Στον χώρο της δοξολογίας υπάρχουν δυο καταστάσεις.
Αν ο άνθρωπος δεν πέραση από την πρώτη, δεν μπορεί να φθάση στην δεύτερη.
Στην πρώτη κατάσταση έχει κανείς πίκρες αλλά όλα τα παίρνει δεξιά.
Βάζει καλό λογισμό, ρίχνει το βάρος στον εαυτό του ταπεινώνεται,
μετανοεί και ευχαριστεί για όλα τον Θεό: «Θεέ μου, λέει, Σε ευχαριστώ,
εξ΄ αμαρτιών μου τα περνώ αυτά. Μου χρειάζονται και περισσότερα,
αλλά δεν αντέχω. Σε παρακαλώ, δώσε μου υπομονή και δύναμη, για να αντέξω»,
τότε βομβαρδίζεται από την θεία παρηγοριά και περνά στην δεύτερη κατάσταση.
Στην δεύτερη κατάσταση βρίσκονται όσοι έχουν περάσει το στάδιο της μετάνοιας
και ένιωσαν την θεία παρηγοριά που φέρνει η άφεση των αμαρτιών,
πέρασαν δηλαδή από το χαροποιόν πένθος και έφθασαν στην δοξολογία.
Τότε ο άνθρωπος δεν έχει πίκρες, αλλά νοιώθει μια θεία αγαλλίαση,
μια ευγνωμοσύνη πρός τον Θεό, που δεν μπορεί να την αντέξει.
Λέει συνέχεια το, «δόξα σοι ο Θεός», ευχαριστεί τον Θεό για τις μεγάλες
του ευεργεσίες, για την μεγάλη του αγάπη, και μετά μόνη της η ψυχή κινείται
στην ευχή, στην δοξολογία του Θεού ή ζητά συγχώρηση από τον Θεό,
γιατί δεν ανταποκρίθηκε στις ευλογίες του.
-Γέροντα, ο Πάπα-Τύχων πώς προσευχόταν;
-Ο Πάπα-Τύχων είχε φθάσει στον χώρο της δοξολογίας και αντί για την ευχή
είχε την δοξολογία. Συνέχεια άκουγε κάνεις από το στόμα του το «δόξα σοι ο Θεός,
δόξα σοι ο Θεός», και όλες σχεδόν οι ημέρες του χρόνου ήταν γι’ αυτόν Διακαινήσιμες,
αφού ζούσε πάντα την πασχαλινή χαρά.
Όσοι βρίσκονται στην προχωρημένη αυτή κατάσταση έχουν συνέχεια Πάσχα, Ανάσταση!
Καμπάνες, σήμαντρα, τάλαντα, όλα μαζί χτυπούν χαρμόσυνα.
«Αινείτε Αυτόν εν κυμβάλοις ευήχοις, αινείτε Αυτόν εν κυμβάλοις αλαλαγμού».
Όλη την ημέρα δοξολογούν τον Θεό και χτυπά σαν καμπάνα η καρδιά τους.
(Λόγοι Παϊσίου, τόμος ς΄, Περί προσευχής, Εκδ. Ιερού Ησυχαστηρίου
"Ευαγγελιστής Ιωάννης ο Θεολόγος", σελ.237-238)