σπορά
Ωνόμασε ο Παύλος την ελεημοσύνη σπόρο, για να πάη αμέσως το μυαλό σου στην ανταπόδοσι. Αφού κατανοήσης το ποια είναι η συγκομιδή, θα μάθης, ότι παίρνεις περισσότερα από όσα δίνεις.
Ε.Π.Ε. 19,502
«Ιλαρός δότης»
Στο σημείο αυτό νομίζω, ότι «ιλαρόν» ονομάζει τον ανοιχτοχέρη. Αλλ’ ο απ. Παύλος το είπε έτσι με την έννοια της πρόθυμης προσφοράς.
Ε.Π.Ε. 19,502
προφάσεις
Προσπαθεί ο Παύλος να εξουδετερώση κάποια σκέψι, που στέκει εμπόδιο στη γενναιοδωρία, κάτι που και τώρα εμποδίζει πολλούς. Πολλοί φοβούνται να δώσουν ελεημοσύνη, λέγοντας: «Μήπως γίνω φτωχός, μήπως χρειαστώ άλλους;». Θέλοντας, λοιπόν, να εξουδετερώση το φόβο αυτό, προσθέτει την ευχή και λέει: «Κάθε ευεργεσία να είναι περίσσεια σε σας». Όχι απλώς να ικανοποιήση ο Θεός τις ανάγκες σας, αλλά με περίσσεια να σας δίνη.
Ε.Π.Ε. 19,504
αφειδώλευτα
Ας μην είμαστε τσιγγούνηδες, αλλά ας σπέρνουμε με απλοχεριά. Δεν βλέπεις πόσα δίνουν άλλοι στα θέατρα και στις πόρνες; Δώσε στο Χριστό τα μισά από όσα δίνουν εκείνοι στους χορευτές του δρόμου. Δώσε συ στους πεινασμένους τόσα, όσα από εγωισμό δίνουν εκείνοι στους θεατρίνους. Εκείνοι καλύπτουν με άφθονο χρυσό το σώμα των πορνών, και συ δεν καλύπτεις ούτε μ’ ένα φτηνό ρούχο τη σάρκα του Χριστού, αν και την βλέπης γυμνή.
Ε.Π.Ε. 19,504
και σπατάλη
Όταν σπαταλάς τα λεφτά σου τρώγοντας και πίνοντας και ασωτεύοντας, καθόλου δεν σκέπτεσαι, ότι θα φτωχύνης. Όταν όμως πρόκηται να βοηθήσης φτωχούς, τότε παριστάνεις τον φτωχότερο. Και όταν μεν συντηρής παράσιτους και κόλακες, τότε χαίρεσαι, σαν να αντλής από πηγές. Όταν όμως δης κάποιο φτωχό, τότε σε κυριεύει ο φόβος μήπως βοηθώντας τον καταντήσης εσύ πτωχός.
Ε.Π.Ε. 19,506
δικαιώνει και σώζει
«Δικαιοσύνη» εδώ ωνόμασε τη φιλανθρωπία. Διότι, όταν ξεχύνεται απλόχερα, εξαφανίζει σαν φωτιά τα αμαρτήματα και μας κάνει εναρέτους.
Ε.Π.Ε. 19,506
και ασωτία
Όταν σπαταλάς τα λεφτά σου τρώγοντας και πίνοντας και ασωτεύοντας, καθόλου δεν σκέπτεσαι, ότι θα φτωχύνης. Όταν όμως πρόκηται να βοηθήσης φτωχούς, τότε παριστάνεις τον φτωχότερο. Και όταν μεν τρέφης παράσιτους και κόλακες, τότε χαίρεσαι, σαν να αντλής από πηγές. Όταν όμως δης κάποιο φτωχό, τότε σε κυριεύει ο φόβος μήπως βοηθώντας τον καταντήσης εσύ πτωχός.
Ε.Π.Ε. 19,506
δεν συγκατοικεί με τη φιλαργυρία
Δεν μπορούν να συγκατοικούν η φιλαργυρία και η ελεημοσύνη. Έχουν ξεχωριστές σκηνές. Μη προσπαθής, λοιπόν, να ενώνης τα άμικτα. Αν θέλης να έχης τη βασίλισσα, την ελεημοσύνη, θα πετάξης την τυραννική φιλαργυρία. Διότι αυτή η βασίλισσα μας μεταβάλλει από δούλους, ελεύθερους· κάτι που δεν μπορεί η άλλη να το κάνη. Γι’ αυτό, όσο γίνεται πιο γρήγορα, να απομακρυνθούμε από τη φιλαργυρία, και να αγκαλιάσουμε την ελεημοσύνη.
Ε.Π.Ε. 19,514
με ευχαριστία
Απλότητα ονομάζει την απλοχεριά, που επιφέρει, με τα ανθρώπινα έργα, την ευχαριστία στο Θεό. Επομένως η ενέργεια αυτή δεν είναι μόνο ελεημοσύνη, αλλά και αιτία πολλής ευχαριστίας.
Ε.Π.Ε. 19,520
αιτία δοξολογίας στο Θεό
Όχι μόνο ικανοποιείτε τις ανάγκες των αγίων, αλλά τις ικανοποιείτε πλουσιοπάροχα. Τους προσφέρετε περισσότερα από όσα χρειάζονται. Έπειτα προσφέρετε ύμνο στο Θεό, αφού Τον υμνούν για την υποταγή σας στην ομολογία του ευαγγελίου.
Ε.Π.Ε. 19,520
απόδειξις ευαγγελικής πορείας
Εκτελείτε τις εντολές του ευαγγελίου. Και απόδειξις αυτού είναι, ότι ελεείτε με τόση απλοχεριά.
Ε.Π.Ε. 19,520
όχι πολυτελής στην εμφάνισι
Ο ελεήμων δεν φοράει μεγαλοπρεπή χιτώνα, ούτε περιφέρει αστραφτερά κουδούνια, ούτε έχει στο κεφάλι στεφάνι, αλλά περιβάλλεται τη στολή της φιλανθρωπίας.
Ε.Π.Ε. 19,526
για όλους και δημόσια!
Στα αγία των αγίων μπαίνει ο ιερεύς. Μπορείς και συ, κάνοντας τη θυσία της ελεημοσύνης, να μπης σε ιερώτερο χώρο, όπου δεν υπάρχει κανένας, παρά μόνο ο Πατέρας· Εκείνος, που σε βλέπει κρυφά, εκεί που κανένας άλλος δεν σε βλέπει. Μα πώς είναι δυνατόν, λέει, να μη σε βλέπη κανένας, αφού το θυσιαστήριο, η ελεημοσύνη, γίνεται σε δημόσιο χώρο; Όταν κάτι δεν το κάνης για επίδειξι, ακόμα και αν σε βλέπη όλη η οικουμένη, δεν σε βλέπει κανένας, αφού εσύ δεν το έκανες για να σε δουν.
Ε.Π.Ε. 19,526
υποχρεωτική για όλους
Ο Χριστός για την παρθενία είπε: «Όποιος έχει τη δυνατότητα, ας την ακολουθήση». Δεν είπε όμως το ίδιο για τα χρήματα. Για όλους ισχύει το: «Όποιος έδωσε τα χρήματά τους στους φτωχούς, θα αμειφθή εκατονταπλασίονα».
Ε.Π.Ε. 19,610

(Χρυσοστομικό Λεξικό, αρχ. Δανιήλ Αεράκη, τόμος Β, σελ. 172-175)