ΥΠΟΜΝΗΜΑ -Στο κατά Λουκάν Ευαγγέλιο-

Ερμηνεία πατερική & θεολογική του Ευαγγελίου του Λουκά
Το ερμηνευτικό Υπόμνημα του Π.Ν. Τρεμπέλα
μεταφρασμένο στη νεοελληνική γλώσσα

Μετάφραση αρχιμ. Νικόλαος Πουλάδας

Κεφάλαιο 15

Στίχ. 11-32. Η παραβολή του ασώτου υιού
15.30 ὅτε δὲ ὁ υἱός σου οὗτος(1) ὁ καταφαγών σου τὸν βίον(2) μετὰ πορνῶν ἦλθεν(3),
ἔθυσας αὐτῷ(4) τὸν μόσχον τον σιτευτὸν.
30 Όταν όμως ήρθε αυτός ο γιος σου, που κατασπατάλησε την περιουσία σου με πόρνες,
έσφαξες για χάρη του το σιτευτό μοσχάρι”.
(1) Δεν ονομάζει αυτόν αδελφό, αλλά περιφρονητικά «ο γιος σου αυτός» (δ)·
σαν να τον δείχνει όπως ο Φαρισαίος τον τελώνη στη γνωστή παραβολή.
Ο γιος σου αυτός=Ο προκομμένος αυτός γιος σου. Τονίζει έτσι και την μεροληψία
του πατέρα (=ο γιος σου) και την προς τον αδελφό αποστροφή του (g).
(2) Εκδηλώνεται πικρία και με τη φράση «σου τον βίον». Εφόσον ο πατέρας
αυτοπροαίρετα μοίρασε σε αυτούς την περιουσία, θε έπρεπε ο μεγαλύτερος να πει
«την περιουσία του (του ασώτου)» (p).
(3) Έξυπνη η παρατήρηση: Λέει ήλθε σαν για κάποιον ξένο, και όχι επανήλθε (b).
Ολοφάνερα λοιπόν εξογκώνει τις παρεκτροπές του αδελφού του για να αντιτάξει
αυτές στην κατ’ αυτόν αδικαιολόγητη συμπεριφορά του πατέρα προς τον άσωτο
που επανήλθε. Το ότι ο άσωτος κατέφαγε την περιουσία του με πόρνες
ούτε λέγεται στην παραβολή, ούτε μπορούσε να το γνωρίζει ο μεγαλύτερος.
(4) Δοτική χαριστική (b).

15.31 ὁ δὲ εἶπεν(1) αὐτῷ, Τέκνον(2), σὺ(3) πάντοτε μετ᾽ ἐμοῦ(4) εἶ,
καὶ πάντα τὰ ἐμὰ σά(5) ἐστιν·
31 Κι ο πατέρας του τού απάντησε: “παιδί μου, εσύ είσαι πάντοτε μαζί μου
κι ό,τι είναι δικό μου είναι και δικό σου.
(1) Κάνει διπλή απάντηση στο διπλό παράπονο του μεγαλύτερου αδελφού (b).
(2) Η λέξη τέκνον έχει κάτι το τρυφερότερο από τη λέξη γιος (g),
και χρησιμοποιεί τώρα αυτή ο πατέρας, μολονότι ο μεγαλύτερος
δεν τον αποκάλεσε Πατέρα (p).
(3) Η αντωνυμία μπαίνει μπροστά με έμφαση σε αντίθεση με τον νεότερο
που απουσίασε για πολύ, ίσως επίσης και με το «εμοί» του σ. 29 (p).
(4) Είναι καλύτερα να ευφραίνεται κάποιος μαζί με τον πατέρα του παρά
με τους φίλους του (b). Του δείχνει τι θα μπορούσε να είναι η ζωή του
στο πατρικό σπίτι, αρκούσε και αυτός να ανταποκρινόταν στην στοργή του
πατέρα με καρδιά παιδιού. Θα ήταν ευφρόσυνη γιορτή όχι μίας μόνο ημέρας,
αλλά συνεχής και ασταμάτητη, εφόσον η περιουσία του Πατέρα του ήταν
και δική του περιουσία (g). Είναι ανείπωτη ευτυχία όλων των παιδιών
του Θεού να παραμένουν στο σπίτι του πατέρα και να βρίσκονται σε αδιάσπαστη
κοινωνία και ένωση μαζί του. Και στον μεν παρόντα βίο η επικοινωνία και ένωση
αυτή θα πραγματοποιείται με την πίστη. Στο μελλοντικό όμως βίο η μακάρια
ζωή του ουράνιου πατέρα θα μεταδοθεί πλήρως και σε μας, ώστε όλα τα δικά του
θα είναι και δικά μας. Διότι αν είμαστε «παιδιά, θα είμαστε και κληρονόμοι» (Ρωμ. η 17).
(5) Διότι ο νεότερος γιος είχε ήδη λάβει το μερίδιό του και ο, πρωτότοκος
είχε την προτεραιότητα στην κληρονομιά των αγαθών του πατέρα (b).
Η υποδοχή την οποία έκανα στον αδελφό σου, δεν συνεπάγεται αποδοκιμασία ή απόρριψη
και αποξένωση δική σου από τη στοργή μου. Ό,τι έκανα για τον αδελφό σου
δεν μειώνει σε τίποτα ό,τι έχω πρόθεση πάντοτε για σένα.