115. Τί φρονεί περί χάριτος η Ρωμαϊκή Εκκλησία; Διαφωνεί ριζικά με την ορθόδοξη αντίληψη. Δεν μπορεί να δεχτεί τη θεία χάρη ως κάτι εγκείμενο ουσιωδώς στη φύση του Θεού, γιατί κάτι τέτοιο θα κατέλυε την απλότητα της ουσίας του Θεού, επιφέροντας σύνθεση σ’ αυτή. Κατ’ αυτήν, η χάρη είναι μέγεθος κτιστό, το οποίο δημιουργείται για να επιτευχθούν μέσω αυτού οι σκοποί της σωτηρίας. Γύρω από το ζήτημα αυτό διεξήχθησαν σφοδροί αγώνες μεταξύ της Ορθόδοξης Ανατολής και της Λατινικής Δύσεως. Τις αντιλήψεις αυτές καταδίκασε συνοδικώς η Ορθόδοξη Εκκλησία τον ιδ' αιώνα. Το ζήτημα βέβαια της συνθέσεως της απλής φύσεως του Θεού…

114. Τί είναι η Θεία χάρις; Είναι η δύναμη εκείνη που προέρχεται από το Θεό, δια της οποίας ο αμαρτωλός άνθρωπος μπορεί να οικειοποιηθεί το λυτρωτικό έργο του Χριστού και να πετύχει τη σωτηρία του. Χρειάζεται όμως προσοχή. Λέγοντας θεία χάρη, δεν εννοούμε μια δύναμη αόριστη και απροσδιόριστη που δεν είναι στην ουσία του Θεού, αλλά δημιουργείται από το Θεό για να βοηθήσει τον άνθρωπο να σωθεί. Τέτοια αντίληψη δεν είναι σωστή. Το κτιστό δεν μπορεί να βοηθήσει δραστικά τον άνθρωπο να σωθεί, αλλά το άκτιστο, ο άκτιστος Θεός. Η θεία χάρη ανήκει ουσιαστικά στη φύση του Θεού. Ταυτίζεται με…

113. Τί είναι η περί ιδανικής Εκκλησίας θεωρία; Είναι άλλη έκδοση της περί κλάδων θεωρίας, αποβλέπουσα στους αυτούς και εκείνη σκοπούς. Κατά τη θεωρία αυτή που εμπνέεται από τις περί ιδανικού και των επί μέρους μορφών του αντιλήψεις της φιλοσοφίας του Εγέλου, η αληθινή Εκκλησία είναι κάτι ιδανικό και ανέφικτο, καμία δε μερική Εκκλησία δεν αντιστοιχεί προς την ιδέα της πραγματικής Εκκλησίας, προς ό,τι δηλαδή έπρεπε να είναι η Εκκλησία. Απόδειξη τούτου είναι η ιστορική κατάσταση των Εκκλησιών, στις οποίες υπάρχει τόση αμαρτία, κακότητα και αταξία. Επειδή η ιδέα εκφράζεται στους επί μέρους τύπους και τις μορφές της, έτσι και…

112. Τί είναι η θεωρία των Κλάδων (Branch Theory); Είναι και αυτή προτεσταντική περί Εκκλησίας θεωρία. Έχει την προέλευσή της από την αγγλικανική θεολογία. Σήμερα αποτελεί τη σπονδυλική στήλη της εκκλησιολογίας του Παγκοσμίου Συμβουλίου των Εκκλησιών, έχοντας σκοπό να δικαιολογήσει την εκκλησιολογική υπόσταση του Προτεσταντισμού. Κατά τη θεωρία αυτή στον κορμό της Εκκλησίας υπάρχουν πολλά κλαδιά. Κάθε κλαδί αντιπροσωπεύει ένα τμήμα της Εκκλησίας νόμιμο, ισότιμο και ισόκυρο με τα αλλά, χωρίς όμως να ενσαρκώνει μονάχο του ολόκληρη την Εκκλησία, την οποία για να βρούμε πρέπει να τη δούμε στο σύνολό της, αθροίζοντας τα επί μέρους κομμάτια της. Η Εκκλησία του…

111. Τί φρονούν περί Εκκλησίας οι Διαμαρτυρόμενοι; Η περί Εκκλησίας προτεσταντική εκδοχή είναι αντίθετη από την ορθόδοξη και τη ρωμαιοκαθολική. Θα λέγαμε ότι είναι μόνο κατά το ήμισυ αληθής. Το κυριότερό της γνώρισμα είναι ο τονισμός του αόρατου στοιχείου της Εκκλησίας σε βάρος του ορατού και του εξωτερικού. Κατά την Αυγουσταία Ομολογία η Εκκλησία είναι «societas fidei et spiritus sancti in cordibus (κοινωνία πίστεως και αγίου Πνεύματος στις καρδιές) ή κατά έναν άλλο ορισμό «κοινωνία των αγίων στην οποία διδάσκεται ορθώς το ευαγγέλιο και τελούνται τα μυστήρια». Είναι φανερό ότι μια τέτοια κοινωνία αγίων διακεχυμένη σε όλο τον κόσμο και…

110. Τι είναι το παπικό αλάθητο; Είναι και αυτό παπική αίρεση συνημμένη με το πρωτείο, το οποίο θέλει να κατοχυρώσει δογματικά. Ο Πάπας δεν είναι απλά πρώτος στην Εκκλησία αλλά και αλάθητος, μη δεχόμενος κοντά του άλλες εκκλησιαστικές αυθεντίες και εξουσίες. Η σύνοδος του Βατικανού ορίζει: «Όταν ο επίσκοπος Ρώμης αποφαίνεται από καθέδρας (ex cathedra), δηλαδή όταν ασκώντας το έργο του σαν ποιμένας και διδάσκαλος όλων των χριστιανών, ορίζει με την ύψιστη αποστολική του αυθεντία κάποια διδασκαλία περί πίστεως ή πράξεως που πρέπει να γίνη αποδεκτή από την Εκκλησία, βάσει της θείας βοήθειας που του δόθηκε σαν υπόσχεση στο πρόσωπο…

109. Τί είναι το πρωτείο του Πάπα; Είναι αίρεση της Ρωμαϊκής Εκκλησίας αναφερόμενη στο διοικητικό σύστημα της Εκκλησίας. Ενώ κατά την ορθόδοξη διδασκαλία όλοι οι Επίσκοποι είναι ίσοι μεταξύ τους, την δε ανώτατη αρχή και εξουσία συγκεντρώνει το σύνολο των επισκόπων της, οι οποίοι είναι ο νόμιμος και αλάθητος φορέας της εξουσίας αυτής, στη Ρωμαϊκή Εκκλησία φορέας όλων των εξουσιών είναι ο επίσκοπος Ρώμης. Ο Πάπας κατέχει την πλήρη και ύψιστη δύναμη δικαιοδοσίας σ’ ολόκληρη την Εκκλησία, όχι απλώς σε ζητήματα πίστεως και ήθους, αλλά και στην πειθαρχία και τη διοίκηση της Εκκλησίας (δόγμα de fide). Την πίστη τους αυτή…

108. Ποιός είναι ο ανώτατος φορέας της εκκλησιαστικής εξουσίας; Φυσικά ο επίσκοπος, δυνάμει του αξιώματος της αρχιεροσύνης του. Στη βάση αυτοί όλοι οι επίσκοποι είναι ίσοι μεταξύ τους. Την ισότητα αυτή δεν παραβλάπτουν εκκλησιαστικές διακρίσεις που απονέμονται σε επισκόπους διοικητικών περιφερειών, τους μητροπολίτες, η επίσημων πρωτευουσών πόλεων, τους Πατριάρχες, τέσσερις μετά το σχίσμα: Κωνσταντινουπόλεως, Αλεξανδρείας, Αντιόχειας και Ιεροσολύμων. Οι Πατριάρχες διαφέρουν από τους μητροπολίτες και αυτοί από τους επισκόπους μόνο κατά την καθέδρα και αλλά διοικητικά προνόμια (με αυτά ασχολείται το κανονικό δίκαιο). Ως γνωστό, σε κάθε αυτοκέφαλη Εκκλησία διοικητική αρχή είναι το συνοδικό σύστημα. Η ανώτατη αρχή των τοπικών…

107. Πόσοι είναι οι βαθμοί της ιερωσύνης; Είναι τρεις, ο του διακόνου, του πρεσβυτέρου και του επισκόπου, όλοι μαρτυρούμενοι στην Αγία Γραφή. Και ο μεν επίσκοπος είναι το κέντρο της πνευματικής εξουσίας και η ορατή κεφαλή της κατά τόπους Εκκλησίας. Χωρίς αυτόν δεν μπορεί να νοηθεί η Εκκλησία. Στο αξίωμά του καθίσταται δια χειροτονίας από άλλους επισκόπους, αυτός δε πάλι δια χειροτονίας καθιστά στον οικείο βαθμό τους διακόνους και τους πρεσβυτέρους. Οι διάκονοι είναι απλοί βοηθοί των επισκόπων και των πρεσβυτέρων, χωρίς ευρύτερη μυστηριακή δικαιοδοσία. Οι δε πρεσβύτεροι τελούν ό,τι και ο επίσκοπος εκτός από τη μετάδοση της ιερωσύνης και…

106. Η ύπαρξη του «βασιλείου ιερατεύματος» δεν αναιρεί την ύπαρξη του ιερατείου; Όχι, δεν την αναιρεί, γιατί άλλο πράγμα είναι το ένα και άλλο το άλλο. Το βασίλειο ιεράτευμα είναι η καθολική ιερωσύνη που αποδίδεται γενικά σε όλους τους πιστούς, οι οποίοι χαρακτηρίζονται από τη Γραφή «γένος εκλεκτόν, βασίλειον ιεράτευμα, εθνος άγιον, λαός εις περιποίησιν...». Η γενική ιερωσύνη η εκφραζόμενη δια του βασιλείου ιερατεύματος είναι δίδαγμα σωστό. Το σώμα των πιστών βάσει των μυστηρίων του βαπτίσματος και του χρίσματος δια των οποίων ενσωματώνονται στο μυστικό σώμα του Χριστού, μετέχουν, όπως και οι κληρικοί, κατά ειδικό βέβαια τρόπο, στο λυτρωτικό αξίωμα…