όπως ο Ουράνιος Πατέρας
Ας γίνουμε ελεήμονες, όχι απλώς και ως έτυχε, αλλ’ όπως ο Πατέρας μας ο ουράνιος. Ο Πατέρας μας τρέφει ακόμα και μοιχούς και πόρνους και απατεώνες. Και μόνο; Τρέφει ανθρώπους κάθε κακίας.
Ε.Π.Ε. 24,490
χωρίς πολυπραγμοσύνη
Αν ο Αβραάμ πολυπραγμονούσε για όσους κατέφευγαν σ’ αυτόν, δεν θα φιλοξενούσε αγγέλους. Διότι, μη γνωρίζοντας ότι αυτοί είναι άγγελοι, θα τους έδιωχνε, όπως και τους άλλους. Επειδή όμως όλους τους δεχόταν για φιλοξενία, αξιώθηκε να δεχτή και αγγέλους.
Ε.Π.Ε. 24,492
παρρησία προς το Θεό
Να αποφύγουμε την πλεονεξία, για να κερδίσουμε τη βασιλεία των ουρανών. Να τρέφουμε τους φτωχούς, για να τρέφουμε το Χριστό και να γίνουμε συγκληρονόμοι Του.
Ε.Π.Ε. 25,62
της χήρας
Αν δεν μπορής να καταβάλης τόσα όσα η χήρα εκείνη (Ματθ. ιβ' 42), τουλάχιστον να προσφέρης όλο το περίσσευμά σου. Κράτα όσα σου χρειάζονται· μην κρατάς τα περιττά. Εφ' όσον έχεις υπηρέτες πολλούς και ρούχα μεταξωτά, έχεις περιττά. Να δούμε, τι είναι εκείνο, που χωρίς αυτό δεν μπορούμε να ζήσουμε.
Ε.Π.Ε. 25,258
τι κατασκευάζει;
Η ελεημοσύνη είναι μια άριστη τέχνη και προστατεύει τους εργάτες της. Είναι η φίλη του Θεού. Βρίσκεται κοντά Του. Εύκολα αποσπά χάρι για όσους την θέλουν, αρκεί να μην αδικήται από αυτούς. Και αδικείται η ελεημοσύνη, όταν την κάνουμε με χρήματα που έχουμε κλέψει από άλλους.
Ε.Π.Ε. 25,340
ουράνιες οι δυνατότητές της
Η ελεημοσύνη σπάει τις αλυσίδες της αιώνιας τιμωρίας, διαλύει τα σκοτάδια της, σβήνει τη φωτιά της, θανατώνει το σκουλήκι της, διώχνει το βρυγμό των οδόντων. Σ’ αυτήν ανοίγονται οι πόρτες του ουρανού. Είναι φτερωτή και ευκίνητη. Έχει χρυσά φτερά. Έχει πέταγμα, που ευχαριστεί πολύ τους αγγέλους.
Ε.Π.Ε. 25,340έξ.
πιο όμορφη από το παγώνι
Όμορφο και το παγώνι, αλλά μπροστά στην ελεημοσύνη μοιάζει με καλιακούδα. Έτσι το υπέροχο αυτό πτηνό (η ελεημοσύνη) είναι και καλό και θαυμαστό. Πάντα βλέπει προς τα πάνω, περιστοιχίζεται με τη μεγάλη δόξα του Θεού. Είναι παρθένος. Έχει φτερά χρυσά. Είναι σεμνή, έχει λευκό πρόσωπο και ήμερο. Ανάλαφρα τα φτερά της, και στέκει κοντά στο θρόνο το βασιλικό του Θεού. Όταν έρχεται η ώρα της κρίσεως, ξαφνικά εμφανίζεται, φτερουγίζει και μας απαλλάσσει από την κόλασι. Μας περιβάλλει και μας σώζει στα φτερά της.
Ε.Π.Ε. 25,342
συνήγορος
Όταν κρινώμαστε, ξαφνικά εμφανίζεται μπροστά μας η ελεημοσύνη και μας αρπάζει από την τιμωρία και μας τυλίγει με τα φτερά της. Αυτήν πιο πολύ θέλει ο Θεός, παρά τις θυσίες.
Ε.Π.Ε. 25,342
ελεήμων, όχι δικαστής
Άλλο το να είσαι δικαστής κι άλλο το να είσαι ελεήμων. Γι’ αυτό άλλωστε ονομάζεται ελεημοσύνη, επειδή προσφέρεται και στους αναξίους.
Ε.Π.Ε. 25,468
οι καρποί της συνεχείς
Η ρίζα, που φυτεύεται σε εύφορο χωράφι, δίνει κάθε χρόνο ώριμους καρπούς. Τα χρήματα όμως, που φυτεύονται με την ελεημοσύνη στα χέρια των φτωχών, όχι κάθε χρόνο, αλλά κάθε μέρα αποδίδουν καρπούς πνευματικούς, όπως: Παρρησία στο Θεό, άφεσι των αμαρτημάτων, φιλία με τους αγγέλους, αγαθή συνείδησι, ευφροσύνη πνευματική. Η ελεημοσύνη χαρίζει τα θαυμαστά αγαθά, που δίνει ο Θεός σε όσους Τον αγαπάνε και με θερμή ψυχή περιμένουν το έλεος της ένδοξης επιφανείας Του.
Ε.Π.Ε. 27,278
και παρθενία
Είναι καλό πράγμα η παρθενία και υπερφυσικό το κατόρθωμά της. Αλλ’ αυτό το καλό και μεγάλο και υπερφυσικό, αν δεν είναι ενωμένο με τη φιλανθρωπία, δεν μπορεί να οδηγήση στα πρόθυρα του ουράνιου Νυμφώνα.
Ε.Π.Ε. 27,298
στο Χριστό
Και αν ακόμα εκείνος, τον οποίον ελεείς, είναι ευτελής, άσημος και κανένας δεν του δίνει σημασία, ο Χριστός θα λογίση την ελεημοσύνη σου, σαν να γίνεται γι’ Αυτόν.
Ε.Π.Ε. 27,506
φτερά της βασίλισσας
Η ελεημοσύνη είναι η βασίλισσα των αρετών. Σπεύδει να ανεβάση τους ανθρώπους στις αψίδες του ουρανού. Γίνεται συνήγορος άριστη του ανθρώπου. Μεγάλα είναι τα φτερά της ελεημοσύνης. Διαπερνά τον αέρα, ξεπερνά τη σελήνη, ανεβαίνει πιο ψηλά από τις ακτίνες του ήλιου, φτάνει στα κράσπεδα της θείας μεγαλειότητας.
Ε.Π.Ε. 30,138
νικά την αμαρτία
Και αν ακόμα έχης πολλές αμαρτίες, αλλ’ έχης συνήγορο την ελεημοσύνη, μη φοβάσαι. Καμμιά απ’ τις ουράνιες δυνάμεις δεν μπορούν σ’αυτήν ν’ αντισταθή. Απαιτεί το χρέος της. Στα χέρια της βαστάζει χειρόγραφο δικό της... Όσες αμαρτίες έχεις, τις ισοζυγίζει η ελεημοσύνη.
Ε.Π.Ε. 30,138-140

(Χρυσοστομικό Λεξικό, αρχ. Δανιήλ Αεράκη, τόμος Β, σελ. 183-186)