130. Ποιοι είναι οι όροι της δικαιώσεως κατά τους Διαμαρτυρομένους; Κατά την προτεσταντική εκδοχή κύριος και αποκλειστικός όρος της δικαιώσεως είναι η πίστη. Σ’ αυτή δεν έχουν θέση τα όποια έργα του ανθρώπου είτε κατά το προπαρασκευαστικό στάδιο της δικαιώσεως είτε μεταταύτα. Ο αποκλεισμός των αγαθών έργων από τη δικαίως και σωτηρία είναι φυσική ακολουθία των περί αρχέγονης δικαιοσύνης και πτώσεως του ανθρώπου διδαγμάτων τού Προτεσταντισμού. Εφόσον κατά τη βασική προτεσταντική αρχή δια της πτώσεως καταστράφηκε ολοσχερώς το «κατ’ εικόνα» με συνέπεια να νεκρωθεί η πνευματική φύση τού ανθρώπου, ό,τι καλό κι αν κάνει αυτός φέρει το χαρακτήρα της αμαρτίας…

129. Ποια είναι η περί δικαιώσεως διδασκαλία των Διαμαρτυρομένων; Η περί δικαιώσεως του ανθρώπου προτεσταντική εκδοχή δεν είναι όμοια με την ορθόδοξη και τη ρωμαιοκαθολική. Δεν είναι εσωτερική αναγέννηση της ψυχής δια της δυνάμεως του παναγίου Πνεύματος, όπως δέχονται αυτές, αλλά εξωτερική από το Θεό ανακήρυξη του ανθρώπου ως δικαίου, χωρίς να καταλογίζονται σ’ αυτόν οι αμαρτίες του, ένεκα της δικαιοσύνης του Χριστού. Είναι απλά μια δικαστική απόφαση του Θεού, χωρίς το εσωτερικό περιεχόμενο του πράγματος. Η Αυγουσταία Ομολογία λέγει: «Δικαιούν κατά την δικανικήν συνήθειαν σημαίνει απολύειν τον ένοχον και κηρύττειν δίκαιον, αλλά δια ξένην δικαιοσύνην, την μεταδιδομένην εις η…

128. Ποιοι είναι οι όροι της δικαιώσεως; Είναι δύο: η πίστη και τα αγαθά έργα. Η πίστη η δικαιούσα τον άνθρωπο δεν είναι μόνο απλή συγκατάθεση του νου στην αλήθεια του Θεού, δηλαδή μια νοητική αποδοχή του θεωρητικού μέρους των δογματικών αληθειών της πίστεως, όπως αυτές περιέχει η θεία αποκάλυψη (οι πήγες της πίστεως). Μια τέτοια πίστη είναι άχρηστη για τον άνθρωπο. Αυτή μπορούν να έχουν και τα δαιμόνια, που πιστεύουν και φρίσσουν, χωρίς αυτό να τα βοηθεί σε τίποτε. Αλλά, παράλληλα με τη νοητική παραδοχή, η πίστη είναι και αφοσίωση της ψυχής στο λυτρωτικό αγαθό, ένθερμη πεποίθηση στην πρόνοια…

127. Μπορεί ο άνθρωπος να εκπέσει της δικαιώσεως; Βεβαίως μπορεί. Όπως δηλαδή ο πιστός συμπράττων με τη χάρη του Θεού μπορεί να προχωρήσει στον αγιασμό, την ένωσή του με το Θεό και τη δόξα του κληρονομώντας την αιώνια ζωή, έτσι ο ίδιος, αν αδιαφορήσει για το πνευματικό αγαθό και κυριευθεί από το αμαρτητικό της φύσεως του καταπατώντας το νόμο του Θεού και πράττοντας έργα αισχύνης και φθοράς, μπορεί να εκπέσει της δωρεάς του Αγίου Πνεύματος και να χαθεί. Η αμαρτία είναι το μέτρο εκπτώσεως του ανθρώπου από το αγαθό της δικαιώσεως. Αν και δεν είναι πάντα ευχερής και ακίνδυνη η…

126. Υπάρχουν διαβαθμίσεις στη δικαίωση; Βεβαίως υπάρχουν. Αφού η δικαίωση δεν είναι κάτι εξωτερικό στον άνθρωπο, αλλά έχει άμεση σχέση με το εσώτερο βάθος της πνευματικής του φύσεως και συναρτάται προς την ελεύθερη συνέργεια του λογικού όντος, είναι φυσικό να μην είναι όμοια σε όλους τους δικαιωμένους, αλλά να διαφέρει από άνθρωπο σε άνθρωπο. Αυτό θα εξαρτηθεί από το βαθμό προσοικειώσεως της δικαιώσεως και το μέτρο συνεργασίας των ανθρώπων με τη χάρη του Θεού. Καθόσον δε οι άνθρωποι συνεργάζονται διαφορετικά, άλλοι λιγότερο και άλλοι περισσότερο, με τη δύναμη του Θεού, κατ’ ανάλογο τρόπο θα ποικίλλει και ο βαθμός αγιασμού των…

125. Υπάρχουν αλλά στάδια δικαιώσεως; Ναι, υπάρχουν. Η δικαίωση φυσικά, ως ενέργεια και δωρεά χάριτος του Χριστού, είναι μία: η κάθαρση από την αμαρτία και η πνευματική αναγέννηση. Εντούτοις δεν είναι έργο μαγικό και παθητικό. Ο λογικός άνθρωπος δεν μένει στατικός και ανενεργός στο χάρισμα του Θεού. Όπως δε στο προπαρασκευαστικό στάδιο δεχόμενος την κλήση της χάριτος πρέπει να δουλέψει κι αυτός για να μπορέσει να λάβει τη δικαίωση, έτσι κι αφού τη λάβει, πρέπει να συμπράξει με την χάρη του Θεού, ώστε να αξιοποιήσει υποκειμενικά την ευλογία του Αγίου Πνεύματος. Το στάδιο αυτό στο οποίο θα εισέλθει ο αναγεννηθείς…

124. Ποιο είναι το προπαρασκευαστικό στάδιο της δικαιώσεως; Το χρονικό διάστημα που προηγείται του βαπτίσματος. Αυτό φυσικά δεν αναφέρεται στα νήπια, τα στερούμενα λόγου και συνειδήσεως, αλλά μόνο στους ενήλικες. Στις ψυχές αυτών η προκαταρκτική θεία χάρη γεννά τη γενική λεγόμενη πίστη, δηλαδή την αποδοχή των αληθειών της θείας αποκαλύψεως, εμφυσώντας σ’ αυτές αποστροφή προς την αμαρτία, φόβο προ της τιμωρού δικαιοσύνης του Θεού και πόθο αποκτήσεως της δικαιώσεως της χορηγούμενης δια του βαπτίσματος. Όλα αυτά αποτελούν απαραίτητη συνθήκη επιτυχίας της δικαιώσεως. Κατά τη μαρτυρία της Γραφής της αναγεννήσεως προηγείτο πάντοτε η συναίσθηση της αμαρτίας και η μετάνοια ή η…

123. Ποιο είναι το ληπτικό όργανο της δικαιώσεως; Είναι το ιερό μυστήριο του βαπτίσματος. Σ’ αυτό ο βαπτιζόμενος αποθέτει μεν τον παλαιόν εν αμαρτίαις άνθρωπο, αναγεννιέται πνευματικά και ανακτίζεται σε μια νέα γεμάτη απο Θεό ύπαρξη και ζωή. Ο άνθρωπος γίνεται πραγματικά δίκαιος στο ιερό βάπτισμα. Αν δε τυχόν πεθάνει αμέσως μετά την τελετή της αναγεννήσεως, είναι βέβαιο ότι θα κληρονομήσει την αιώνια ζωή. Αυτό συμβαίνει με τα άρρωστα νήπια, που βαπτίζονται λίγο πριν πεθάνουν. (Ανδρέου Θεοδώρου «Απαντήσεις σε ερωτήματα συμβολικά», εκδόσεις Αποστολική Διακονία, σελ. 177-178)

122. Τί εννοούμε λέγοντας δικαίωση; Την απελευθέρωση του ανθρώπου από την αμαρτία και την οφειλόμενη σ’ αυτήν ενοχή, την αναγέννηση, ανακαίνιση και θέωση της φύσεώς του που είναι όλα καρποί του λυτρωτικού έργου του Χριστού. Όπως η αμαρτία με την εισήγηση του πλάνου επέφερε αχρείωση της πνευματικής φύσεως του ανθρώπου και εξασθένηση των πνευματικών του δυνάμεων σταθερώς αποκλινουσών από το Θεό και φερομένων προς το κακό, έτσι και η χάρη του Θεού που πλούσια απέρρευσε από το πάθος και την ίλαστική θυσία του Χριστού, αποκατέστησε το «κατ’ εικόνα» στην αρχέγονή του εύκλεια, ενισχύοντας τις ηθικές και πνευματικές δυνάμεις του ανθρώπου…

121. Τι είναι ο απόλυτος προορισμός; Είναι δόγμα φοβερό (horribile decretum), στο οποίο καταλήγει κανείς διαπτύσσοντας λογικά τα περί αρχέγονης δικαιοσύνης και πτώσεως ανθρωπολογικά διδάγματα του Προτεσταντισμού. Φυσικά το δόγμα αυτό δεν γίνεται αποδεκτό από όλους τους Διαμαρτυρομένους θεολόγους, αλλά μόνον από τον Καλβίνο και τους οπαδούς του. Αυτοί με βάση χωρία της Γραφής (Ρωμ. 9. Πράξ. 13,48 κ.α.) είπαν, ότι ο Θεός σύμφωνα με την αιώνια βουλή του (προαιωνίως) άλλους μεν από ευσπλαχνία προόρισε να κληρονομήσουν την αιώνια ζωή, γιαυτό και η χάρη που τους χορηγείται δεν μπορεί να τους εγκαταλείψει (είναι αναντίρρητη και αναπόβλητη: irresistibilis και inamissibilis), άλλους…