μόνα δεν σώζουν
Κανένας δεν δικαιώθηκε από τα έργα, για να δειχτή η χάρις και η φιλανθρωπία του Θεού. Δεν μας απομάκρυνε, επειδή έχουμε έργα. Μας έσωσε με τη χάρι Του, επειδή τα έργα μάς είχαν προδώσει. Κανένας, λοιπόν, δεν μπορεί να καυχηθή, ότι σώζεται μόνος, δικαιωματικά.
Ε.Π.Ε. 20,506
επαινούνται και θαυμάζονται
Όταν σε υβριστής δεν ανταποδώσης τη βρισιά, έμπηξες μέσα στην καρδιά του υβριστή και χάραξες τη ντροπή, λόγω της μακροθυμίας σου. Δεν ομολογεί βέβαια αμέσως την ωφέλεια είτε γιατί είναι θυμωμένος, είτε από εγωισμό είτε από ντροπή. Όμως αμέσως του κάνει αίσθησι η αντίδρασίς σου. Και είναι αδύνατο ένας υβριστής, έστω κι αν είναι θηρίο, να συναναστραφή χριστιανό ανεξίκακο, και να μην αποκομίση μεγάλο κέρδος. Διότι τα καλά έργα, και αν δεν τα πράττουμε, όμως όλοι τα επαινούμε και τα θαυμάζουμε.
Ε.Π.Ε. 23,106
και δόγμα
Ας υποθέσουμε, ότι κάποιος φιλάργυρος, προδότης, αυθάδης, είναι ορθόδοξος. Ποιο είναι το κέρδος, όταν τίποτε από όσα χαρακτηρίζουν την ευσέβεια δεν πράττη, όταν προσβάλλη τις αλήθειες της πίστεως με τα έργα του;
Ε.Π.Ε. 23,610
συναντιλήψεως
«Να πρωτοστατούν οι πιστοί σε καλά έργα». Δηλαδή, να βοηθούν και τους αδικουμένους, όχι μόνο με χρήματα, αλλά και με προστασία. Να βοηθούν και τις χήρες και τα ορφανά. Να εξασφαλίζουν την άνεσι σε όσους υποφέρουν.
Ε.Π.Ε. 24,118
και πίστις
«Εκδηλώνεται έμπρακτα η πίστις, όταν έχη έργα. Δεν είπε απλώς, «η πίστις σου», αλλ’ είπε, «η συμμετοχή σου στην πίστι». Έτσι ενώνει τον Φιλήμονα με τον εαυτό του ο Παύλος. Του δείχνει, ότι συναποτελούν ένα σώμα. Αν, λέει, συμμετέχης στην πίστι, είσαι υποχρεωμένος να συμμετέχης και στα άλλα.
Ε.Π.Ε. 24,162
νεκρά, η αμαρτία
Όποιος έχει νεκρά έργα (αμαρτίες αμετανόητες), να μη πλησιάζη εδώ... Νεκρά δε έργα είναι όλα εκείνα, που δεν έχουν ζωή, που εκπέμπουν δυσωδία. Όπως, δηλαδή, το νεκρό σώμα δεν είναι χρήσιμο σε καμμιά αίσθησι, αλλά προξενεί και λύπη σ’ όσους το πλησιάζουν, έτσι και η αμαρτία πλήττει αμέσως το λογιστικό και δεν αφήνει ούτε τον ίδιο το νου να ηρεμή, αλλά τον θορυβεί και τον ταράζει.
Ε.Π.Ε. 24,572
και θαύματα
Πράξις καλή είναι κατόρθωμα του δικού μας αγώνα. Θαύμα είναι χάρισμα της δωρεάς του Θεού. Πράξις καλή είναι κατόρθωμα ανθρωπίνων ιδρώτων. Θαύμα είναι φανέρωσις της θεϊκής αγάπης. Η καλή πράξις ξεκινάει απ’ τη δική μας ελεύθερη προαίρεσι. Το θαύμα ξεκινάει από τη χάρι του Θεού.
Ε.Π.Ε. 26,344-346
διδάσκουν
Δεν διαθέτεις λόγο διδασκαλίας; Δίδαξε, λοιπόν, με τα έργα και τη ζωή σου, με τη λαμπρότητα των πράξεών σου.
Ε.Π.Ε. 26,230-232
τόκος του κηρύγματος
Μετά το κήρυγμα, όσοι το άκουσαν οφείλουν να καταβάλουν τόκο. Και τόκος της διδασκαλίας δεν είναι τίποτε άλλο, παρά η εφαρμογή της και η απόδειξίς της με έργα καλά.
Ε.Π.Ε. 34,412

(Χρυσοστομικό Λεξικό, αρχ. Δανιήλ Αεράκη, τόμος Β, σελ. 247-249)