155. «ο Πατήρ ηυδόκησε, ο Υιός εσκήνωσε και Πνεύμα το πανάγιον επισκιάσαν σοι...»
Η Ενσάρκωσις ήταν έργο της Παναγίας Τριάδος. Κοινή η θέλησις, η απόφασις και η ενέργεια των Τριών Προσώπων της Θεότητος για την Ενσάρκωσι, ιδιαίτερος όμως ο ρόλος του κάθε θεϊκού Προσώπου: ο Πατήρ ευδοκεί, ο Υιός σαρκούται και το Άγιον Πνεύμα επισκιάζει την Παρθένο. Ωστόσο, η Τριαδική Θεότης το έργο της Ενσαρκώσεως δεν το επιτελεί μόνη της. Χρησιμοποιεί σαν συνεργάτη τη Θεοτόκο. «Η Μαρία υπήρξε συνεργός της οικονομίας» (Φ, 133).
Η Τριαδική Θεότης μπορεί να κάνει τα πάντα. Μπορούσε επομένως να δημιουργήση για τον Ιησού σάρκα εκ του μηδενός, όπως «εποίησε δερματίνους χιτώνας» για τους Πρωτοπλάστους. Στην περίπτωσι όμως της Ενσαρκώσεως ο Θεός χρησιμοποιεί και τον άνθρωπο σαν εργαλείο Του. Υψώνει τον άνθρωπο στην τιμή και την αξία του συνεργού. Η συνεργία της Θεοτόκου επομένως είναι υψίστη τιμή για τον άνθρωπο, αλλά και ακατάληπτη συγκατάβασις του Θεού. «Το Θεό, για να φανερώση τη χρηστότητά Του, μόνη από όλα τα όντα τον εβοήθησε η Παρθένος... Ο Θεός... δεν βρήκε απλώς ένα όργανο, που ταίριαζε κατά πάντα στο σκοπό του, αλλά ένα ικανότατο συνεργάτη, τη μακαρία Παρθένο, κι’ έτσι φανέρωσε τον εαυτό του» (Κ, 111).
Ο Θεός που «μόνος» (Ψαλ. 71,18) εδημιούργησε τον κόσμο εκ του μηδενός — το μέγιστο— μπορούσε ασφαλώς και «μόνος» να τον συντηρή και να τον προφυλάη απ’ την καταστροφή — το ελάχιστο. Ωστόσο, ο Θεός δημιουργεί τον άνθρωπο και τον υψώνει στην τιμή και τη δόξα του συνεργού: «Και έθεσε ο Θεός τον άνθρωπον εν τω παραδείσω εργάζεσθαι αυτόν και φυλάσσειν» (Γεν. β' 15) . Αυτό φανερώνει ότι ο Θεός όχι μόνο χρησιμοποιεί τους ανθρώπους σαν συνεργούς του, αλλά και ότι Αυτός τους δημιουργεί και τους καθιερώνει στο τιμητικό αυτό έργο. Έτσι και η Θεοτόκος! Δημιουργήθηκε και καθιερώθηκε από τον Τριαδικό Θεό σαν συνεργός της θεότητος στο έργο της Ενσαρκώσεως του Υιού του Θεού.
Μέχρι τώρα ασχοληθήκαμε με την εκλογή και την κλήσι της Θεοτόκου που άρχισε «προ καταβολής κόσμου», προαναγγέλθηκε στο Πρωτευαγγέλιον του Παραδείσου, προτυπώθηκε στα κείμενα της Π. Διαθήκης και τελικά υλοποιήθηκε στο πρόσωπο και τη ζωή της Παρθένου και Θεοτόκου Μαρίας. Στη συνέχεια και ειδικώτερα στο κεφάλαιο αυτό θα εμβαθύνωμε περισσότερο στο θέμα της συνεργίας της Θεοτόκου. Διότι η Θεοτόκος κατέχει την πρώτη θέσι στην τιμητική παράταξι των συνεργών της Τριαδικής Θεότητος, στο σχέδιο και το έργο του Θεού για την σωτηρία του ανθρώπου και την ανακαίνισι του σύμπαντος κόσμου.
(Μητροπολίτου Αχελώου Ευθυμίου Στυλίου, Η Πρώτη, εκδ. Γρηγόρη)