“Σέ μεσίτριαν έχω”.
Η ορθόδοξη ευσέβεια αποδίδει στην Παναγία και τον τίτλο της Μεσίτριας. Στην πραγματικότητα όμως ένας είναι ο “Μεσίτης”, ο μεσολαβητής και συμφιλιωτής ανάμεσα στον Θεό και στους ανθρώπους. “Είς μεσίτης Θεού και ανθρώπων, άνθρωπος Χριστός Ιησούς” (Α' Τιμ. β' 5).

Το μεσολαβητικό και λυτρωτικό λειτούργημα δεχόμαστε ότι ανήκει απόλυτα στον Θεάνθρωπο Κύριο. Στην Παναγία αποδίδομε τον τίτλο της Μεσίτριας, επειδή είναι μητέρα του Μεσίτου (πρβλ. “πολλά ισχύει δέησις Μητρός προς ευμένειαν Δεσπότου”) και πάντοτε με την έννοια της πρεσβευτρίας. Η Θεοτόκος είναι μεσίτρια υπό την έννοια ότι δεν παύει να πρεσβεύη και να ικετεύη για μας.

Και η συνεχής αυτή πρεσβεία ονομάζεται και μεσιτεία, η οποία βέβαια δεν είναι ανεξάρτητη από την μεσιτεία του Ιησού, αλλά εντάσσεται σ' αυτή και εξαρτάται απ' αυτή.
“Η μεσιτεία του Χριστού είναι φυσική, όντος του αυτού Θεού και ανθρώπου. Η μεσιτεία της Μαρίας προς τον Θεόν χάριν των ανθρώπων γίνεται χάριτι και ευδοκία. Δια του πληρώματος της θείας χάριτος, η οποία “επεσκίασε” (Λουκ. Α' 35) και “έσωσε” την Μαρίαν (Λουκ. Α' 47), απέκτησεν αύτη την παρρησίαν της προς τον Κύριον μεσιτείας” (Φαράντου, 143).
Πόση είναι η φιλανθρωπία και η συγκατάβασις του Θεού μας! Και μόνη η αγάπη της Παναγίας Τριάδος ήταν υπεραρκετή για τη ζωή και τη σωτηρία του ανθρώπου. Αλλ' άν η αγάπη αυτή ήταν αρκετή για μας, δεν ήταν αρκετή για τον Θεό της Αγάπης.

Έτσι, με το μεσιτικό έργο του Θεανθρώπου Ιησού, έχομε και νέα έκφρασι της αγάπης του Θεού προς τον άνθρωπο. “Ούτω γαρ ηγάπησεν ο Θεός τον κόσμον, ώστε τον υιόν αυτού τον μονογενή έδωκεν, ίνα πάς ο πιστεύων είς αυτόν μή απόλυται, αλλ' έχει ζωήν αιώνιον” (Ιω. γ' 16).
Αλλά ο Θεός προχωρεί και σε νέα έκφρασι της αγάπης Του. Αναδεικνύει την Παναγία, έναν δηλαδή από μάς, στο λειτούργημα του ουρανίου Πρεσβευτού, ώστε να μη έχωμε καμμία αμφιβολία, αλλά απόλυτη βεβαιότητα για τη σώζουσα αγάπη Του.

Ύστερα από κάτι τέτοιες διαπιστώσεις ο απόστολος Παύλος ξεσπούσε σε θριαμβευτικές ιαχές, σαν κι αυτή: “Τα πάντα δι' υμάς, ίνα η χάρις πλεονάσασα διά των πλειόνων την ευχαριστίαν περισσεύση εις την δόξαν οτυ Θεού” (Β' Κορ. Δ' 15).

(ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΟΥ ΑΧΕΛΩΟΥ-ΕΥΘΥΜΙΟΥ Κ. ΣΤΥΛΙΟΥ, “Η ΠΡΩΤΗ-ΘΕΟΜΗΤΟΡΙΚΟ ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ”, εκδόσεις ΓΡΗΓΟΡΗ, σελ. 276)

“εν ταις του Υιού χερσί, την παναγίαν παρατίθεται ψυχήν”

(στα χέρια του Υιού παραδίδει την παναγία της ψυχή)

Κατά την ιστορική και εικονογραφική παράδοσι, η Θεοτόκος παρέδωσε το πνεύμα της “εις χείρας του εαυτής Υιού και Θεού”. Έτσι, βλέπομε ότι στην Κοίμησι της Θεοτόκου παρέστη ολόκληρο το σώμα της Εκκλησίας, με επί κεφαλής τον Κύριο Ιησού. Η Εκκλησία κηδεύει το σώμα της Θεομήτορος και η Κεφαλή της, ο Κύριος Ιησούς, παραλαμβάνει την παναγία ψυχή της στον ουρανό.
Η Θεοτόκος είχε παραστεί στις τελευταίες στιγμές του Εσταυρωμένου. Τώρα ο Κύριος συμπαρίσταται στις τελευταίες στιγμές της Παναγίας μητέρας Του. Τότε ο Ιησούς παρέδωσε τη μητέρα Του στη φροντίδα του αποστόλου Ιωάννη. Τώρα πια παραλαμβάνει την πάναγνη ψυχή της.

Αυτό φανερώνει, ότι η Θεοτόκος, η ζωή και ο θάνατος της βρισκόταν στα χέρια του Υιού και Θεού της. Η Θεοτόκος κράτησε τον Ιησού στην αγκαλιά της. Στην πραγματικότητα, ο Ιησούς κρατούσε στα παντοδύναμα χέρια Του την Μητέρα Του.
Η ζωή και ο θάνατος του χριστιανού βρίσκονται στα χέρια του Χριστού. Ο Δαβίδ είχε προφητεύσει σχετικά: “Εν ταις χερσί σου οι κλήροι (οι τύχες) μου” (Ψαλμ. 30, 13). Όποιος ζη τη ζωή και το θάνατο του Χριστού, αυτός, στη ζωή και το θάνατό του, θα έχη συμπαραστάτη το Χριστό.

Ο Χριστός, ευλογεί τη ζωή του πιστού και συμπαρίσταται στο θάνατό του. Ζωή και θάνατος γίνονται έτσι δωρεές του Χριστού προς τον άνθρωπο, όπως διδάσκει ο απόστολος Παύλος: “πάντα υμών εστί...είτε κόσμος είτε ζωή είτε θάνατος είτε ενεστώτα είτε μέλλοντα” (Α' Κορ. γ' 21-22).

(ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΟΥ ΑΧΕΛΩΟΥ-ΕΥΘΥΜΙΟΥ Κ. ΣΤΥΛΙΟΥ, “Η ΠΡΩΤΗ-ΘΕΟΜΗΤΟΡΙΚΟ ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ”, εκδ. ΓΡΗΓΟΡΗ, σ. 261)

“Απόστολοι εκ περάτων”.
Κι όταν όλα αυτά είχαν τελειώσει, ένας βροντερός ήχος συγκλόνισε το σπίτι της Παναγίας. Άρχισαν να καταφθάνουν οι Άγιοι Απόστολοι από τα πέρατα της γης, όπου ο καθένας τους βρισκόταν και κήρυττε το Ευαγγέλιο του Χριστού. Σύννεφα, σαν υπερπόντια αεροπλάνα, μετέφεραν θαυματουργικά τους Αποστόλους, τον ένα μετά τον άλλον στο φτωχό σπιτάκι της Παναγίας. Έτσι εκπληρώθηκε ο προφητικός λόγος: “Ιδού η κλίνη του Σολωμών, εξήκοντα δυνατοί κύκλω αυτής από δυνατών Ισραήλ” (Άσμα Α.γ' 7).

Ανάμεσα τους ήταν και “Διονύσιος ο Αεροπαγίτης συν τω Ιεροθέω και Τιμοθέω τω θείω”. Η Θεοτόκος εξηγησε στους έκπληκτους Αποστόλους τον λόγο, για τον οποίο τόσο ξαφνικά τους συγκέντρωσε η χάρις του αγίου Πνεύματος και με μητρική στοργή παρηγόρησε την μεγάλη θλίψι τους.
Εν τω μεταξύ έφθασε και ο απόστολος Παύλος, το σκεύος της εκλογής του Χριστού. Τότε, εκείνος αφού έπεσε στα πόδια της Θεομήτορος και την προσκύνησε, άνοιξε το χρυσό στόμα του και άρχισε να εγκωμιάζη τη Θεοτόκο, λέγοντας περίπου τα εξής: “Χαίρε Μητέρα της ζωής και υπόθεσις του κηρύγματός μου. Αν και δεν είδα τον Χριστό, τώρα που βλέπω Εσένα, θεωρώ ότι είδα εκείνον”!
Ύστερ' απ' αυτά, υψώνοντας τα δυό της άχραντα χέρια στον Ουρανό (πρβλ. Τα περί  “Δεομένης” σημειώματα), προσευχήθηκε για την ειρήνη του κόσμου και ευλόγησε τους Αποστόλους. Έπειτα ξάπλωσε στο κρεββάτι και αφού τακτοποίησε το σχήμα του σώματός της όπως αυτή ήθελε παρέδωσε την παναγία ψυχή της στα χέρια του Υιού και Θεού της.
Η θαυμαστή παράστασις των Αποστόλων στις τελευταίες στιγμές της Θεοτόκου υποδηλώνει το θέλημα του Θεού να μή παραμένη ο άνθρωπος μόνος του στις τελευταίες στιγμές της ζωής του. Το θέλημα αυτό του Θεού καλούνται να εκπληρώνουν ιδιαίτερα οι συγγενείς και οι φίλοι. Ο χριστιανός που έζησε μέσα στους κόλπους της Εκκλησίας, πρέπει και να τελειώνη τη ζωή του μέσα στη σύναξι της Εκκλησίας.

Η χριστιανική Κηδεία δεν είναι κοινωνικό και κοσμικό “χρέος”. Είναι έκφρασις της εκκλησιαστικής συνειδήεως, ότι ο χριστιανός δεν είναι ποτέ μόνος. Ο χριστιανός φεύγει από τον κόσμο αυτό, πλαισιωμένος από τη Στρατευομένη Εκκλησία, ενώ στην αντίπερα όχθη τον υποδέχεται η Θριαμβεύουσα Εκκλησία.
Αν η έξοδος ενός απλού μέλους της Εκκλησίας από τον κόσμο τούτο είναι εκκλησιαστικό γεγονός, η Έξοδος της Πρώτης μέσα στην Εκκλησία, της Θεοτόκου, ήταν κατ΄εξοχήν εκκλησιαστικό γεγονός. Απήχησις της αλήθειας αυτής είναι ο πάνδημος εορτασμός της Κοιμήσεως της Θεοτόκου. (15 Αυγούστου). Η γιορτή αυτή στην Ορθοδοξία αποτελεί ένα δεύτερο Πάσχα. Είναι το Πάσχα του καλοκαιριού!

Με τον τρόπο αυτό, η Εκκλησία εκδηλώνει την πίστι και την ελπίδα της, ότι, όπως το πρώτο κατ' εξοχήν μέλος της, η Παναγία “πέρασε” (πάσχα στα εβραϊκά σημαίνει “πέρασμα”) στη ζωή και τη χαρά της Θριαμβευούσης Εκκλησίας, έτσι και το κάθε πιστό και αγωνιζόμενο μέλος της: Θα “περάση” στο φώς και τη χαρά του Ουρανού, ακολουθώντας το δρόμο που άνοιξε ο Αναστημένος Χριστός και η Παναγία Μητέρα Του.
Απόστολοι εκ περάτων,
συναθροισθέντες ενθάδε,
Γεθσημανή τω χωρίω,
κηδεύσατέ μου το σώμα.
Και συ Υιέ και Θέε μου
παράλαβέ μου το πνεύμα.
(Εξαποστειλάριον 15ης Αυγούστου)

(ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΟΥ ΑΧΕΛΩΟΥ-ΕΥΘΥΜΙΟΥ Κ. ΣΤΥΛΙΟΥ, “Η ΠΡΩΤΗ-ΘΕΟΜΗΤΟΡΙΚΟ ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ”, εκδόσεις ΓΡΗΓΟΡΗ, σελ. 259-260)

“Προς ουρανόν επειγομένην (=βιάζεται να πάει στον ουρανό)”.
Η Θεοτόκος έζησε 50 και πλεόν χρόνια. Το τέλος της επιγείου ζωής της, σύμφωνα με την παράδοσι, το πληροφορήθηκε τρεις μέρες ενωρίτερα από έναν Άγγελο, ο οποίος και της μετέφερε το εξής μήνυμα του Χριστού: “Είναι καιρός πιά, Μητέρα, να σε πάρω κοντά μου. Μη νοιώσης γι'αυτό καμμιά ανησυχία, αλλά με ευχαρίστησι να δεχθής την απόφασί μου. Διότι έρχεσαι σε αθάνατη ζωή”!
Έτσι, με τον πόθο να συναντήση τον Υιό και Θεό της, η Θεομήτωρ που κατοικούσε πια στα Ιεροσόλυμα ανέβηκε γρήγορα στο όρος των Ελαιών για να προσευχηθή, όπως άλλωστε συνήθιζε συχνά να κάνη. Αφού προσευχήθηκε αρκετά, γύρισε στο σπίτι της, όπου άρχισε τις προετοιμασίες. Σάρωσε ολόκληρο το σπίτι, ετοίμασε το κρεββάτι της, καθώς και όλα τα απαραίτητα για την ταφή, άναψε πολλά φώτα κι εδόξασε τον Θεό.

Ύστερα έστειλε μήνυμα να έλθουν οι συγγενείς και οι γείτονες. Όταν αυτοί συγκεντρώθηκαν, άρχισαν να θρηνούν και να οδύρωνται. Ύστερα όμως σώπασαν και παρακαλούσαν τη Θεομήτορα να μη τους απορφανισθή. Η Θεοτόκος, από την άλλη μεριά τους διαβεβαίωνε ότι θα περισκέπη και εποπτεύη όχι μόνο αυτούς, αλλά και όλον τον κόσμο, σκορπώντας έτσι παρηγοριά στους συγκεντρωθέντες. Ύστερα πρόσφερε τους δύο χιτώνες της σε δύο φτωχές χήρες που τις αγαπούσε ιδιαίτερα και που τις φρόντιζε από καιρό...(βλ. Μα., 15).
Η προαίσθησις του θανάτου είναι συνήθως προνόμιο των αγίων ψυχών. Η προαίσθησις αυτή, σαν μια έσχατη ευλογία του Θεού τους δίνει την ευκαιρία της τελικής προετοιμασίας για την μεγάλη Συνάντησι με το πρόσωπο του πόθου και της αγάπης των, τον Κύριο Ιησού!

Υπό το πρίσμα αυτό, ο πιστός χριστιανός πρέπει να θεωρή προνομιακή την περίπτωσι που οι γιατροί και οι συγγενείς του τον προειδοποιούν, ότι το τέλος είναι πιο κοντά! Αυτό, που σε άλλους μοιάζει με εφιάλτη, ο χριστιανός πρέπει να το θεωρή σαν έσχατη ευλογία του Θεού.

Γιατί έτσι θα έχη τη δυνατότητα της τελικής προετοιμασίας. Θα έχη την ευχέρεια και τον χρόνο να κάνη ό,τι έκανε και η Θεοτόκος: Καθαριότης ψυχής και σώματος, θ. Κοινωνία, ειδοποίησις συγγενών και φίλων, φωταψία και αναμονή του Κυρίου.
...
(ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΟΥ ΑΧΕΛΩΟΥ-ΕΥΘΥΜΙΟΥ Κ. ΣΤΥΛΙΟΥ, “Η ΠΡΩΤΗ-ΘΕΟΜΗΤΟΡΙΚΟ ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ”, εκδόσεις ΓΡΗΓΟΡΗ, σελ. 258-259)

Ροήν μου των δακρύων...

Τα δάκρυα! Από την εποχή του Αδάμ και της Εύας τρέχουν και δεν έχουν στερέψει από τα μάτια των ανθρώπων τα δάκρυα…Δάκρυα αποτυχίας, απογοητεύσεως, πικρίας, εγκαταλείψεως, συκοφαντίας, αδικίας, εκμεταλλεύσεως, εξορίας, φτώχειας, πόνου, θανάτου… Η υδρόγειος σφαίρα είναι μία φιάλη γεμάτη από τα αλμυρά, ανθρώπινα δάκρυα….

Η πηγή των δακρύων ξεχειλίζει κάθε τόσο στη ζωή του ανθρώπου και κανείς δεν θα μπορέσει να την κλείσει οριστικά μέχρι τη συντέλεια των αιώνων. Το μόνο θετικό στην περίπτωση των δακρύων είναι ότι υπάρχει ο τρόπος αξιοποιήσεώς των: τουλάχιστον, να μη πάνε χαμένα και τα δάκρυα της λύπης να μετασχηματίζονται σε δάκρυα χαράς…

…Όταν τα δάκρυα μας πέφτουν στην αγκαλιά της Παναγίας, Εκείνη τα μετασχηματίζει σε μαργαριτάρια και διαμάντια χαράς! Διότι τα δάκρυα του ανθρώπου, ιδίως όταν αυτά είναι δάκρυα μετανοίας, έχουν τεράστια αξία και αποκτούν εξαίσια ομορφιά μπροστά στα μάτια του Θεού!

Η πηγή της φθαρτής και θνητής υπάρξεώς μας δεν θα παύσει να βγάζει δάκρυα, για πολλούς και ποικίλους λόγους. Ας φροντίζουμε τουλάχιστον τα δάκρυα αυτά να μην  πηγαίνουν χαμένα, να μην χάνονται απλώς στον ωκεανό της ανθρώπινης δυστυχίας.

Ας προσφέρουμε τα δάκρυά μας θυσία στον Θεό των οικτιρμών.

Η Παναγία είναι πάντα στο πλευρό μας, για να σφογγίσει από τα μάτια μας τα δάκρυα και να τα προσφέρει στον Κύριο. Στα ιερά προσκυνήματα υπάρχει συνήθεια να σφογγίζουν την εικόνα της Παναγίας και κατόπιν να μοιράζουν το αρωματισμένο βαμβάκι για ευλογία των πιστών. Κι’ όμως, στην πραγματικότητα συμβαίνει το αντίστροφο: η Παναγία σφογγίζει τα δάκρυά μας με το βαμβάκι της πρεσβευτικής αγάπης και παρουσίας της και τα προσφέρει σαν ‘θυμίαμα εύοσμον’ στον Θεό.

 ("Η ΠΡΩΤΗ", μητρ. Ευθυμίου Στύλιου, σελ. 283-284, εκδόσεις Γρηγόρη)

Αγιότητα είναι…
Αγιότητα είναι μια βαθιά ευαισθησία. Μια βαθιά ποιητική ματιά που μπορεί να μεταμορφώνει τα πάντα σε άγγιγμα ψυχής. Ο άγιος είναι ποιητής και ευαίσθητος. «Για να γίνει κανείς Χριστιανός, πρέπει να έχει ποιητική ψυχή, πρέπει να γίνει ποιητής. “Χοντρές” ψυχές κοντά Του ο Χριστός δεν θέλει» (άγ. Πορφύριος).
Ο άγιος αγαπάει ακόμη κα τα μη αξιαγάπητα. Εκείνον που όλοι θα περιφρονούσαν με μεγάλη χαρά, η αγιότητα τον μαζεύει, τον αγκαλιάζει, τον φιλά με πάθος μέχρι να τον θεραπεύσει.
Η αγιότητα μεταμορφώνει τα έρημα. Κυκλώνει τα διεσπαρμένα. Ενώνει τα διαιρεμένα. Μπορεί και αντέχει πάνω και πέρα από τις πληγές και τις καταστροφές. Κοιτάει εκεί που δεν κοιτάει κανείς άλλος. Δεν χωρίζει τα πράγματα σε καλά και κακά. Δεν τους βάζει ταμπέλες. Δεν κατηγοριοποιεί τη ζωή σε ανώτερη και κατώτερη. Δεν διχάζει, δεν μοιράζει, δεν αποσπά, ενώνει, συνενώνει, και δυναμώνει το αδύνατο να συμβεί και το όνειρο να πραγματωθεί.
Η αγιότητα είναι μια βαθιά ποίηση που συντονίζει το σύμπαν στους στίχους του δημιουργού του. Είναι ο ίδιος ο Χριστός που μέσα από τον άγιο μιλάει ξανά για την αγάπη. Που μέσα από την ματιά του αγίου στέλνει το τρυφερό βλέμμα Του σε όλους τους κουρασμένους. Στους αποτυχημένους και τους κουρελιασμένους στις μάχες της ζωής. Μια τεράστια αγκαλιά να ξαποστάσουν πάντες.
Η αγιότητα είναι μεταξένια αίσθηση της ζωής. Ευαισθησία που ξαναζωντανεύει εντός μας την ματιά του παραδείσου. Τότε που τα πάντα ήταν έκπληξη και θαυμασμός. Τότε που τίποτε δεν ήταν βαρετά το ίδιο ή επαναλαμβανόμενο. Η αγιότητα αναδεικνύει ξανά την ξεχασμένη μας παιδικότητα. Εκείνο το ξάφνιασμα μπροστά στο μυστήριο της ζωής.
Η αγιότητα δεν είναι τελειότητα, μα αποδοχή της ασημαντότητας. Δεν είναι επιτυχία μα δώρο. Δεν είναι κατόρθωμα αλλά χάρισμα. Δεν είναι δύναμη μα κένωση και άδειασμα. Ταπείνωση και εκούσια απόσυρση από τα φώτα του ψεύτικου, πρόσκαιρου και μάταιου.
Δεν αγιάζουν οι αναμάρτητοι μα εκείνοι που άντεξαν να δουν τις αμαρτίες τους. Να τις ακουμπήσουν δίχως να φοβούνται μη λερωθούν και χαλάσει το προφίλ τους. Είναι ανώτερος, λέει ο άγιος Ισαάκ ο Σύρος, εκείνος που είδε τις αμαρτίες του από εκείνον που ανέστησε νεκρούς.
Ο άγιος δεν ξέρει ότι είναι άγιος. Εάν το ήξερε, απλά δεν θα ήταν. Όπως ο αθώος δεν γνωρίζει την αθωότητά του. Πολλώ δε μάλλον δεν την προασπίζει. Αθωότητα που προασπίζεται είναι «ευγενής» ναρκισσισμός. Ο άγιος το μόνο που γνωρίζει είναι η έντονη παρουσία του Χριστού εντός του.
Βιώνει μια εσωτερική αποδοχή του Θεού. Μια αγκαλιά που δεν τον κρίνει, παρά μονάχα τον καλύπτει από το ψύχος του κόσμου τούτου.
Ο άγιος μονάχα αγαπά. Γιατί ο ίδιος έχει βιώσει την αγάπη του Θεού. Ξέρει από πάθη και οδύνη. Γνωρίζει τι σημαίνει υπαρξιακή αστοχία, λάθος, σφάλμα και πτώση, γιατί δεν γεννήθηκε άγιος, ούτε τέλειος, μα ούτε προνομιούχος. Πόνεσε, έπεσε, έπαθε, έμαθε. Έτσι μας καταλαβαίνει, μας κατανοεί και ποτέ δεν μας κρίνει. Μονάχα μας αγαπά. Παντού και πάντοτε.
Ο άγιος δεν απορρίπτει. Αποδέχεται απόλυτα, διακρίνοντας την πράξη από το πρόσωπο. Την πράξη την επικρίνει, το ανθρώπινο πρόσωπο ποτέ. Το καταλαβαίνει και το συμπαθεί. Όχι ηθικά. Μα οντολογικά. Γνωρίζει ότι αυτός είναι ο άνθρωπος. Φοβισμένος, τραυματισμένος, χαμένος και πτωτικός.

Εκφράζοντας το πνεύμα του Χριστού, συγχωρεί όχι μια πράξη, αλλά τον όλο άνθρωπο. Όπως το έκανε ο Χριστός. Δεν σώζει τον άνθρωπο από τις αμαρτίες του απλώς, αλλά μεταμορφώνει τη σύνολη φύση του.
Η αγιότητα είναι ένα παράθυρο για να μπορούν εκείνοι που θέλουν και το επιθυμούν, να κοιτάζουν την βασιλεία του Θεού.

(π. Χαράλαμπος Παπαδόπουλος, Κάθε τέλος μια αρχή, εκδ. Αρμός, σελ.9-12)

Όλα τα δάκρυα δεν είναι καθαρά…
Έπεσες, αμάρτησες, αστόχησες, δηλαδή δεν υπάρχεις σε πληρότητα ζωής όπως ο Χριστός μας αποκάλυψε. Τώρα πλέον έχεις χάσει τη χαρά σου. Ναι, γιατί η χαρά σου ήταν τα κατορθώματά σου. Τα επιτεύγματά σου και όχι ο Θεός. Δεν έπαιρνες τη χαρά από τη σχέση, αλλά από τον νόμο. Η τήρηση ενός νόμου, ενός κανόνα, ήταν που σου έδινε ειρήνη και όχι η σχέση σου με τον Θεό.
Ξέρεις για τι διψάει ο εγωισμός; Για έλεγχο. Θέλει να ελέγχει τα πάντα. Δώσε του νόμους, κανόνες και διατάξεις. Να μπορεί να κυριαρχεί εφαρμόζοντάς τις. Να ικανοποιείται και να αυτοδοξάζεται. Μην του δώσεις όμως σχέση. Μην του δώσεις αβεβαιότητα, ρίσκο, δόσιμο. Εκεί ασφυκτιά. Οι περισσότεροι θρησκευόμενοι αναπαύονται στην τήρηση κανόνων, ώστε να ελέγχουν τη σωτηρία τους. Να την καθορίζουν. Να μετράνε τις αποτυχίες τους, να ξέρουν τι θα αφαιρέσουν και τι θα προσθέσουν στην προσπάθειά τους να κατακτήσουν και να κερδίσουν τον παράδεισο. Για την δική τους αντίληψη ο παράδεισος είναι επίτευγμα μιας συγκεκριμένης προσπάθειας. Τον κερδίζουν με την αξία τους, γιατί αγωνίστηκαν. Βλέπεις ο εγωισμός μας δεν δέχεται τα δώρα του Θεού. Κι όμως κανείς ποτέ δεν θα είναι άξιος για τον παράδεισο. Σε όλους θα δωριστεί από αγάπη και έλεος.
Αυτή η αίσθηση ότι ο Θεός κατακτιέται, ότι ο παράδεισος ανοίγεται με το έτσι θέλω των δικών μας ατομικών κατορθωμάτων, απέχει πάρα πολύ από την Βασιλεία του Θεού. Γιατί εκεί δεν κυριαρχεί το μέτρημα, αλλά το δόσιμο.
Οι περισσότεροι από εμάς, ακόμη κι όταν εντός του πνευματικού μας αγώνα μιλάμε για αμαρτία, πτώση στα πάθη και μετάνοια, έχουμε μια ψυχολογικού τύπου κατανόηση. Όταν λέει κάποιος πιστός «νιώθω ανάξιος», δεν το λέει σε σχέση με τον Θεό, αλλά κυρίως σε σχέση με τον εαυτό του. Νιώθει ανάξιος, γιατί δεν είναι πλέον αυτό που περίμενε ή θα ήθελε να είναι. Δεν έκανε αυτό που πίστευε ότι μπορεί. Έχει κατατριφθεί εντός του η ειδωλική εικόνα του. Αισθανόταν άξιος όχι χάριν της αγάπης, της αποδοχής και της θυσίας του Χριστού, αλλά χάριν των φαντασιακών αρετών του.
Τώρα αισθάνεται ενοχές. Γιατί άραγε; Μα γιατί δεν πίστεψε ποτέ στην δικαιοσύνη του Θεού που είναι έλεος και αγάπη, αλλά στην δική του δικαιοσύνη, στο νόμο του Εγώ του.
Τώρα νιώθει αποτυχημένος, γιατί δόμησε την επιτυχία του στην έξωθεν καλή μαρτυρία και όχι στην έσωθεν ειρήνη με τον Θεό. Νιώθει ντροπή, γιατί έμαθε να κρίνεται στο βλέμμα του άλλου, στη γνώμη του άλλου, και όχι στο ιλαρό βλέμμα του Χριστού.
Αισθάνεται ότι πλέον δεν τον αγαπάει ο Θεός, αλλά ξεχνά ότι ο Θεός που μας απεκάλυψε ο Ιησούς Χριστός, βρέχει επί δικαίους και αδίκους, και κατά τους Πατέρες της εκκλησίας είναι αμετάβλητος και απαθής. Δεν μεταβάλλεται, δεν έχει συναισθήματα, δεν μας αγαπάει σήμερα περισσότερο , γιατί είμαστε «καλά παιδιά», και αύριο λιγότερο, γιατί είμαστε «κακά παιδιά». Μόνο μας αγαπάει. Πάντα το ίδιο παράφορα, ως μανικός εραστής, κατά τον άγιο Μάξιμο Ομολογητή. Εμείς πρέπει να προσπαθήσουμε να συνδεθούμε μαζί Του και να αισθανθούμε την αγάπη Του. Δεν άλλαξε Εκείνος, εμείς δεν μπορούμε να αλλάξουμε για να αισθανθούμε την αγαπητική παρουσία Του.
Τώρα θρηνούμε και κλαίμε. Γιατί; Γιατί χάσαμε τη σχέση με τον Θεό; Μας ενδιαφέρει πραγματικά το πρόσωπό Του; Θέλουμε την παρουσία Του στη ζωή μας;
Μήπως να κοιτάξουμε πιο βαθιά μέσα μας; Να δούμε, είναι άραγε τα δάκρυά μας για τον Χριστό που χάνουμε; Μήπως κλαίμε θρηνώντας την ιδεατή εικόνα μας; Η παντοκρατορία του Εγώ μας τρέμει. Γιατί πάνω κι από τον Θεό πιστεύουμε στα ατομικά μας κατορθώματα. Άλλωστε όλα τα δάκρυα δεν είναι καθαρά. Υπάρχουν και θολά δάκρυα.

(π. Χαράλαμπος Παπαδόπουλος, Κάθε τέλος μια αρχή, εκδ. Αρμός, σελ.85-88)

Καλοκαίρι του Θεού!

Μέρα ήσυχη, μέρα άδολη και σιγαλή,
το νου μου οδηγείς σε δρόμους αθωότητας.
-Κι  είναι ο Αύγουστος γλυκός της πικρής Αθήνας.
Προσευχή και κατανόηση…
Μέχρι που σχίζεται η καρδιά,
στιγμούλα τη στιγμούλα,
μέσα στο φως, στη ζέστη, στα τζιτζίκια,
στο χέρι μέσα του καλού Θεού.

Με δάκρυα αισθάνομαι  το δώρο της ζωής
που έχω ξεχάσει, που έχω χάσει, σε κρύες μέριμνες, νεκρές.
Επιτέλους ήρθες και σ’ ευχαριστώ,
ήμερη μέρα, «καλοκαίρι» του Θεού.
Ε.Κ.

[Για να βρεις τον σωστό δρόμο είναι καλό να το ζητήσεις και από τον ίδιο το Θεό στην προσευχή:]

«Κύριε, Συ ο ίδιος δίδαξέ με τα πάντα… Δώσε μου τη χαρά της γνώσεως του θελήματός Σου και των οδών Σου…

Δίδαξέ με να Σε αγαπώ αληθινά με όλο μου το είναι, όπως μας παρήγγειλες… Οικοδόμησε τη ζωή μου έτσι, όπως Εσύ ο ίδιος την συνέλαβες στην προαιώνια βουλή Σου.

Ναι, ακόμη και για μένα, γιατί Εσύ κανέναν δεν ξέχασες και κανέναν δεν έπλασες για απώλεια… Εγώ με αφροσύνη εκδαπάνησα τις δυνάμεις που μου έδωσες, αλλά τώρα […] διόρθωσέ τα όλα Εσύ ό ίδιος, και ο ίδιος δίδαξέ με τα πάντα… Αλλά έτσι, ώστε πραγματικά το θέλημά σου να πραγματοποιηθεί στη ζωή μου, είτε εγώ το καταλαβαίνω είτε δεν το καταλαβαίνω μέχρι καιρού…

Μην επιτρέπεις να πορευθώ σε ξένους δρόμους που οδηγούν στο σκοτάδι… αλλά πριν παραδοθώ στον ύπνο του θανάτου, δώσε σε μένα την ανάξια να δω το Φως Σου, ω Φως του κόσμου».
[…]

Το κάθε πάθημά μας, ακόμη και το άδικο, το γνωρίζει ο Θεός. Γνωρίζει και συμπάσχει μαζί μας. Είναι απαραίτητο να δημιουργήσουμε «προσωπικές» σχέσεις μαζί Του…

Αρχιμανδρίτης Σωφρόνιος του Έσσεξ
(Απόσπασμα από επιστολή στην αδελφή του Μαρία. Από το βιβλίο: Γράμματα στη Ρωσία, εκδόσεις Ιεράς Μονής Τιμίου Προδρόμου, Έσσεξ Αγγλίας)

«Με λεπτότητα και αγάπη»
Ένα πράγμα θα ήθελα να σου ζητήσω: να είσαι πιο προσεκτική και πιο αυστηρή με τον εαυτό σου.

Για την εκτέλεση όλων των κανόνων μη θλίβεσαι. Τους έκανες; Δόξα τω Θεώ! Δεν τους έκανες; Συγγνώμη, Κύριε! Να τα κανονίζεις όλα όχι μόνο σύμφωνα με τις απαιτήσεις, αλλά και με το πώς αισθάνεσαι τον εαυτό σου, σωματικά και πνευματικά...
Μας σώζει ο Σωτήρας μας κι όχι οι δικοί μας αγώνες και κόποι. Εμείς ας παραδώσουμε στον Κύριο την καρδούλα μας κι Εκείνος θα τη γεμίσει με τόση αγάπη, που θα αρχίσουν να ζουν φωτεινά μέσα της όλοι!...
Για θυμήσου πώς άρχισες να μαθαίνεις γράμματα στο σχολείο... Αυτή τη μέθοδο εκμάθησης εφάρμοσε και στην πνευματική ζωή. Μη βιάζεσαι, μη βασανίζεις και μη συντρίβεις τον εαυτό σου, ούτε την οικογένειά σου.

Να ενεργείς πάντα με περίσκεψη σε κάθε περίσταση της ζωής. Επίσης μην ξεχνάς να λες: "Κύριε, βοήθει μοι! Κύριε, συνέτισόν με!"

Ορίστε, έτσι θα μαθαίνεις. Το πρωταρχικό σε τούτη την επιστήμη είναι να μάθεις να κυριαρχείς και να κυβερνάς όχι τους άλλους, αλλά τον εαυτό σου.
Ο Θεός είναι αγάπη και ο μένων εν τη αγάπη εν τω Θεώ μένει. Ορίστε όλη η επιστήμη!

Μάθε να αγαπάς τους άλλους, μάθε να συμπονάς τους άλλους κι η χαρά θα εγκατασταθεί στον νου και την καρδιά σου.
Η ευλογία του Θεού μαζί σου.

(Αρχιμανδρίτης Ιωάννης Κρεστιάνκιν, Από το βιβλίο Με λεπτότητα και αγάπη, εκδόσεις «Εν Πλω»)