Ημερολατρία
ειδωλολατρία όντως
Ο Παύλος, απευθυνόμενος προς τους εξ εθνών χριστιανούς, λέει (Γαλ. δ' 10) ότι η τήρησις και η παρατήρησις ημερών, είναι ειδωλολατρία, που επισύρει τώρα μεγαλύτερη κόλασι, αφού από την αλήθεια του Ευαγγελίου ξεπέφτουν σε νεκρούς τύπους.
Ε.Π.Ε. 20,322
σημασία σε ημερομηνίες;
Ο χριστιανός δεν πρέπει να γιορτάζη σύμφωνα με τους μήνες ή τις νουμηνίες ή τις Κυριακές, αλλά σ’ όλη τη ζωή του πρέπει να την ζη ως αγία γιορτή. Αν έχης καθαρή συνείδησι, έχεις πάντοτε γιορτή.
Ε.Π.Ε. 31,472
ειδωλολάτρες
Ο χριστιανός δεν παρατηρεί ημέρες. Αυτό είναι ειδωλολατρική πλάνη. Έχεις ως χριστιανός απογραφεί στην ουράνια πόλι, στην εκεί πολιτεία διαμένεις.
Ε.Π.Ε. 31,474
οπισθοδρόμησις
Να μη περιφρονούμε τα σοβαρά και τέλεια και ξαναγυρίζουμε στην παρατήρησι ημερών και καιρών και χρόνων. Σε όλα ν’ ακολουθούμε με ακρίβεια την Εκκλησία, δίνοντας προτεραιότητα στην ειρήνη και την αγάπη.
Ε.Π.Ε. 34,188
Ημίτομος
ανδρόγυνο
Κατάλαβες τι μεγάλο μυστήριο είναι ο γάμος; Από τον ένα, τον Αδάμ, έφτιαξε άλλον ένα, την Εύα. Και υστέρα, αφού ενώνει τους δυο σε ένα, μ’ αυτό τον τρόπο ξανάρχεται στον ένα! Επομένως και τώρα από ένα γεννιέται ο άνθρωπος. Διότι η γυναίκα και ο άντρας, ως σύζυγοι, δεν είναι δυο άνθρωποι, αλλ’ ένας... Αυτό διαπιστώνεται και από τη ανατομία του σώματος. Διότι η γυναίκα δημιουργήθηκε από την πλευρά του άντρα. Δυο μισά ενώνονται σε ένα (μέσα στο γάμο).
Ε.Π.Ε. 22, 342
Ηρώδης - Ηρωδιάδα
μανιακός
Κοίτα την ανοησία του Ηρώδη (στην περίπτωσι του θείου Βρέφους). Αν μεν πίστευε στην προφητεία και την θεωρούσε αμετακίνητη, θα ήταν φανερό, ότι επιχειρεί αδύνατα πράγματα. Αν πάλι δεν πίστευε στην προφητεία και δεν περίμενε να εκπληρωθούν τα προφητευόμενα, τότε δεν θα έπρεπε να φοβάται και να τρέμη. Επομένως και από τις δυο απόψεις ήταν αδικαιολόγητος ο φόβος του.
Ε.Π.Ε. 9,534-536
τρέμει η συνείδησίς του
Ο Ηρώδης (με την Ηρωδιάδα), καίτοι φορούσε στέμμα και βασιλική στολή, έτρεμε και φοβόταν ποιον; Τον Ιωάννη, έναν ασκητή χωρίς καμμιά κοσμική δύναμι! Τον φοβόταν κι όταν ακόμα του έκοψε το κεφάλι.
Ε.Π.Ε. 10,140
έτρεμε τον Πρόδρομο
Τόσο σπουδαίο πράγμα είναι η αρετή, ώστε να έχη αθάνατη μνήμη, και να συντριβή και με τους λόγους μόνο όσους πηγαίνουν κόντρα σ’ αυτήν. Ο Ηρώδης δεν ωδήγησε τον Ιωάννη στο δικαστήριο σύρθηκε ο ίδιος στο δικαστήριο της συνειδήσεως. Γι’ αυτό έτρεμε δεν άντεχε τη λάμψι της αρετής. Είδες πόσο μεγάλο πράγμα είναι η αγιότητα; Ανέδειξε τον φυλακισμένο (Πρόδρομο) ανώτερον από τον τύραννο (Ηρώδη). Ο Ηρώδης φοβάται και τρέμει τον Ιωάννη.
Ε.Π.Ε. 20,92
βρωμερό γύναιο
Ο μεν Ηρώδης μόνο φυλάκισε τον Ιωάννη, ενώ η Ηρωδιάδα, η βρωμερή εκείνη γυναίκα, ώρμησε και να τον σφάξη. Η κατηγορία βέβαια στρεφόταν εναντίον του Ηρώδη. Δεν είπε ο Πρόδρομος στην Ηρωδιάδα, όταν την συνάντησε: Γιατί συζής με το βασιλιά. Ήθελε να διορθώση την κατάστασι διά του Ηρώδη, γι’ αυτό εκείνον ήλεγξε. Και ούτε και αυτόν αυστηρώς ήλεγξε.
Ε.Π.Ε. 20,94
προαγωγός γυναίκα
Η βρωμερή και παμβέβηλη αυτή γυναίκα, η Ηρωδιάδα, παρακινούσε το κορίτσι της στη διαφθορά. Δεν ήταν απλώς προαγωγός. Ήταν και παιδοκτόνος. Ποτέ η Ηρωδιάδα δεν είχε δει τον Ιωάννη ούτε τον είχε ακούσει, και όμως ώρμησε να τον σφάξη. Και ετοιμάζει το κορίτσι της, που διεφθαρμένα το ανέθρεψε, να προβή σε φόνο. Τόσο πολύ από τα βάθη της φοβόταν τον Ιωάννη.
Ε.Π.Ε. 20,94
Ήρωες
των παιδιών
Στην ηλικία εκείνη υπάρχει έλλειμμα λογικής. Στην ανωριμότητα προστίθενται και τα λόγια των κοσμικών, που τους σερβίρουν ψεύτικους ήρωες και ύστερα διαπιστώνουν, ότι οι ήρωες τους είναι δούλοι στα πάθη και δειλοί στο θάνατο.
Ε.Π.Ε. 21,250-252
Ησαΐας
έγγαμος
Είναι δυνατόν να βρούμε και στις πόλεις ανθρώπους, που ζουν ως μοναχοί. Είναι δυνατόν να έχη κανείς και γυναίκα και να βρίσκεται στο σπίτι του, και όμως να προσεύχεται και να νηστεύη και να διάγη με κατάνυξι. Άλλωστε και όσοι από τους Αποστόλους κατηχήθηκαν τα πρώτα χρόνια, κατοικούσαν μέσα σε πόλεις, αλλ’ έδειχναν ευλάβεια, σαν εκείνην των μοναχών. Άλλοι δε ήσαν προϊστάμενοι σε εργαστήρια, όπως το ζευγάρι Ακύλας και Πρίσκιλλα. Και οι προφήτες είχαν και αυτοί γυναίκα και οικογένεια, όπως ο Ησαΐας, ο Ιεζεκιήλ και ο μεγάλος Μωυσής. Τίποτε δεν τους εμπόδισε, καίτοι έγγαμοι, να ζουν με αρετή.
Ε.Π.Ε. 11,238
περί του Μεσσίου
Για να μάθετε σεις οι Ιουδαίοι και από τους προφήτες για το Χριστό, ακούστε τι λέει ο Ησαΐας, πως προλέγει τη σωτηριώδη ευεργεσία Του για όλους και τη δική σας αχαριστία. «Με το τραύμα το δικό Του θεραπευτήκαμε εμείς». Προλέει τη σωτηρία, που με το Σταυρό θα προσφερόταν σε όλους. Έπειτα λέει, το ποιοι ήμασταν: «Όλοι σαν πρόβατα είχαμε πλανηθή, κάθε άνθρωπος πλανήθηκε στο δρόμο της ζωής του». Μιλάει πάλι για τον τρόπο του σταυρικού Του θανάτου: «Σαν πρόβατο ωδηγήθηκε στη σφαγή. Σαν αμνός άφωνος μπροστά σ’ εκείνον που τον κουρεύει. Έτσι δεν ανοίγει (ο Χριστός) το στόμα Του. Λόγω της ταπεινώσεώς Του το δίκιο Του καταπατήθηκε». Και πού μπορούμε να δούμε, ότι εκπληρώθηκαν αυτά; Στο παράνομο δικαστήριο του Πιλάτου. Γιατί στις κατηγορίες εναντίον Του δεν έδινε καμμιά απάντησι ο Χριστός.
E.Π.E. 34,310-312

(Χρυσοστομικό Λεξικό, αρχ. Δανιήλ Αεράκη, τόμος Β, σελ. 311-315)