101. Τί είναι εκείνο που διασπά την ενότητα της Εκκλησίας; Πρώτα πρέπει να σημειωθεί ότι την ενότητα στην πίστη δεν την παραβλάπτει το γεγονός ότι τα μέλη της Εκκλησίας δεν πιστεύουν όλα στον ίδιο βαθμό και στην ίδια έκταση το δογματικό περιεχόμενο της πίστεως. Και να θέλαμε να συνέβαινε αυτό, εκ των πραγμάτων είναι αδύνατο. Οι δογματικές αλήθειες είναι πολλές και δύσκολες και ο πολύς λαός δεν μπορεί να τις νοήσει όλες και επακριβώς. Και οι ειδικοί ακόμη πολλές φορές μπερδεύονται. Εκείνο που απαιτείται από τους Χριστιανούς είναι να γνωρίζουν σε γενικές γραμμές τα βασικά δόγματα της πίστεως και να…

101. Τι σημαίνει η ενότητα της Εκκλησίας; Ότι ο Χριστός μία Εκκλησία ίδρυσε και όχι πολλές παράλληλα φερόμενες. Η ενότητα είναι σύμφυτη στην έννοια της Εκκλησίας σαν κοινωνίας και σώματος συνεκτικού. Η συνύπαρξη ενότητας και πολλότητας σε ένα και το αυτό σώμα είναι έννοια συγκρουόμενη και αντιφατική. Την μία Εκκλησία προεικόνισε η Π. Διαθήκη σαν μια βασιλεία που πρέπει να περιλάβει στους κόλπους της όλα τα έθνη της γης και σαν όρος Κυρίου στο οποίο θα συναχθούν όλοι οι λαοί. Στην Καινή Διαθήκη γίνεται λόγος για μία Εκκλησία, η οποία παρουσιάζεται σαν μία ποίμνη, σαν οίκος Θεού η Χριστού, σαν…

99. Πόσες είναι οι όψεις της Εκκλησίας; Είναι δύο, η ορατή και η αόρατη, οι οποίες αντιστοιχούν προς τις δύο φύσεις της Εκκλησίας, τη θεία και την ανθρώπινη. Όπως στον Κύριο ημών Ιησού Χριστό υπήρχαν δύο φύσεις ενωμένες στο ένα του πρόσωπο, η θεία και η ανθρώπινη, εκείνη μεν αόρατη, αυτή δε ορατή, έτσι και στην Εκκλησία υπάρχουν δύο φύσεις, η αόρατη θεία και η ορατή ανθρώπινη. Την ουσία της Εκκλησίας συναποτελούν οι δύο αυτής φύσεις, οι αρρήκτως ενωμένες μεταξύ τους και συντρέχουσες σε μία άρρητη και αδιάπτωτη ενότητα. Τον ορατό της Εκκλησίας χαρακτήρα εκφράζουν πολλά. Ο ιδρυτής της, ο…

98. Το αξίωμα «εκτός της Εκκλησίας δεν υπάρχει σωτηρία» είναι απόλυτο; Ναι είναι, από ορισμένη όμως άποψη. Το ερώτημα δεν πρέπει να το θέτουμε αρνητικά, αλλά μάλλον θετικά: «Μέσα στην Εκκλησία υπάρχει απόλυτη βεβαιότητα περί σωτηρίας;» Περί αυτού δεν υπάρχει καμία αμφιβολία. Όταν κανείς είναι συνειδητό μέλος της Εκκλησίας, δηλαδή πληροί όλες τις προϋποθέσεις της σωτηρίας (πίστη ενεργουμένη δι’ αγάπης) είναι απόλυτα βέβαιο ότι θα σωθεί. Εδώ η απολυτότητα αναφέρεται στη θετική όψη της σωτηρίας. Το αν υπάρχει έξω από την Εκκλησία δυνατότητα σωτηρίας, αυτό δεν θίγει την απολυτότητα του λυτρωτικού αξιώματος της Εκκλησίας, ως νόμιμου και κανονικού φορέα της…

97. Ποιος είναι ο κυριότερος σκοπός της Εκκλησίας; Είναι η σωτηρία των ανθρώπων. Γιαυτό ήλθε ο Χριστός στον κόσμο για να σώσει τον άνθρωπο από την αμαρτία και τον αιώνιο πνευματικό θάνατο. Όπως δε ο Κύριος έσωσε την ανθρωπότητα ασκώντας το τρισσό λυτρωτικό του αξίωμα, το προφητικό (ως διδάσκαλος της θείας αλήθειας), το αρχιερατικό (ως ύψιστος αρχιερέας μεταξύ Θεού και ανθρώπων) και το βασιλικό (ως βασιλέας πνευματικός του κόσμου και της Εκκλησίας), διδάσκοντας τη θεία αλήθεια, αγιάζοντας τον άνθρωπο και ανοίγοντας την είσοδο στη βασιλεία των ουρανών, έτσι και η Εκκλησία, συνεχίζοντας το έργο του Κυρίου της, φωτίζει, αγιάζει και…

96. Υπάρχουν μαρτυρίες στη Γραφή περί της Εκκλησίας; Υπάρχουν πολλές. Σ’ αυτήν είναι μυριόλεκτη η αλήθεια ότι ο Χριστός ίδρυσε επί της γης πνευματική βασιλεία ώς διδάσκαλο της αλήθειας και ταμιούχο της χάριτος του Θεού. Στην Π. Διαθήκη ήδη προαναγγέλλεται ότι ο Μεσσίας θα ιδρύσει επάνω στη γη βασιλεία καθολική, που θα υπερέβαλλε σε δύναμη την Ιουδαϊκή θεοκρατία. Στην Καινή δε, ο Ιωάννης ο Βαπτιστής κηρύσσει ότι «ήγγικεν η βασιλεία των ουρανών», ενώ ο Κύριος υπόσχεται την ίδρυση της Εκκλησίας του «ής πύλαι Άδου ου κατισχύσουσι» και την οποία «περιεποιήσατο δια του ίδιου του αίματος». Την Εκκλησία του καθαγίασε επίσημα…

94. Τί είναι η Εκκλησία; Ο όρος σημαίνει κοινωνία, συγκέντρωση, συνάθροιση ανθρώπων για oρισμένους σκοπούς. Με χριστιανική έννοια κυριολεκτείται σ’ αυτούς που πιστεύουν στο Χριστό. Καθόσον δε οι πιστοί δεν είναι όλοι σε έναν ορισμένο τόπο αλλά διασκορπισμένοι παντού, ο όρος Εκκλησία σημαίνει όλες τις κατά τόπους εγκαταστημένες χριστιανικές παροικίες ή την καθόλου Εκκλησία. Εκκλησία είναι ο λαός του Θεού, το σώμα του Χριστού που είτε ζεί εδώ κάτω στη γη στρατευόμενο κατά της αμαρτίας είτε ζεί θριαμβευτικά στον ουρανό, απολαμβάνοντας τη νίκη και το θρίαμβο της πίστεως. Στους κόλπους της Εκκλησίας περιλαμβάνονται όχι μόνο οι πιστοί της Κ. Διαθήκης,…

94. Τί διδάσκουν περί θανάτου και ιλαστικής θυσίας του Χριστού ορισμένες προτεσταντικές παραφυάδες (Σωκινιανοί και Αρμινιανοί); Στις αιρέσεις αυτές είναι χαρακτηριστικός ο τρόπος με τον οποίο ο ορθός λόγος εφαρμοζόμενος στο χώρο της πίστεως, μπορεί να καταστρέφει την ουσία και το μυστηριακό χαρακτήρα των χριστιανικών αληθειών. Προτού όμως αποδιοργανώσουν τα δόγματα περί θανάτου και ιλαστικής θυσίας του Χριστού, οι αιρέσεις αυτές αποδιοργάνωσαν ήδη το χριστολογικό δόγμα της πίστεως. Νιώθοντας όπως και οι Νεστοριανοί, δεν πιστεύουν ότι ο Χριστός ήταν πλήρης και τέλειος Θεός, αλλά απλός άνθρωπος με τον οποίο ενώθηκε αργότερα ηθικά ο Θεός. Στην βάση αυτή κτίζονται στη συνέχεια…

93. Συμφωνεί με αυτά η ρωμαιοκαθολική θεολογία; Όχι. Κατά τη διδασκαλία της η θυσία του Κυρίου έχει υπεραρκή αξιομισθία· πρώτον διότι τα παθήματα του Χριστού (παθήματα του Θεού «σαρκί») είχαν άπειρη αξιομισθία και δεύτερον, γιατί ο άνθρωπος στον οποίο εφαρμόζεται η αξιομισθία αυτή, είναι όν πεπερασμένο, άρα και η ενοχή του είναι ομοίως πεπερασμένη. Από την άλλη, κάνοντας διάκριση μεταξύ ένοχης και ποινών, φρονεί ότι μόνον η ενοχή και οι ποινές των προ του βαπτίσματος αμαρτιών συγχωρούνται, ενώ για τις μετά το βάπτισμα απαιτούνται πρόσκαιρες ποινές του αμαρτωλού και εδώ και στο καθαρτήριο πυρ (Purgatorium). Τις πρόσκαιρες αυτές ποινές μπορεί…

92. Ποια ήταν η δραστικότητα της ιλαστικής θυσίας του σταυρού; Κατά την ορθόδοξη πίστη η σταυρική θυσία του Κυρίου είναι δραστική, σώζουσα τον άνθρωπο από την αμαρτία. Σ’ αυτή δεν γίνεται λόγος κατά πόσον η θυσία του Χριστού καλύπτει ή υπερβάλλει τα ανθρώπινα αμαρτήματα. Διδάσκει απλώς ότι η θυσία του Κυρίου ικανοποιεί πλήρως τη θεία δικαιοσύνη, αίρουσα την ενοχή και τις ποινές της αμαρτίας, χωρίς αυτή (η θεία δικαιοσύνη) να έχει ανάγκη άλλης ικανοποιήσεως για να συγχωρήσει τον αμαρτωλό άνθρωπο. (Ανδρέου Θεοδώρου «Απαντήσεις σε ερωτήματα συμβολικά», εκδόσεις Αποστολική Διακονία, σελ. 131)