Οι μικρές και μεγάλες μετάνοιες
-Γέροντα, όταν κάνω κομποσχοίνι για κάποιον,
πρέπει να το κάνω με σταυρό και μικρή μετάνοια;
-Ανάλογα με το τι θέλεις να προσφέρεις.
Ό,τι έχει περισσότερο κόπο, έχει μεγαλύτερη άξια.
-Όταν, Γέροντα, κάνουμε κομποσχοίνι με μικρή μετάνοια,
πρέπει το χέρι να ακουμπά στο έδαφος;
-Όχι, όταν κάνουμε κομποσχοίνι με μικρή μετάνοια, το χέρι
φθάνει μέχρι το γόνατο και μετά σηκωνόμαστε όρθιοι.
Άλλο είναι οι μικρές μετάνοιες που κάνουμε, όταν προσκυνούμε
τις εικόνες ή στην «Τιμιωτέραν» κ.λπ. Τότε, αν μπορεί κανείς,
καλό είναι το χέρι να φθάνη στο έδαφος.
-Γέροντα, όταν κάνω τα κομποσχοίνια με σταυρό
και μικρή μετάνοια, δεν μπορώ να συγκεντρωθώ.
-Εγώ περισσότερο συγκεντρώνομαι, όταν κάνω τα κομποσχοίνια
με σταυρό και μικρή μετάνοια. Ξεχνιέμαι τόσο, που υστέρα,
όταν τελειώσω τα κομποσχοίνια, μού πονάει το χέρι.
-Γέροντα, πώς πρέπει να κάνω τις μεγάλες μετάνοιες;
-Καλό είναι τις μεγάλες μετάνοιες να τις κάνης ολόκληρες,
δηλαδή, υστέρα από κάθε μετάνοια να σηκώνεσαι όρθια.
Έτσι, και μεγαλύτερη υπόκλιση κάνεις στον Θεό,
αλλά και πιο ξεκούραστο είναι αυτό για το σώμα.
Επίσης, να μην ακουμπάς τα χέρια κάτω με ανοιχτή την παλάμη,
γιατί μπορεί να πάθουν ζημιά οι τένοντες, αλλά κλειστά,
με το εξωτερικό μέρος. Και, για να μη γίνονται ρόζοι στα χέρια,
να τις κάνεις πάνω σε ένα μαλακό πατάκι.
(Λόγοι Παϊσίου, τόμος ς΄, Περί προσευχής, Εκδ. Ιερού Ησυχαστηρίου
"Ευαγγελιστής Ιωάννης ο Θεολόγος", σελ.78)