Αγ. Ιουστίνου Πόποβιτς
ΟΜΙΛΙΑ ΕΙΣ ΤΗΝ ΚΥΡΙΑΚΗΝ ΤΗΣ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑΣ
(Αποσπάσματα)
Εις το όνομα του Πατρός και του Υιού και του Αγίου Πνεύματος. Αμήν.
Σήμερα, αδελφοί και αδελφές, είναι η αγία Κυριακή της Ορθοδοξίας, μία από τις πενήντα δύο Κυριακές του έτους που ονομάζεται Κυριακή της Ορθοδοξίας.
Μεγάλη και αγία Κυριακή. Κυριακή, κατά την οποία εορτάζεται η νίκη της Ορθοδοξίας εναντίον κάθε ψεύδους, εναντίον κάθε αναλήθειας, εναντίον κάθε αιρέσεως, εναντίον κάθε ψευδοθεού· νίκη της Ορθοδοξίας εναντίον κάθε ψευδούς διδασκαλίας, εναντίον κάθε ψευδούς φιλοσοφίας, επιστήμης, πολιτισμού, εικόνος. Αγία νίκη της Ορθοδοξίας. Και αυτό σημαίνει αγία νίκη της Παναληθείας.
Ποιος όμως είναι η Παναλήθεια σε αυτόν τον κόσμο; Ποιος είναι η Αλήθεια σε αυτόν τον κόσμο; Αυτός που είπε για τον εαυτό Του: Εγώ ειμί η αλήθεια! Ο Ιησούς Χριστός.
Ο Θεός εν σαρκί. Να, αυτή είναι η Αλήθεια στον γήινο κόσμο μας, αυτή είναι, η αλήθεια για τον άνθρωπο.
«Θεός εφανερώθη εν σαρκί». Ο Κύριος Ιησούς Χριστός έλαβε σώμα, ώστε με το σώμα μας να ειπή σε εμάς τους ανθρώπους τι είναι αλήθεια, πώς ζη κανείς εν αληθεία, πώς πεθαίνει γι' αυτήν, και πώς δι’ αυτής ζη αιωνίως. Ο Χριστός συνεκέντρωσε όλες τις αλήθειες και μας έδωσε την Παναλήθεια της Ορθοδοξίας [σελ. 81-82].
Όταν ο Θεός κατέβηκε σε αυτόν τον κόσμο, ο Κύριος Ιησούς Χριστός, Αυτός έγινε ορατός για μας τους ανθρώπους. Ο Θεός έγινε ορατός. Και εμείς βλέποντάς Τον, στην πραγματικότητα βλέπουμε τον Ζώντα Θεό. Αυτός είναι, η ζώσα Εικών του Θεού στον κόσμο.
Διαφυλάσσοντας την ζώσα Εικόνα του Θεού σε αυτόν τον κόσμο, η Ορθόδοξος Εκκλησία διεφύλαξε τον άνθρωπο, διεφύλαξε τον Χριστό ως άνθρωπο. Ο ίδιος ο Θεός έγινε άνθρωπος, για να βρη σ' εμάς τους ανθρώπους την θεία Εικόνα, την ζώσα θεία Εικόνα, την οποία εμείς αμαυρώσαμε με τις αμαρτίες και τα πάθη, την παραμορφώσαμε, την καταξέσαμε όλη με την αμαρτωλή ζωή μας.
Όπως λέγεται, στους θαυμάσιους εκκλησιαστικούς ύμνους, ο Κύριος κατέβηκε σε αυτόν τον κόσμο, έγινε άνθρωπος, «ίνα την εαυτού αναπλάση Εικόνα», να ανακαίνιση την Iδική Του Εικόνα στον άνθρωπο· «φθαρείσαν τοις πάθεσι», που εφθάρη δηλαδή με τα ελαττώματά μας και με τις αμαρτίες μας, και ο άνθρωπος έγινε μία παραμορφωμένη, μία δύσμορφη, εικόνα του Θεού. Και ο Θεός, κατεβαίνοντας σε αυτόν τον κόσμο σαν καθαρή, ολοκάθαρη Εικόνα του Θεού, ως Θεός, έδειξε τι είναι ο άνθρωπος, τι είναι ο τέλειος άνθρωπος, πώς πρέπει να είναι ο άνθρωπος σε αυτόν τον κόσμο [σ. 83].
Πώς πρέπει να είναι ο άνθρωπος σε αυτόν τον κόσμο;
Εμείς σε αυτόν τον κόσμο πραγματικά πολεμάμε, συνέχεια πολεμάμε γι' αυτήν την θεία Εικόνα που είναι μέσα στην ψυχή μας.
Ποιος μας την κλέβει;
Όλοι οι εικονομάχοι.
Πρώτος εικονομάχος είναι η αμαρτία. Η αμαρτία δεν θέλει τον Θεό. Δεν θέλει τον Θεό ούτε μέσα στον άνθρωπο, ούτε μέσα στον κόσμο γύρω από τον άνθρωπο. Και δια της αμαρτίας κατεξοχήν εικονομάχος είναι ο Σατανάς και οι άγγελοί του, οι απαίσιοι δαίμονες. Εκείνοι είναι που κλέβουν την ψυχή μας, που σωρεύουν αμαρτίες στην ψυχή μας και κατακαλύπτουν την θεία Εικόνα που είναι μέσα μας. Με το μαύρο κατράμι της αμαρτίας αλείφουν την θεία Εικόνα που είναι μέσα στην ψυχή μας. Και ο άνθρωπος, όταν ζη αμετανόητος μέσα στην αμαρτία, όταν δεν πολεμά κατά των αμαρτιών του, όταν μένει σε αυτές, όταν δεν τις εξομολογείται, τι απομένει από την ψυχή του; Απομένει η θεία Εικόνα πασαλειμμένη με το μαύρο πύον της αμαρτίας, των παθών, του θανάτου. Φρικτό θέαμα, φοβερή ντροπή!
Τι σημαίνει λοιπόν να είσαι Εικόνα του Θεού;
Σημαίνει, αδελφοί, το εξής:
Εμείς έχουμε νου, αλλά ο νους μας είναι, εικόνα του νου του Θεού μέσα μας.
Εμείς έχουμε θέλησι, αλλά η θέλησις είναι, εικόνα της θελήσεως του Θεού μέσα μας.
Εμείς έχουμε αίσθησι, έχουμε καρδιά, αλλά αυτά είναι εικόνα θείων αισθήσεων μέσα μας.
Εμείς ζούμε σε αυτόν τον κόσμο, αλλά αυτό είναι εικόνα της ζωής του Θεού.
Εμείς είμαστε ωσάν εικόνες του Θεού αθάνατες, αλλά αυτό είναι εικόνα της αθανασίας του Θεού.
Ο Θεός μας έπλασε θεοειδείς, για να ζούμε μέσα σε αυτόν τον κόσμο δι’ Αυτού, για να σκέπτεται πάντοτε ο νους μας: πρόσεχε από Ποιον είσαι, είσαι από τον Θεό, να κάνης καθαρές σκέψεις, σκέψεις θεϊκές.
Τότε το θέλημά μας είναι τέλειο και υγιές, όταν ευθυγραμμίζεται προς το θέλημα του Θεού, προς το πρωτότυπό του. Η αίσθησίς μας τότε είναι καθαρή, υγιής, θεϊκή, όταν ευθυγραμμίζεται προς την αίσθησι του Θεού [σ. 87].
Ας μας καθαρίση Αυτός από κάθε αμαρτία, από κάθε πάθος, από κάθε θάνατο. Ας μας ελευθερώση από κάθε διάβολο, για να μπορούμε να είμαστε πραγματικά ζώσες εικόνες του Θεού, για να μπορή ο άνθρωπος να είναι επί της γης ένα θείο μεγαλείο.
Άνθρωπε! Αδελφέ! Ποτέ μην ξεχνάς ότι είσαι μικρός Θεός μέσα στην λάσπη! Μέσα στην λάσπη του σώματός σου εσύ έχεις την ζώσα Εικόνα του Θεού. Πρόσεχε πώς ζης. Πρόσεχε τι κάνεις με την Εικόνα του Θεού που είναι μέσα σου. Πρόσεχε, -άνθρωπε! άνθρωπε! άνθρωπε! Διότι η ζωή μας ξεκινά από την γη και καταλήγει στο πάμφωτο πρόσωπο του Θεού, για να δώσουμε εκεί απολογία τι κάναμε με την Εικόνα του Θεού όσο ήμασταν σε αυτόν τον κόσμο.
Εύχομαι ο Αγαθός Κύριος να χαρίση στην καρδιά του καθενός μας όλα τα ουράνια δώρα, όλες τις ευαγγελικές αρετές: την πίστι και την αγάπη και την ελπίδα και την προσευχή και την νηστεία και την υπομονή και την πραότητα και την ταπείνωσή ώστε να μπορέσουμε να αντέξουμε όλο αυτόν το φοβερό επίγειο αγώνα, να διαφυλάξουμε στην ψυχή μας την θεία μορφή και να μετατεθούμε από τον κόσμο αυτό προς τον Αναστάντα Κύριο σε εκείνο τον κόσμο.
Αλλά μέχρι τότε η αγία νηστεία ας μας οδηγή προς το Άγιον Πάσχα, την Αγία Ανάστασί του Χριστού, για να προσκυνήσουμε, όσο είμαστε ακόμη με το σώμα μας, Αυτόν, τον Αναστάντα Κύριο, τον Νικητή της αμαρτίας, του θανάτου και του διαβόλου, Αυτόν που εξασφάλισε την Αιώνιο Ζωή για το σώμα μας και για την ψυχή μας.
Σε Αυτόν, μόνο σε Αυτόν, αποκλειστικά σε Αυτόν, ανήκει αιώνιος δόξα και τιμή, νυν και αεί και εις τους αιώνας των αιώνων. Αμήν.