Το κομποσκοίνι είναι το αυτόματο όπλο κατά του διαβόλου
-Γέροντα, ποια σημασία έχει το κομποσκοίνι;
-Το κομποσκοίνι είναι μια κληρονομιά, μια ευλογία,
που μας έχουν αφήσει οι Άγιοι Πατέρες μας. Και μόνο
γι’ αυτό έχει μεγάλη άξια. Βλέπεις, σε κάποιον αφήνει
ο παππούς του κληρονομιά ένα ασήμαντο πράγμα και το έχει
μετά σαν φυλαχτό, πόσο μάλλον το κομποσκοίνι που μας το άφησαν
κληρονομιά οι Άγιοι Πατέρες!
Παλιά, που δεν υπήρχαν ρολόγια, οι μονάχοι μετρούσαν
την ώρα της προσευχής με το κομποσκοίνι, αλλά οι κόμποι
του κομποσκοινιού ήταν απλοί. Κάποτε ένας ασκητής έκανε πολύ αγώνα,
πολλές μετάνοιες κ.λπ., και ο διάβολος πήγαινε και έλυνε
τους κόμπους του κομποσκοινιού του. Έκανε έκανε μετάνοιες
ο καημένος και απέκαμνε, γιατί δεν μπορούσε να τις μετρά,
αφού ο διάβολος του έλυνε συνέχεια τους κόμπους.
Τότε παρουσιάσθηκε Άγγελος Κυρίου και του δίδαξε
πώς να πλέκει τους κόμπους, ώστε σε κάθε κόμπο
να σχηματίζονται εννέα σταυροί. Ο διάβολος μετά,
ο οποίος τρέμει τον σταυρό, δεν μπορούσε να τους λύσει.
Έτσι κάθε κόμπος του κομποσκοινιού έχει εννέα σταυρούς,
που συμβολίζουν τα εννέα τάγματα των Αγγέλων.
-Γέροντα, τι σημαίνουν οι τριάντα τρεις, οι πενήντα,
οι εκατό και οι τριακόσιοι κόμποι που έχουν τα κομποσκοίνια;
-Μόνον ο αριθμός τριάντα τρία είναι συμβολικός, συμβολίζει
τα τριάντα τρία χρόνια που έζησε ο Χριστός επάνω στην γη.
Οι άλλοι αριθμοί απλώς μας βοηθούν να μετράμε τις μετάνοιες
που κάνουμε ή πόσες φορές θα πούμε την ευχή.
Μερικές μηχανές έχουν ένα σχοινί με μια χειρολαβή στην άκρη και,
όταν θέλης να τις βάλης μπρος τραβάς μερικές φορές το σχοινί με δύναμη,
μέχρι να ξεπαγώσουν τα παγωμένα λάδια. Έτσι και το κομποσκοίνι
είναι το σχοινί το οποίο τραβάμε μία δύο πέντε δέκα φορές
και ξεπαγώνουν τα πνευματικά λάδια και παίρνει μπρός η πνευματική
μηχανή της αδιαλείπτου προσευχής, οπότε δουλεύει
μετά μόνη της η καρδιά στην ευχή. Αλλά, και όταν η καρδιά πάρη
μπρός στην ευχή, και πάλι δεν πρέπει να καταργήσουμε το κομποσκοίνι,
για να μην παρακινηθούν και άλλοι να το καταργήσουν,
ενώ δεν πήρε ακόμη μπρός η καρδιά τους στην ευχή.
-Όταν, Γέροντα, κρατώ το κομποσκοίνι μου και λέω την ευχή μηχανικά,
μήπως υπάρχει κίνδυνος ανθρωπαρέσκειας;
-Αν κάνης κομποσκοίνι εξωτερικά από ανθρωπαρέσκεια,
ακόμη και τα χέρια σου να ξεφλουδίσεις, σε τίποτε δεν θα σε ωφελήσει.
Μόνον κούραση θα σου φέρη και την ψευδαίσθηση ότι δήθεν ασχολείσαι
με την νοερά προσευχή.
-Γέροντα, εγώ δεν έχω συνηθίσει να κρατώ κομποσχοίνι.
-Το κομποσχοίνι να το κρατάς, για να μην ξεχνάς την ευχή,
την οποία πρέπει να εργάζεσαι εσωτερικά, στην καρδιά.
Όταν μάλιστα βγαίνεις από το κελλί σου, να θυμάσαι ότι ο εχθρός
είναι έτοιμος για επίθεση. Γι’ αυτό, να μιμείσαι τον καλό στρατιώτη
που βγαίνοντας από το πολυβολείο έχει πάντοτε «ανά χείρας» το αυτόματο όπλο.
Το κομποσχοίνι έχει μεγάλη δύναμη, είναι το όπλο του μοναχού
και οι κόμποι είναι σφαίρες, που «κρά κρά» θερίζουν τα ταγκαλάκια.
(Λόγοι Παϊσίου, τόμος ς΄, Περί προσευχής, Εκδ. Ιερού Ησυχαστηρίου
"Ευαγγελιστής Ιωάννης ο Θεολόγος", σελ.67-68)