«Όποιος έχει φιλαυτία, δεν μπορεί να έχη ανάπαυση, ειρήνη ψυχής, γιατί δεν είναι εσωτερικά ελεύθερος»
Από την φιλαυτία γεννιούνται όλα τα πάθη
- Γέροντα, τί είναι φιλαυτία;
- Το να κάνης τα χατίρια του παλαιού σου ανθρώπου, να αγαπάς δηλαδή τον παλαιό σου άνθρωπο. Και η γαστριμαργία και ο εγωισμός και το πείσμα και η ζήλεια πρακτορείο τους έχουν την φιλαυτία. Και βλέπεις, άλλος από φιλαυτία ζητάει το βόλεμά του, την ανάπαυσή του, και δεν λογαριάζει κανέναν. Αλλος φροντίζει σχολαστικά για το φαγητό του, για τον ύπνο του, μην τυχόν και πάθη τίποτε η υγεία του. Αλλος ζητά να τον υπολογίζουν, να τον εκτιμούν· λίγο να μην του δώσουν σημασία, να μην κάνουν το θέλημά του, αντιδράει. Σού λέει: «Γιατί δεν με υπολόγισαν; Θα τους δείξω εγώ». Πά-πά, φοβερό πράγμα η φιλαυτία!
- Γέροντα, πώς μπορεί να λέη κανείς: «Ένεκά σου θανατούμεθα όλην την ημέραν»;
- Αν θυσιάζη το θέλημά του για χάρη του άλλου. Το θέλημα έχει τον εαυτό μας μέσα, έχει φιλαυτία. Όποιος δεν εξετάζει αν αυτό που αναπαύει τον εαυτό του αναπαύη και τον άλλον και αρχίζει με μια απαίτηση: «θέλω εκείνο, θέλω το άλλο» ή «γιατί δεν μου το έκανες εκείνο, γιατί δεν μου έδωσες το άλλο;», αυτός τελικά θα κανοναρχήται από τον διάβολο.
- Μερικοί, Γέροντα, όταν δεν γίνεται αυτό που θέλουν, δεν μπορούν να ησυχάσουν.
- Πώς να ησυχάσουν, αφού έχουν τον εαυτό τους μέσα σ’ αυτό που θέλουν; Αν κανείς έχη τον εαυτό του σε ό,τι θέλει, μπορεί να έχη και τον Χριστό; Όταν όμως δεν έχη τον εαυτό του και έχη το ένα, το κυριώτερο, δηλαδή τον Χριστό, τότε τα έχει όλα. Όταν δεν έχη τον Χριστό, τίποτε δεν έχει. Αν ο άνθρωπος πετάξη τον εαυτό του, ο Θεός του τα δίνει όλα κατά τρόπο θαυμαστό.
- Γέροντα, εγώ, όταν μας μιλάτε για το πέταμα του εαυτού μας, αισθάνομαι έναν φόβο, μήπως δεν αντέξω.
- Έ, τί πάθαμε! Είναι σαν να λές: «Αν πετάξω τα πάθη, τί θα έχω μετά;». Γιατί, όταν λέω να πετάξουμε τον εαυτό μας, εννοώ να πετάξουμε τα πάθη μας, να απεκδυθούμε τον παλαιό μας άνθρωπο. Για τον μεγάλο που έχει επίγνωση είναι λιγάκι βαρύ να πή: «Δεν μπορώ να πετάξω τον εαυτό μου». Αν σού πούν: «πάρε το βαριό και γκρέμισε αυτόν τον τοίχο» κι εσύ είσαι μαθημένη με την πέννα, δικαιολογείται να πής «δέν μπορώ». Αλλά για την απέκδυση του παλαιού ανθρώπου δεν χρειάζονται δυνάμεις σωματικές· ταπείνωση χρειάζεται.
(Αγἰου Παϊσἰου του Αγιορεἰτου Λὀγοι Ε῾. ΠΑΘΗ ΚΑΙ ΑΡΕΤΕΣ, σελ. 39-40)
Σ' ΕΝΑΝ νέο, που είχε αποφασίσει να μονάσει σε Κοινόβιο, ο Αββάς Ποιμήν έδωσε την ακόλουθη συμβουλή: Αν θέλεις, αδελφέ, να γίνεις καλός μοναχός και μάλιστα κοινοβιάτης, κράτησε καλά στον νου σου αυτά τα δύο: Πρώτον, απόφευγε τις περιττές κουβέντες, και, δεύτερον, μην αποκτήσεις ποτέ δικό σου πράγμα, ούτε μικρό λαγήνι για νερό, και θα είσαι σ' όλην σου τη ζωή αναπαυμένος.
ΈΝΑΣ από τους παλαιότερους Πατέρες συνήθιζε να λέει πως πολλοί από τους μοναχούς μοίρασαν τα υπάρχοντά τους στους φτωχούς, άφησαν γονείς και φίλους και κλείστηκαν στα μοναστήρια για την αγαπη του Χριστού. Κατόρθωσαν τα πιο μεγάλα, μα νικήθηκαν στα μικροπράγματα κι έγιναν παιχνίδι στα χέρια του διαβόλου. Κι ολα αυτά συνέβησαν γιατί κατεπάτησαν την υπόσχεση της ακτημοσύνης, κρατώντας στο κελλί τους σακκούλια με ξηρούς καρπούς, καλαθάκια με οπωρικά, βελόνες, ψαλίδια ή ζώνες. Δεν καταλαβαίνουν οι δυστυχείς πως μ’ αυτόν τον τροπο ακολουθούν τον Ανανία και την Σαπφείρα των Πράξεων.
Ο ΠΑΪΣΙΟΣ, ο νεώτερος αδελφός του Αββά Ποιμένος, βρήκε τυχαία μια μέρα στην έρημο ένα μικρό δοχείο με χρυσά νομίσματα. Όταν γύρισε στην καλύβα τους, πήρε παράμερα τον μεγαλύτερο από τους αδελφούς του, τον Αββά Ανούβ, και του είπε εμπιστευτικά:
- Δεν βλέπεις πόσο σκληρός είναι για ολους μας ο Ποιμήν και ότι διαρκώς θέλει από μας αυστηρή άσκηση; Ας τον αφήσουμε εδώ μόνο κι ας πάμε εμείς οι άλλοι να φτιάξουμε δικό μας μοναστήρι και να ζήσουμε ήσυχοι.
- Και που θα βρούμε χρήματα; ρώτησε ξαφνιασμένος ο Αββάς Ανούβ.
Με τροπο ο Παΐσιος του έδειξε τον θησαυρό του. Βλεποντας τόσα χρήματα στα χέρια του νέου ο φρόνιμος Αββάς, λυπήθηκε για την ζημία της ψυχής του, μα δεν του το έδειξε.
- Πάμε πέρα από τον ποταμό να βρούμε κατάλληλο τοπο, του αποκρίθηκε.
Του πήρε όμως τα νομίσματα και τα έκρυψε στον σκούφο του. Καθώς περνούσαν το ποτάμι, έκανε δήθεν μια απότομη κίνηση ο Αββάς Ανούβ και πέσανε ολα στο νερό. Ύστερα προσποιήθηκε πως λυπόταν.
- Μην στενοχωριεσαι, του είπε ο Παΐσιος, που, χάνοντας τα χρήματα, του έφυγε μαζί κι η επιθυμία να ζήσει ανεξάρτητος. Αφού δεν έχουμε πια χρήματα, ας γυρίσουμε πίσω στον αδελφό μας.
Έτσι, γύρισαν στην καλύβα τους κι έζησαν με ειρήνη ως το τέλος της ζωής τους.
(Γεροντικό, Σταλαγματιές απο την Πατερική Σοφία, Θεοδώρας Χαμπάκη, Εκδόσεις Ορθοδόξου Χριστιανικής αδελφότητας "ΑΓΙΑ ΛΥΔΙΑ", σελ. 41-42)
Νίκη κατά των δαιμόνων
Η έρημος δεν είναι μόνο καταφύγιο των φιλήσυχων μοναχών.
Είναι και τόπος εξορίας των δαιμόνων, που στήνουν στους αγωνιστές του Χριστού τις πιο φοβερές παγίδες.
Η τοποθεσία Μελανά ήταν ο τόπος όπου ασκήθηκε ο όσιος Αθανάσιος ο Αθωνίτης (10ος αι.).
Ο διάβολος αγωνίστηκε μεθοδικά για να τον εκτοπίσει από κει, αλλά δεν τα κατάφερε.
Έτσι ο όσιος ετοιμαζόταν για την οικοδομή του μοναστικού συγκροτήματος της Μεγίστης Λαύρας.
'Όταν όμως άρχισε η οικοδομή, ό,τι έχτιζαν οι οικοδόμοι τη μέρα, το γκρέμιζαν οι δαίμονες τη νύχτα.
Εμφανίζεται τότε η Κυρία Θεοτόκος στον όσιο Αθανάσιο και του λέει:
— Για να προχωρήσει το έργο, πρέπει να χτίσεις σε μια μέρα ένα ναΰδριο, κι εκεί να τελεστεί την ίδια μέρα θεία λειτουργία.
Πραγματικά, μέσα σε μια μέρα χτίστηκε και λειτουργήθηκε ένας ναός αφιερωμένος στους αγίους Αναργύρους Κοσμά
και Δαμιανό. Κι ήταν τόσο μικρός, που μόλις χωρούσαν ο λειτουργός στο ιερό και τέσσερα-πέντε άτομα
στον υπόλοιπο χώρο.
Έτσι λοιπόν, με τη χάρη της θείας λειτουργίας, έφυγαν οι δαίμονες και προχώρησε η οικοδομή της Λαύρας.
[31]
(Θαύματα και αποκαλύψεις από τη Θεία Λειτουργία εκδ. Ι.Μ. Παρακλήτου, σελ.25-26)
Ο Αββάς Παφνούτιος και ο αρχιληστής
Ο Αββάς Παφνούτιος δεν έπινε εύκολα κρασί.
Συνάντησε όμως σ’ ένα ταξίδι του μια συμμορία ληστών την ώρα που έπιναν.
Ο αρχιληστής τον εγνώριζε και ήξερε οτι αποφεύγει να πίνει,
αλλά βλέποντάς τον κατάκοπο από την οδοιπορία τον λυπήθηκε και, για να τον ξεκουράσει,
πήρε ένα ποτήρι κρασί στο ένα χέρι και ένα σπαθί στο άλλο, τον πλησίασε και, προτείνοντάς του το κρασί, είπε:
- Αν δεν το πιείς, θα σε σκοτώσω.
Ο όσιος κατάλαβε γιατί το έκανε αυτό ο ληστής, ενόησε το θέλημα του Θεού και,
θέλοντας να τον κερδίσει, πήρε το ποτήρι και το ήπιε.
Ο αρχιληστής τότε σκέφθηκε ότι φέρθηκε σκληρά και του είπε:
- Συγχώρησέ με, αββά, σε στενοχώρησα.
- Δεν με στενοχώρησες, αποκρίθηκε ο όσιος.
Πιστεύω μάλιστα ότι γι’ αυτή σου την καλωσύνη, ο Θεός θα σε ανταμείψει και σ’ αυτή την ζωή και στην άλλη.
- Με την χάρη του Θεού, υποσχέθηκε τότε ο αρχιληστής, από τώρα δεν θα κάνω κακό σε κανένα.
Έτσι ο διακριτικός αββάς, τον κέρδισε, θυσιάζοντας το θέλημά του.
(Γεροντικό)
(Χαρίσματα και χαρισματούχοι, Ι.Μ. Παρακλήτου, τόμος α΄, σελ.29-30 )
Συμβουλές στον πατέρα και στον υποψήφιο μοναχό
Ένας νεαρός από την Αθήνα αποφάσισε να ακολουθήσει τον δρόμο του μοναχισμού.
Σ' αυτήν την κλίση αντιδρούσε πολύ ο πατέρας του και δεν τον άφηνε να γίνει μοναχός.
Μετά από παρότρυνση τρίτων αποφάσισαν και οι δύο να πάνε στον Ωρωπό και να πάρουν τη γνώμη του Γέροντα Πορφυρίου. Πήγαν και του εξέθεσαν τις απόψεις τους. Ο Γέροντας, αφού τους άκουσε, γύρισε προς τον πατέρα και του είπε :
-Τι να σας πω; Εκείνο που μπορώ να σου πω εσένα είναι αυτό :
Ένας πατέρας είχε ένα γιό, που ποθούσε να γίνει μοναχός.
Ο πατέρας του, όμως, παράβλεψε την κλίση της καρδιάς του παιδιού του και τον πίεζε να παντρευτεί και να κάνει οικογένεια.
Ο γιός από την μεγάλη πίεση του πατέρα, υπέκυψε και παρά την θέλησή του παντρεύτηκε κι έκανε παιδιά.
Η στεναχώρια όμως τον έτρωγε και καθημερινά έλιωνε.
Από την πολλή στενοχώρια, λοιπόν, ο νεαρός προσεβλήθη από καρκίνο και σε μικρό χρονικό διάστημα πέθανε,
αφήνοντας στο δρόμο μία γυναίκα και δύο παιδιά.
Και γι' αυτό ευθύνεται ο πατέρας, ο οποίος δε σεβάστηκε την ελευθερία που έχει χαρίσει ο Θεός στον άνθρωπο
- και την οποία και ο ίδιος σέβεται - και πίεσε το παιδί του να κάνει όχι αυτό που η καρδιά του αγαπούσε,
αλλά εκείνο που αυτός με ισχυρογνωμοσύνη και ιδιοτέλεια του επέβαλε να πράξει.
Γνωρίζοντας αυτό το περιστατικό σου εφιστώ την προσοχή, για να μην πάθεις και συ τα ίδια.
Γύρισε τότε ο Γέροντας και προς το νεαρό και του είπε :
-Όσο για σένα αυτό έχω να σου πω : Ένας νεαρός πριν τελειώσει τις σπουδές του, επιπόλαια,
αποφάσισε να γίνει μοναχός με πολύ επιφανειακά κίνητρα.
Οι γονείς του τον συμβούλευαν να μην εγκαταλείψει τις σπουδές του και ν' αφήσει να ωριμάσει μέσα του αυτή η επιθυμία. Όμως εκείνος δεν άκουσε κανένα και επιπόλαια τα παράτησε και σηκώθηκε κι έφυγε.
Έγινε μοναχός• όμως μετά από μερικά χρόνια διαπίστωσε ότι η καρδιά του δεν αγαπούσε αγνά το μοναχισμό,
αλλά επιφανειακά• κι αυτό είχε ως αποτέλεσμα να μην αντέξει την μοναχική ζωή και ν' αποσχηματιστεί.
Κατόπιν παντρεύτηκε και τώρα ντρέπεται να κυκλοφορήσει έξω.
Γι' αυτό, λοιπόν, κι εσύ πρόσεχε να μην κάνεις κάτι με επιπολαιότητα και πάθεις τα ίδια με τον προαναφερθέντα αδερφό.
Αυτό είπε ο καλός Γέροντας και στους δυό κι αφού έβαλε τον καθένα στη σωστή του θέση και τους έθεσε προ των ευθυνών τους, τους άφησε να φύγουν, ευχόμενος ο ίδιος να γίνει το θέλημα του Θεού.
[ Χρ 358π. ]
(Ανθολόγιο Συμβουλών, εκδ. Ι. Μονή Μεταμορφώσεως, Μήλεσι, σελ.258 - 259 )
Προχτές, λόγω της υπογλυκαιμίας μου και της λαιμαργίας μου κατέβηκα σε έναν καινούριο φούρνο που άνοιξε στη γειτονιά να πάρω ένα γλυκό νηστήσιμο. Απογοητεύτηκα όμως γιατί διαπίστωσα ότι δεν υπήρχε τίποτα νηστήσιμο ακόμα. Η πωλήτρια, πολύ ευγενική, μου είπε… ‘ μη στενοχωριέστε, κάτι θα φέρουμε’. Είπα … ‘δε στενοχωριέμαι, έχω ένα γλυκό μυστικό’! Βγάζω από το πορτοφόλι μου μια εικονίτσα της Ανάστασης του Χριστού και της τη δίνω. Της λέω ‘ Αυτός είναι πιο γλυκός από όλους! Και τρώγεται όλες τις μέρες του χρόνου!’ Η πωλήτρια χαμογέλασε και δέχθηκε με χαρά την εικονίτσα! Και έτσι μου πέρασε και η υπογλυκαιμία και η λαιμαργία!
Χαίρομαι πολύ που είμαι χριστιανός! Πολλές φορές φοβάμαι να δείξω πόσο χαίρομαι για να μην τραβήξω τα βλέμματα πάνω μου, για να μη με πουν τρελό ή για να μην αισθανθούν άσχημα τα αδέρφια μου όταν δεν τα βλέπω τόσο χαρούμενα! Άλλες φορές η χαρά μου γίνεται αργολογία και απροσεξία και το μετανιώνω. Τότε καταλαβαίνω τα λόγια της επιστολής του Ιακώβου ‘ Έχει ευθυμία κάποιος; Ας ψάλλει ψαλμούς και με αυτούς ας εξαγιάζει την ευθυμία του’ [ ε,13]. Όμως τελικά σκέφτομαι ότι είναι κρίμα αυτή η χαρά να πηγαίνει χαμένη! Λείπει από τον κόσμο η χαρά του Χριστού, η αληθινή Χαρά!
Υπάρχουν χαρές ψεύτικες που μυρίζουν απόγνωση! Θυμάμαι στην προ Εκκλησίας ζωή μου τι υπερβολές κάναμε και τι καταχρήσεις για λίγη ευδιαθεσία και για να πείσουμε τον εαυτό μας και τους άλλους ότι δεν είμαστε δυστυχισμένοι! Φωνές, τσιρίδες, αστεία, γέλια, ακρότητες… μόνο χαρά δεν είναι αυτό! Και ούτε είναι χαρά το ψεύτικο χαμόγελο και η χαρούμενη μάσκα που φοράμε για να πείσουμε τους άλλους ότι είμαστε καλά! Οι χριστιανοί έχουμε πραγματικούς λόγους να χαιρόμαστε! Είμαστε σε καρδιακή σχέση με το Χριστό ,το Θεό μας, τον πιο καλό και γλυκό και όμορφο και δυνατό του κόσμου! Είμαστε παιδιά Του! Είμαστε με το Νικητή και έχουμε νικήσει μαζί Του το θάνατο, τη λύπη, τον κόσμο! Προσδοκούμε και ζούμε την ανάσταση των νεκρών και τη ζωή του μέλλοντος αιώνος! Κοινωνούμε το Χριστό, Του μιλάμε, μας μιλάει, νιώθουμε την υπέρτατη Αγάπη Του…
Πρέπει να λάμπουμε ολόκληροι, περισσότερο από τη μάνα που κρατάει στα χέρια το νεογέννητο παιδί της, από τον εργαζόμενο που πήρε αύξηση και από αυτούς που έκαναν το γύρο του κόσμου ή οποιαδήποτε άλλη κοσμική χαρά. Τη δική μας χαρά κανείς δεν μπορεί να μας την πάρει! Κι αν έχουμε σοβαρά προβλήματα υγείας, κι αν οι γονείς μας χαροπαλεύουν, κι αν είμαστε άνεργοι, κι αν έχουμε σοβαρά προβλήματα… οικονομικά, οικογενειακά και συναισθηματικά! Θα λυπηθούμε, δεν είμαστε αναίσθητοι ούτε ρομπότ αλλά ό τι κι αν γίνει μόλις οι θλίψεις πλησιάσουν στην καρδιά μας θα αναμετρηθούν με το Χριστό μας που δεσπόζει εκεί και θα συντριβούν! ‘ Και η θλίψη μας θα γίνει χαρά’ [ Κατά Ιωάννην ιστ΄,20].
Και τότε ας μην ξεχάσουμε να βάλουμε τα άσπρα πανιά στο πλοίο μας, όπως ξέχασε ο Θησέας όταν νίκησε το Μινώταυρο, για να χαρούν και οι υπόλοιποι και να γνωρίζουν όλοι ότι ο Χριστός έχει νικήσει τη θλίψη και την κοσμική χαρά και να μην πέσουν να πνιγούν στο πέλαγος των θλίψεων του κόσμου τούτου αλλά να εισέλθουν στη χαρά του Κυρίου τους! [ Κατά Ματθαίον κε΄,21]. (Κ.Δ.Κ)
«Δεν ανήκει σε σας το δικαίωμα να γνωρίζετε τους συγκεκριμένους χρόνους ή καιρούς, που ο Πατέρας έθεσε…» (Πράξεις 1:7)
Η πρόγνωση ειδικών επιστημόνων είναι πως «Απομένει μόλις μια αιωνιότητα και μία μέρα, ώσπου να καταρρεύσει ο Ήλιος συμπαρασύροντας στο θάνατό του τον πλανήτη μας». Εκτιμούν ότι σε 5,59 δισεκατομμύρια χρόνια ο ήλιος θα κατακάψει το υδρογόνο του περιβάλλοντός του… Βέβαια, η επιστήμη έκανε θαύματα, αλλά αυτή η προφητεία είναι εξωφρενική. Ο άνθρωπος δεν μπορεί να προβλέψει τον καιρό μιας εβδομάδας και θέλει να προβλέψει την καταστροφή του ήλιου το 7.590.002.008 μ.Χ., όπως είναι ο τίτλος ενός άρθρου!
Η Βίβλος διαβεβαιώνει ότι οι ουρανοί και η γη θα καταστραφούν: «Θα καταφθάσει όμως η Ημέρα του Κυρίου…, κατά την οποία οι ουρανοί θα εξαφανιστούν…και τα στοιχεία με την υπερθέρμανσή τους θα διαλυθούν! Και η γη καθώς και όλα όσα που υπάρχουν πάνω σ’ αυτήν θα κατακαούν…» (Β’ Πέτρου 3:10-12). Ο άνθρωπος, στην παραφροσύνη της απληστίας του ήδη άρχισε να καταστρέφει τη γη. Η Βίβλος, βέβαια, δεν ορίζει ημερομηνίες. Όσοι το έκαναν, διαψεύστηκαν και γελοιοποιήθηκαν. Αλλά όλες οι προφητείες της θα εκπληρωθούν. (Γ.Σ.Κ.)
«…ο ήλιος θα σκοτεινιάσει και το φεγγάρι θα χάσει το φως του και τ’ άστρα θα πέσουν από τον ουρανό και οι ουράνιες δυνάμεις θα σαλευτούν. Μόνο τότε θα φανεί το σημάδι του Γιου του Ανθρώπου…» (Ματθαίος 24:29-30)
«Πιστεύω πως η ανθρωπότητα δε θα επιβιώσει τα επόμενα 1.000 χρόνια αν δε μετακομίσουμε κάπου αλλού στο σύμπαν. Είναι πολλές οι συμφορές που μπορούν να πλήξουν τη ζωή, εφόσον αυτή είναι περιορισμένη σε ένα μόνο πλανήτη. Είμαι, ωστόσο, αισιόδοξος. Θα φτάσουμε στα άστρα» (Stephen Hawking, 2001, άγγλος φυσικός).
Όλοι διαβλέπουν κάποιο τέρμα στον κόσμο μας. Δεν πάει άλλο. Κάτι άλλο θα γίνει. Όσοι πιστεύουν στον Ιησού Χριστό, περιμένουν τη δεύτερη έλευσή Του στη γη μας. «…θα δουν το Γιο του Ανθρώπου να έρχεται πάνω στα σύννεφα του ουρανού, με δύναμη και λαμπρότητα μεγάλη (Ματθαίος 24:30). Λοιπόν αν δεν έχεις καλέσει τον Ιησού Χριστό στη ζωή σου, Σωτήρα και Κύριο, κάντο τώρα με μετάνοια, πίστη και ευγνωμοσύνη. Εκείνος σώζει τον άνθρωπο και τον κάνει παιδί Του. Έτσι μαζί με όλη την Εκκλησία Του θα Τον περιμένεις να ξανάρθει για να ‘σαι αιώνια μαζί Του. Αν είσαι πιστός δικός Του τότε μη φοβάσαι, μην αμφιβάλεις και μην ταράζεσαι. «Να αγρυπνείτε, λοιπόν, γιατί δεν ξέρετε ποια μέρα θα έρθει ο Κύριος σας» (Ματθαίος 24:42).
«Κύριε, Σε περιμένουμε! Κράτα μας άγρυπνους κοντά Σου». (Α.Π.)
(Εκδόσεις «Ο Λόγος»)
Να δένεις τις κλωστές στον ουρανό.
Όλα σου τα έργα, όποια πράξεις, αλλά όχι εν ονόματι του ουρανού και χωρίς την άδεια του ουρανού, θα φέρουν πικρό καρπό, αφού ο ουρανός δεν θα τα περιβάλει με την χαρισματική του βροχή ούτε θα τα φωτίσει με το ζωοδόχο του φως.
Ό,τι και να σκοπεύεις, άκουσε τη συμβουλή του ουρανού. Ό,τι και να υφαίνεις, να δένεις τις κλωστές στον ουρανό.
Με παρέα και στη μοναξιά.
Όσο πιο σοφοί δείχνουμε μπροστά στους ανθρώπους, τόσο πιο ανόητοι αισθανόμαστε προς τον ίδιο τον εαυτό μας.
Όσο πιο πολύ εξαίρουμε τις αρετές μας μπροστά στους ανθρώπους, τόσο πιο δυνατά τονίζονται προς τους ίδιους μας τους εαυτούς ανάλογες αδυναμίες και ελαττώματα.
Ένας στρατιώτης εξομολογήθηκε στον φίλο του, ότι όποτε εξήρε στην παρέα και περιέγραφε τον ηρωισμό του στον πόλεμο, στη συνείδησή του ακαταμάχητα σπρώχνονταν εικόνες απ’ όλες τις ήττες και αθλιότητες της ζωής του.
(Στοχασμοί περί καλού και κακού, Αγ. Νικολάου Βελιμίροβιτς, σελ. 30).
12. «Η προσδοκία των εθνών» (Π).
Το πρόσωπο της Θεοτόκου υπήρξε για αιώνες η προσδοκία των εθνών. Καθώς γνωρίζει κανείς την ιστορία, τα ήθη και τα έθιμα των διαφόρων λαών, βλέπει ολοένα και περισσότερο τη βαθειά νοσταλγία της χριστιανικής ανθρωπότητος για την έλευσι του Σωτήρος, για την οποία πρωτεύοντα ρόλο θα έπαιζε η Θεοτόκος. Η ανθρωπότης περιμένει τον Χριστό μαζί με την μητέρα Του. Τα δάκρυα που έχυναν όλες οι μητέρες των ανθρώπων ήταν ικεσία στην μεγάλη μητέρα. Η κάθε μητέρα, κρατώντας στην αγκαλιά της το βρέφος της ήταν μια προεικόνισις της Παναγίας Βρεφοκρατούσας. Η Παρθένος Μαρία μετά τον Ευαγγελισμό θα πη: «από του νυν μακαριούσι με πάσαι αι γενεαί»! Στην πραγματικότητα όμως την Θεομήτορα την περίμεναν και τη νοσταλγούσαν όλες οι γενεές και πριν απ’ την εμφάνισί της. Εκτός από τον Κύριο Ιησού, κανένα άλλον δεν περίμενε τόσο η ανθρωπότης όσο το πρόσωπο της Πανάγνου. Σ’ αυτήν αναφέρονται προφητικά οι στίχοι του Άσματος: «είδοσαν αυτήν θυγατέρες και μακαριούσιν αυτήν βασίλισσαι και αινέσουσιν αυτήν» (στ' 9) .
Αν κάθε μητέρα ήταν τύπος της Θεομήτορος πριν ακόμα Εκείνη γεννηθή και εμφανισθή στην ιστορία, πόσο περισσότερο αυτό ισχύει για κάθε μητέρα που ζη ύστερα από τη γέννησι κι εμφάνισι της Θεοτόκου! Κι αν οι μητέρες της προχριστιανικής εποχής, χωρίς να το ξέρουν, ατένιζαν την μορφή της Θεομήτορος, πόσο περισσότερο οι χριστιανές μητέρες, πρέπει ν’ ατενίζουν στην εικόνα της Παναγίας της Βρεφοκρατούσας και να αναθέτουν σ’ Αυτήν όλες τις ελπίδες τους, λέγοντας με θερμή πίστι: «την πάσαν ελπίδα μου εις σε ανατίθημι, μήτερ του Θεού, φύλαξόν με υπό την σκέπην σου» (Ω) .
13. «Χαίρε, κλίμαξ επουράνιε, δι’ ης κατέβη ο Θεός» (Ω)
Η κλίμαξ του Ιακώβ είναι η πιο παλαιά και πιο χαρακτηριστική προφητική προεικόνησις της Θεοτόκου. Σ’ αυτήν ο προφήτης βλέπει μια υπερφυσική σκάλα που πατούσε στη γη κι έφθανε μέχρι τον ουρανό, ο δε Θεός στηριζόταν επάνω της, προφανώς για να κατέβη στη γη (Γεν. κη' 12 –13) .
Την ωραία αυτή προτύπωσι ο Ι. Δαμασκηνός σχολιάζει ως εξής: «Ο γιός του μαραγκού, ο παντεχνίτης Λόγος του Θεού,... έχοντας με το Άγιο Πνεύμα σα δάχτυλό του ακονίσει το στομωμένο σκεπάρνι της φύσεως, έφτιαξε για τον εαυτό του έμψυχη σκάλα, που η βάσι της στηρίζεται πάνω στη γη και το κεφάλι της ακουμπάει στον ουρανό, που πάνω της αναπαύεται ο Θεός, που τον τύπο της αντίκρυσε ο Ιακώβ. Απ’ αυτή αφού κατέβηκε, χωρίς να μετακινηθή από τη θέση του ο Θεός,... «φανερώθηκε πάνω στη γη και συναναστράφηκε τους ανθρώπους... πάνω στη γη στηρίχθηκε η νοητή σκάλα, η Παρθένος· γιατί γεννήθηκε από τη γη· και η κεφαλή της φθάνει στον ουρανό. Η κεφαλή βέβαια κάθε γυναίκας είναι ο άνδρας· για την Παρθένο όμως, μια και δεν γνώρισε άνδρα, έγινε κεφαλή της ο Θεός και Πατέρας» (Δ, 71 –73).
Η «σκάλα» όμως που κατασκεύασε ο «υιός του τέκτονος» (Ματθ. ιγ' 55) στήθηκε στη γη όχι μόνο για να κατεβή ο Θεός στους ανθρώπους, αλλά και για ν’ ανέβουν οι άνθρωποι στον ουρανό. Η γη όπου στηρίζεται η ουράνια αυτή σκάλα είναι η Εκκλησία. Μέσα απ’ το χώρο της Εκκλησίας μπορεί κανείς εύκολα ν’ αρχίση ν’ ανεβαίνη στον Ουρανό. Η Θεοτόκος και οι άγιοι Άγγελοι που «ανεβαίνουν και κατεβαίνουν» στον ιερό χώρο της Εκκλησίας βοηθούν τους πιστούς στο ανέβασμά τους προς τον Ουράνιο Πατέρα. Αρκεί κανείς να βρη τη «σκάλα» και να πατήση το πρώτο σκαλί της...
(Μητροπολίτου Αχελώου Ευθυμίου Στυλίου, Η Πρώτη, εκδ. Γρηγόρη, σελ. 33-34 )
391- ΠΟΤΕ ΕΥΧΑΡΙΣΤΗΜΕΝΟΣ.
Ωραία μέρα, είπαν σ’ ένα γεωργό.
-Αλλ’ άσχημη για τις πατάτες, απάντησε εκείνος.
Την επόμενη που έβρεχε, του είπαν:
-Καλή μέρα για τις πατάτες.
-Αλλά καταστροφή για το σιτάρι, απάντησε ο γκρινιάρης και αχάριστος γεωργός!
396- ΕΝΑΣ ΣΤΟΥΣ ΔΕΚΑ.
Από τους δέκα λεπρούς που ιάτρευσε ο Ιησούς, μόνο ένας γύρισε πίσω να τον ευχαριστήση και αυτός ήταν Σαμαρείτης. Ακόμη και ο Ιησούς παρεπονέθη για την αχαριστία τους.
-Δεν καθαρίσθηκαν και οι δέκα; Που είναι οι εννέα; Δε βρέθηκε κανένας να δώση δόξα στον Θεό, παρά μόνον ο αλλογενής αυτός;
401- ΠΩΣ ΝΑ ΣΗΚΩΝΩΜΕ ΤΟ ΣΤΑΥΡΟ ΜΑΣ.
Ένας αγρότης, Κυρηναίος το όνομα, την ημέρα του πάθους του Χριστού, επέστρεφε κατάκοπος από τα χωράφια του. Στο δρόμο συνήντησε τη συνοδεία, που πήγαινε να σταυρώση το Χριστό. Ο Χριστός είχε αποκάμει και δεν μπορούσε πια να προχωρήση. Οι στρατιώτες σταμάτησαν το διαβάτη και τον υποχρέωσαν να βοηθήση το Χριστό. Ο Κυρηναίος στην αρχή στενοχωρέθηκε, διαμαρτυρήθηκε, ζήτησε να φύγη, αλλά στο τέλος πείσθηκε να βοηθήση τον άγνωστο γι’ αυτόν κατάδικο· πήρε, χωρίς νέες διαμαρτυρίες, το σταυρό του Χριστού και τον έφερε ως το Γολγοθά.
Ο Κυρηναίος είναι και δικό μας υπόδειγμα. Ο Κυρηναίος δεν πήγε σε αναζήτησι του σταυρού, αλλά όταν βρέθηκε στην ανάγκη δεν μπόρεσε να ξεφύγη, δέχθηκε να σηκώση το σταυρό του Χριστού.
Ούτε και μείς, είμεθα υποχρεωμένοι να πάμε σε αναζήτησι του σταυρού, αλλ’ όταν η ανάγκη και οι περιστάσεις μας το επιβάλλουν δεν έχομε παρά γενναία, πρόθυμα, αποφασιστικά να τον σηκώσωμε.
Υπήρξαν βέβαια άγιοι, που πήγαν σε αναζήτησι του σταυρού. «Ακόμα περισσότερα βάσανα, ακόμα περισσότερα», έλεγε ο μεγάλος ιεραπόστολος των Ινδιών Φραγκίσκος Ξαβέριος. Και η Θηρεσία της Άβιλα: «Ή να υποφέρω ή να αποθάνω». «Χωρίς σταυρό, τι σταυρός», συνεπλήρωνε ο μακάριος ντε Μοντφόρ, αλλά τούτο είναι εξαίρεσις και ο Θεός δε ζητά απ’ όλους τέτοιους ηρωισμούς.
Μπορούμε κι έχομε το δικαίωμα να ζητήσωμε από το Θεό να μας απαλλάξη από το σταυρό μας. Ο ίδιος ο Ιησούς Χριστός, το άφθαστο υπόδειγμά μας, ζήτησε από τον Πατέρα του: «Πάτερ, εί δυνατόν παρελθέτω απ’ εμού το ποτήριον τούτο», αλλά όταν δούμε το θέλημα του Θεού, οφείλομε να το δεχθούμε και με υποταγή και προθυμία να ανακράξωμε: «Ού το εμόν θέλημα, αλλά το σόν γενέσθω». «Γενηθήτω το θέλημά Σου».
(Θησαυρός Γνώσεων και Ευσεβείας, Υακίνθου Γρατιανουπόλεως, σελ. 175-180 )