ΥΠΟΜΝΗΜΑ -Στο κατά Λουκάν Ευαγγέλιο-

Ερμηνεία πατερική & θεολογική του Ευαγγελίου του Λουκά
Το ερμηνευτικό Υπόμνημα του Π.Ν. Τρεμπέλα
μεταφρασμένο στη νεοελληνική γλώσσα

Μετάφραση αρχιμ. Νικόλαος Πουλάδας

Κεφάλαιο 15

Στίχ. 11-32. Η παραβολή του ασώτου υιού
15.21 εἶπεν δὲ αὐτῷ ὁ υἱὸς, Πάτερ, ἥμαρτον εἰς τὸν οὐρανὸν καὶ ἐνώπιόν σου,
οὐκέτι εἰμὶ ἄξιος κληθῆναι(1) υἱός σου(2).
21 Τότε ο γιος του τού είπε: “πατέρα, αμάρτησα στο Θεό και σ’ εσένα
και δεν αξίζω να λέγομαι παιδί σου”.
(1) «Αυτά που σχεδίασε να πει, αυτά λέει τώρα με όλη την καρδιά του,
ώστε από εδώ να μάθουμε ότι πρέπει και μετά την συμφιλίωση ολοκάρδια
να ομολογούμε ότι αμαρτήσαμε και να καταδικάζουμε τους εαυτούς μας» (Ζ).
Ο γιος δεν κάνει κατάχρηση της γενναιοφροσύνης και αγαθότητας του πατέρα,
ώστε να εμποδιστεί να πει ό,τι είχε πρόθεση (b). Και αυτοί που πήραν
την άφεση των αμαρτιών τους και δοκίμασαν την εσωτερική ειρήνη των
μέχρι πριν λίγο ταραγμένων καρδιών τους, πρέπει να διατηρούν την ειλικρινή
συντριβή για τον περασμένο άτακτο βίο και να εξομολογούνται και με το στόμα
ακόμη και τις αμαρτίες εκείνες, για τις οποίες έχουν λόγους να ελπίζουν
ότι συγχωρέθηκαν. Ο Δαβίδ συνέταξε τον 50ό ψαλμό της μετανοίας,
όταν ο Νάθαν είχε πει σε αυτόν: «Και ο Κύριος συγχώρεσε το αμάρτημά σου·
δεν θα πεθάνεις» (Β΄Βασ. ιβ 13). Όσο βλέπουμε το Θεό περισσότερο γρήγορο
στο να μας συγχωρέσει, τόσο περισσότερο οφείλουμε και εμείς να γινόμαστε
δυσκολότεροι στο να συγχωρούμε τους εαυτούς μας.
(2) Δεν προστίθεται παρ’ όλα αυτά και το «κάνε με σαν έναν από τους μισθωτούς σου».
Ή, διότι όταν μακριά από τον πατέρα σχεδίαζε να πει αυτό, δεν υπολόγιζε
στην αγάπη του πατέρα, αλλά τον φανταζόταν εξοργισμένο και τώρα η συγκίνηση
την οποία δοκιμάζει από την πατρική στοργή τον εμποδίζει να κάνει αυτού
του είδους την πρόταση (p). Ή, διότι ο φιλανθρωπότατος Πατέρας δεν άφησε αυτόν
να τελειώσει την πρόταση, αρκούμενος στην βαθιά συναίσθηση της αμαρτίας
που εκδηλώθηκε, για αυτό και διέκοψε αυτόν στο «υιός σου» (δ).
Η δεύτερη εκδοχή πιο πιθανή. Είναι απίθανο ότι ο γιος λησμόνησε τι είχε
αποφασίσει να πει· και ακόμη πιο απίθανο ότι άλλαξε γνώμη και απέφυγε να προσθέσει
και τη φράση: Κάνε με σαν έναν από τους μισθωτούς σου.
Πιθανότερο είναι να δεχτούμε ότι ο πατέρας διακόπτοντας τον γιο είναι σαν
να του έλεγε: Σταμάτα, γιε μου, να μιλάς πλέον για την αναξιότητά σου.
Έγινες δεκτός εγκάρδια και μολονότι δεν είσαι άξιος να ονομαστείς γιος,
θα φερθώ σε σένα σαν σε γιο αγαπητό και γνήσιο.