κυριακό δείπνο
Τι σημαίνει «να μετάσχουν στο κυριακό δείπνο»; Εννοεί εκείνο το δείπνο, που παρέδωκε ο Χριστός την τελευταία νύχτα, τότε που παρευρίσκοντο όλοι οι μαθητές. Διότι σ’ αυτό το δείπνο όλοι ήσαν μαζί, και ο Δεσπότης Κύριος και οι πιστοί Του δούλοι. Το Κυριακό δείπνο είναι εκείνο, που ενώνει όλους, που είναι επί το αυτό συναγμένοι.
Ε.Π.Ε. 27,272
τράπεζα κοινή
Αν η φρικώδης τράπεζα της θείας Κοινωνίας είναι κοινή για όλους, πολύ περισσότερο το υλικό τραπέζι πρέπει να είναι κοινό. Κοινό το άγιο Ποτήριο, κοινά και τα υλικά αγαθά.
Ε.Π.Ε. 27,274
τιμωρούνται οι ανάξιοι
Ο Παύλος αναφέρθηκε σε όσους αναξίως κοινωνούν, τους ήλεγξε και τόνισε, ότι την ίδια τιμωρία με όσους απέκτειναν το Σώμα του Χριστού, θα υποστούν και όσοι παίρνουν το Σώμα και το Αίμα Του χωρίς δέος και κατάλληλη προετοιμασία.
Ε.Π.Ε. 27,274
με καθαρή συνείδησι
Παρακαλώ, εκλιπαρώ, ικετεύω να προσέρχεστε στη φριχτή Τράπεζα, αφού πετάξετε από πάνω σας κάθε αμαρτία... Να αναλογίζεσαι τη ζωή σου και να φέρνης τα αμαρτήματά σου μπροστά σου. Να διορθώνης τα αμαρτήματά σου, και ύστερα, με καθαρή συνείδησι να αγγίζης την ιερή Τράπεζα και να μετέχης της αγίας θυσίας.
Ε.Π.Ε. 30,236
όχι βρώσις απολλυμένη
Μη θαρρείς πως είναι ψωμί και κρασί. Δεν αποβάλλονται, όπως oι άλλες τροφές, στον αφεδρώνα. Δεν μεταλαμβάνετε από άνθρωπο, αλλ’ από την πυρακτωμένη λαβίδα των Σεραφείμ, που είδε ο προφήτης Ησαΐας. Να θεωρήτε, ότι μεταλαμβάνετε το θείο Σώμα. Τα χείλη μας ρουφάνε το σωτήριο Αίμα από την άχραντη πλευρά Του.
Ε.Π.Ε. 30,316
στον ουράνιο Βασιλιά προσερχόμαστε
Ας στεκώμαστε με πολύ φόβο και τρόμο, ας έχουμε με ταπείνωσι τα μάτια προς τα κάτω, ας ανυψώσουμε την ψυχή, ας στενάζουμε χωρίς φωνή, μυστικά, και ας κραυγάζουμε με την καρδιά μας. Δεν βλέπετε όσους πλησιάζουν κάποιον επίγειο και πρόσκαιρο άρχοντα; Στέκουν αμετακίνητοι, ούτε μιλάνε, ούτε κινούνται ούτε γυρίζουν τα μάτια εδώ κι εκεί, αλλ’ είναι σοβαροί, κατηφείς και γεμάτοι φόβο. Πολύ περισσότερο εμείς πρέπει να παριστάμεθα με φόβο μπροστά στον επουράνιο Βασιλέα.
Ε.Π.Ε. 30,316
ενισχύει ως λέοντα
Όχι μόνο μας εξώπλισε ο Θεός, αλλά και μας ετοίμασε τραπέζι, πολύ δυνατώτερο από κάθε όπλο. Για να μην αποκάμνης πολεμώντας, αλλά και για να νικάς τον πονηρό. Διότι, όταν σε δη να επιστρέφης από το δεσποτικό τραπέζι (τη θεία Κοινωνία), είναι σαν να συναντά λιοντάρι, που βγάζει φωτιά απ’ το στόμα του· και φεύγει πιο γρήγορα από τον άνεμο. Και αν του δείξης τη γλώσσα σου ματωμένη από το τίμιο Αίμα, δεν μπορεί να σταθή (ο πονηρός).
Ε.Π.Ε. 30,390
τράπεζα
Τόσο θαυμαστή είναι εδώ η πηγή, τόσο καταπληκτική η ζωή. Η τράπεζα είναι γεμάτη πνευματικά αγαθά. Γι’ αυτό ας προσερχώμαστε με καθαρή καρδιά και συνείδησι, για να πάρουμε και χάρι και έλεος.
Ε.Π.Ε. 30,400
κωλύματα
Όπως δεν μπορεί να μετάσχη της θείας Κοινωνίας ο πορνεύων και ο βλάσφημος, έτσι δεν μπορεί και εκείνος που κρατάει κακία σε άλλον. Και πολύ περισσότερο αυτός. Διότι όποιος πόρνευσε και μοίχευσε, μαζί με την ικανοποίησι της επιθυμίας τελείωσε και την πράξι της αμαρτίας. Και αν θελήση να ανανήψη και να σηκωθή από την πτώσι και να μετανοήση, έχει κάποια παρηγοριά. Όποιος όμως μνησικακεί, κατ’ εξακολούθησιν δουλεύει κάθε μέρα την αμαρτία. Και ποτέ δεν τελειώνει.
Ε.Π.Ε. 32,614
με αγάπη και ενωμένοι
Επειδή πρόκειται ν’ αγγίξουμε την ιερή τράπεζα, ακούμε το παράγγελμα να αγαπηθούμε μεταξύ μας. Και δίνουμε ο ένας στον άλλον τον άγιο ασπασμό... Είναι απόλυτη ανάγκη να προσέλθουμε στη θεία Κοινωνία αγαπημένοι μεταξύ μας.
Ε.Π.Ε. 30,616
με αγάπη και καταλλαγή
Όποιος από σας έχει εχθρό, ας μη πλησιάζη την αγία Τράπεζα και ας μη δέχεται μέσα του του Κυρίου το Σώμα. Όποιος πλησιάζει στη θεία Κοινωνία, δεν πρέπει να έχη εχθρό. Θέλεις να πλησιάσης; Συμφιλιώσου πρώτα με τον εχθρό σου, και τότε πλησιάζοντας άγγιξε το Μυστήριο.
Ε.Π.Ε. 32,636
και νηστεία
Άλλο Πάσχα και άλλο Σαρακοστή. Σαρακοστή έχουμε μία φορά μόνο το χρόνο. Πάσχα όμως έχουμε τρεις φορές την εβδομάδα, μερικές φορές και τέσσερις, μάλλον όσες φορές θέλουμε. Διότι το Πάσχα δεν το κάνει η νηστεία που προηγείται, αλλ’ η προσφορά και η θυσία της θείας Λειτουργίας, που γίνεται σε κάθε λατρευτική σύναξι. Πάσχα γιορτάζεις όχι όταν νηστεύης, αλλ’ όταν μετέχης της θυσίας, δηλαδή, της θείας Κοινωνίας.
Ε.Π.Ε. 34,176

(Χρυσοστομικό Λεξικό, αρχ. Δανιήλ Αεράκη, τόμος Β, σελ. 361-364)