ΜΕΓΑΛΥΤΕΡΗ από όλες τις αρετές ονομάζουν οι Πατέρες την διάκρισι.

* * *

ΒΛΕΠΕΙΣ άνθρωπο να κρατά αξίνα στο χέρι του και ν' αγωνίζεται νύχτα-μέρα να κόψη ένα δέντρο και να μη το κατορθώνη κι άλλον πάλι έμπειρο σε τέτοια να το ρίχνη κάτω με λίγα κτυπήματα; συνήθιζε να λέγη ο Αββάς Αμμωνάς.

Έμπειρο εννοούσε εκείνον που έχει διάκρισι.

* * *

Ο ΣΙΔΗΡΟΥΡΓΟΣ που χτυπά τη μάζα του σιδήρου, λέγει ο Μέγας  Αντώνιος, έχει προηγουμένως σκεφθή τι θέλει να φτιάξη, δρεπάνι, μαχαίρι, τσεκούρι κι ανάλογα εργάζεται. Κι  ο άνθρωπος του Θεού ας συλλογίζεται απο πριν ποιά αρετή επιθυμεί ν' αποκτήση, για να μη κοπιάζη άσκοπα.

* * *

ΟΛΕΣ οι υπερβολές είναι γεννήματα του διαβόλου, έλεγε άλλος Πατήρ.

* * *

ΤΗ  ΣΤΙΓΜΗ, που ψυχομαχούσε ένας Άγιος Ερημίτης, παρουσιάστηκε μπροστά τον ο διάβολος και τον φώναξε:

— Με αφάνισες, άθλιε.

— Δεν είμαι ακόμη βέβαιος γι' αυτό, αποκρίθηκε ο  Άγιος και αμέσως εκοιμήθη.

* * *

ΌΤΑΝ επρόκειτο να κοιμηθή ο Όσιος Αγάθων, έμεινε τρεις ήμερες ακίνητος στο στρώμα με τα μάτια ανοικτά, γυρισμένα προς τον Ουρανό. Την τρίτη ημέρα, σαν συνήλθε λίγο, τον ρωτούσαν οι μαθηταί του, που τον είχαν περιτριγυρίσει, να τους ειπή που βρισκόταν το πνεύμα του σ' όλο αυτό το διάστημα.

— Στο κριτήριον του Θεού, ψιθύρισε εκείνος τρέμοντας.

— Κι εσύ φοβάσαι, Πάτερ; τον ρώτησαν με απορία οι αδελφοί.

— Προσπάθησα, όσο μπορούσα, να φυλάξω τις εντολές του Θεού σε όλο μου το βίο. Μα είμαι άνθρωπος. Πως να ξέρω ότι έχω ευχαριστήσει τον Θεό; είπε πάλι με πολύ κόπο ο Όσιος.

— Δεν είσαι βέβαιος πως τα έργα σου ήταν κατά Θεόν; είπαν έκπληκτοι εκείνοι.

— Όχι, προτού βρεθώ μπροστά στον Δημιουργό μου, αποκρίθηκε ο Όσιος, γιατί με άλλο κριτήριο κρίνουν οι άνθρωποι και με άλλο ο Θεός.

Ήθελαν και άλλα ωφέλιμα για την ψυχή τους να ρωτήσουν οι αδελφοί, αλλ' ο Όσιος τους έκανε νόημα να μην ομιλούν πια.

— Είμαι απασχολημένος, ψιθύρισαν τα χείλια του.

Η  μορφή του έλαμψε! Οι μαθηταί του τον είδαν να φεύγη από τον μάταιο κόσμο για την αιώνιο ζωή, με τη χαρά που νοιώθη κανείς σαν ξεκινά να συνάντηση το πιο αγαπημένο του πρόσωπο.

* * *

— ΕΙΝΑΙ δυνατόν στον άνθρωπο να βάζη κάθε μέρα αρχή; ρώτησε ο Αββάς Μωϋσής τον Όσιο Σιλουανό.

— Αν είναι εργάτης της αρετής, αποκρίθηκε ο Γέρων, όχι μόνο κάθε μέρα, αλλά και κάθε ώρα και κάθε στιγμή μπορεί να βάζη αρχή.

* * *

ΥΠΑΡΧΟΥΝ άνθρωποι, έλεγε ο Μέγας Αντώνιος, που εξαντλήσανε όλες τους τις σωματικές δυνάμεις σε υπερβολική άσκησι κι επειδή τους έλειψε η διάκρισι, δεν κατώρθωσαν να πλησιάσουν τον Θεό.

* * *

(Γεροντικόν,μοναχής Θεοδώρας Χαμπάκη, εκδ. Λυδία)