Θωμάς
και για μια ψυχή
Όταν εσύ βλέπης το μαθητή Θωμά να μη πιστεύη, σκέψου την αγάπη του Κυρίου. Προς χάριν μιας ψυχής δείχνει τα τραύματά του. Έρχεται για να σώση και τον ένα, αν και πιο ατελής πνευματικά από τους άλλους. Ζητούσε ο Θωμάς να πιστεύση, με την πιο χονδροειδή αίσθησι. Δεν του αρκούσαν τα μάτια, να πιστεύση. Δεν είπε, «Αν δεν δω», αλλά είπε, «Αν δεν ψηλαφήσω».... Κοίτα δε και την ειλικρίνεια και φιλαλήθεια των Αποστόλων· δεν αποκρύπτουν τα ελαττώματα ούτε τα δικά τους ούτε των άλλων, αλλά τα περιγράφουν με αληθινότητα. Ξανάρχεται, λοιπόν, πάλι ο Ιησούς. Δεν περιμένει να του ζητήση ο Θωμάς. Ο ίδιος τον προλαβαίνει και εκπληρώνει ό,τι επιθυμούσε ο Θωμάς. Έδειχνε και με αυτό, ότι ήταν παρών όταν κουβέντιαζε ο Θωμάς με τους άλλους μαθητές.
Ε.Π.Ε. 14,718-720
δεν αρνείται την Ανάστασι
Οι λοιποί μαθητές καυχόνταν για όσα είδαν. Ο Θωμάς όμως, σαν να τον κατείχε διάθεσις για αντίρρησι και όχι απιστία (κάπως έτσι τοποθετείται η αμφιβολία του), και επειδή επιθυμούσε πολύ να έχη πληροφορίες, δεν είπε «Είναι αδύνατον να έγινε η ανάστασις». Προσέξτε καλά. Δεν αρνήθηκε την ανάστασι. Δεν είπε «Αδύνατον να έγινε αυτό που μου λέτε. Μου αναγγέλλετε ακατόρθωτα πράγματα». Απλώς ζήτησε πληροφορίες, λέγοντας «Αν δεν δω εγώ τα σημάδια των καρφιών......»
Ε.Π.Ε. 36,2466
και έρευνα
Όποιος ζητάει πληροφορίες, δεν είναι πιστός. Όποιος υπακούει, είναι πιστός. Δεν είναι το ίδιο να εξετάζης την πλευρά του Χριστού και τα σημάδια των καρφιών, με το να λες, «Πώς γεννήθηκε;». Δεν είναι το ίδιο. Ο μεν Θωμάς ζητούσε να δη τα σημάδια των καρφιών στο σώμα, που ήταν οπωσδήποτε ορατά και αισθητά. Ήθελε να δη πράγμα, που έγινε και που γνώριζε από πριν. Ενώ εσύ εξετάζης μάταια την αόρατη φύσι του Θεού, την ακατάληπτη ουσία Του, την άρρητη γέννησί Του, τον απερίγραπτο Πατέρα, τον ακατανόητο Υιό. Δεν κάνεις, λοιπόν, χειρότερη αμαρτία; Δεν είσαι άπιστος χειρότερος από τον άπιστο;
Ε.Π.Ε. 36,248
ο δάκτυλος του κάλαμος
Το δάκτυλο του Θωμά έγινε κάλαμος ευσεβείας, που ανατρέπει τις παγίδες των αιρετικών κλείνει τα στόματα εκείνων, που τολμούν και λένε, ότι ο Κύριος φαινομενικά πήρε ανθρώπινο σώμα και φαινομενικά πέθανε.
Ε.Π.Ε. 36.248
Θώρακας
η πίστις και η αγάπη
Άγρυπνοι και προσεκτικοί σημαίνει, το να έχουμε τον θώρακα της πίστεως και της αγάπης. Να έχουμε όχι την τυχαία πίστι, αλλ’ όπως τίποτα δεν μπορεί να διατρυπήση το θώρακα, που είναι ασφαλές τείχος στο στήθος, έτσι και συ να περιφρουρήσης την ψυχή σου με την πίστι και την αγάπη. Τότε κανένα πυρφόρο σατανικό βέλος δεν θα μπορέση να την πλήξη.
Ε.Π.Ε. 22,536
Ιακώβ
τρέμει το θάνατο
Ας δούμε και τον Ιακώβ πως φοβόταν και έτρεμε το θάνατο. Τον Ιακώβ, που ήταν άνθρωπος, και από μικρός έδειξε αποστολική ζωή. Και όμως, και αυτός, που δεν ζητούσε τίποτε παρά πάνω από τα αναγκαία, αυτός που πήρε τις ευλογίες, αυτός που ήταν φίλος του Θεού, που τόσα κατορθώματα έκανε, που επέδειξε τέτοια ευσέβεια, αυτός, υστέρα από τόσα κατορθώματα, όταν επρόκειτο να ξαναγυρίση στην πατρίδα του και να συναντηθή με τον αδελφό του Ησαύ, καταλαμβάνεται από φόβο. Φοβάται τη μνησικακία του αδελφού του Ησαύ. Νομίζει, πως θα τον περιμένη σαν θηρίο. Και γονατίζει μπροστά στον Θεό και τον παρακαλεί: «Σώσε με από τα χέρια του αδελφού μου Ησαύ. Φοβάμαι, μήπως έρθη και με φονεύση». Είδες πως και αυτός φοβόταν το θάνατο, και γι’ αυτό τρέμει και παρακαλεί τον Θεό;
Ε.Π.Ε. 37,190-192
φροντίδα για το ποίμνιο
Av ο πατριάρχης Ιακώβ, που έβοσκε ζώα και ποίμαινε άλογα πρόβατα και επρόκειτο σε άνθρωπο να λογοδητήση, περνούσε νύχτες άυπνος και υπέφερε ζέστη και κρύο, ώστε κανένα από τα πρόβατά του να μη χαθή, πολύ περισσότερο εμείς οι ποιμένες, που δεν επιστατούμε σε ζώα, αλλά φυλάμε πρόβατα πνευματικά, και που θα λογοδοτήσουμε όχι σε άνθρωπο, αλλά στον Θεό, πρέπει να κάνουμε το παν, που μπορεί να ωφελήση το ποίμνιό μας.
Ε.Π.Ε. 37,210
Ιάκωβος ο Ζεβεδαίου
αποκεφαλίζεται
Ονομάζει ο Χριστός βάπτισμα το θάνατό Του. Όπως ακριβώς συνέβη και με τον Ιάκωβο. Δεν σταυρώθηκε, αλλά αποκεφαλίστηκε. Κι έτσι δέχτηκε το βάπτισμα του Χριστού (του αίματος).
Ε.Π.Ε. 37,210

(Χρυσοστομικό Λεξικό, αρχ. Δανιήλ Αεράκη, τόμος Β, σελ. 395-399)