Ένα απλό τεστ ταπεινότητας
– Πώς να ξεχωρίσεις ένα ταπεινό άτομο από κάποιον που προσπαθεί να είναι ταπεινός; Και πώς να κάνεις αυτήν την διάκριση στον ίδιο τον εαυτό σου;
Εάν θυμώνουμε ή οργιζόμαστε, τότε σίγουρα δεν έχουμε ταπεινότητα.
– Είναι πολύ απλό. Εάν θυμώνουμε ή οργιζόμαστε, αυτό σημαίνει ότι δεν έχουμε διόλου ταπεινότητα. Θέλετε να δείτε αν είστε ταπεινοί; Δείτε αν είστε θυμωμένοι. Ή, εάν κάποιος σας προσβάλλει, αρχίζετε να «βράζετε» μέσα. Ή, εάν ο άλλος δεν εκπληρώνει το θέλημά σας, ή αν κάτι δεν είναι όπως θα το θέλατε, τότε αναστατώνεστε. Ή αν κάποιος σας αντιλέγει, διαφωνεί μαζί σας, σας λέει ότι λέτε ανοησίες, τότε θα αντιδράσετε σε αυτές τις λέξεις. Προφήτη χρειάζεστε να σας πει ότι έχετε ή δεν έχετε ταπεινότητα;
Ο Γέροντας Παΐσιος έλεγε: «Η ταπεινότητα δεν είναι ζάχαρη». Όταν λέω, «Χριστέ μου, ελέησόν με», πρέπει να είμαστε ταπεινοί, ώστε να με ελεήσει. Αυτό δεν σημαίνει ότι θα μου δώσει δύο κιλά ταπεινότητας, αλλά ότι θα πάρει λίγη χάρη από έναν αδελφό που είτε μου μιλά αυστηρά είτε με επιπλήττει είτε με αγνοεί. Και από αυτό θα φανεί αν όντως έχω επιδείξει ταπεινότητα.
Κάποτε, όταν ο Γέροντας Παΐσιος ήταν στο μοναστήρι της Κόνιτσας, καθ΄οδόν προς την εκκλησία για τη Θεία Λειτουργία έπεσε πάνω σε μια αρκούδα. Ο Γέροντας είχε δύο πρόσφορα στα χέρια του. Και είπε: "Θα σου δώσω το ένα πρόσφορο και το δεύτερο θα το πάρω στην εκκλησία". Και έπιασε την αρκούδα από το αυτί και την πήρε μαζί του. Αλλά προτού φτάσουν στο χωριό, έδιωξε την αρκούδα και προσευχήθηκε: "Κύριε, Σε παρακαλώ, δώσε μου ταπεινότητα στην ψυχή μου!" Και στο χωριό όλοι τον αγαπούσαν. Ο ιερέας του χωριού τον θεωρούσε άγιο και του φέρονταν με μεγάλο σεβασμό. Και έτσι ο Γέροντας ήρθε στην εκκλησία και, όπως πάντα, ανέβηκε στον σολέα, για να μην είναι με τους λαϊκούς. Ο ιερέας, μόλις τον είδε, θύμωσε πολύ. Σταμάτησε την Θεία Λειτουργία και βάλθηκε να φωνάζει: «Φύγε από εδώ! Και μην ξανάρθεις στο Ιερόν! (ο Γέροντας είχε πάει ακόμη και στο Ιερό, και όχι μόνο στον σολέα). Ποιος νομίζεις ότι είσαι;". Και τον πέταξε έξω από την Εκκλησία. Και του φώναζε, ώστε όλοι να τον ακούσουν. Οι ψάλτες σταμάτησαν να ψάλλουν. Ο Γέροντας έφυγε ήσυχα. Και αναρωτιόταν: "Μα τι συνέβη;" Και τότε θυμήθηκε ότι είχε ζητήσει από τον Θεό να του δώσει ταπεινότητα. Και μετά ηρέμησε και είπε μέσα του: «Καλά έκανε ο παπάς! Έπρεπε να με διώξει από την εκκλησία! Ποιος είμαι εγώ που τόλμησα να μπώ στο Ιερό;». Και βάλθηκε να κλαίει για τις αμαρτίες του και να ευχαριστεί τον παπά στις σκέψεις του για αυτό το συμβάν. Και τότε ο παπάς ντυμένος τα άμφια τον πλησίασε και υποκλίθηκε στο έδαφος, ζητώντας συγχώρεση και λέγοντας: "Δεν ξέρω τι μου συνέβη". Και ο Γέροντας τού απάντησε: «Μην ανησυχείς. Έτσι έπρεπε να μου συμβεί".
Τέτοια συμβάντα είναι που μας διδάσκουν το τι είναι ταπεινότητα.
Μητροπολίτης Λεμεσού Αθανάσιος