Λήθαργε και αγαπητέ, γιατί παραλύει ο λογισμός σου; Μη φοβηθείς και δειλιάσεις σαν άνανδρος, μήπως κάποτε στερηθείς τις επαγγελίες του Θεού. Μη πτοηθείς σαν άπιστος, αλλά ενθάρρυνε τους ολιγόπιστους λογισμούς σου. Αγάπησε τις θλίψεις σε όλα, για να γίνεις υιός δόκιμος των αγίων. Να θυμάσαι την υπομονή του Ιώβ και των άλλων στη συνέχεια, και δείξε ζήλο ν’ ακολουθήσεις τα ίχνη τους. Να θυμάσαι ποιους κινδύνους υπέμεινε ο Παύλος και θλίψεις και φυλακίσεις και λιμούς και πλήθος άλλων κακών και πες στη μικροψυχία• "είμαι εχθρός σου". Να θυμάσαι εκείνο που σου έγραψα, είτε σου συμβούν τα πράγματα ευνοϊκά, είτε όχι, ευχαρίστησε το Θεό. Σκέψου βαθιά ότι τα πράγματα είναι φθαρτά και παρερχόμενα, ενώ η κατά Θεόν υπομονή σώζει εκείνον που την απόκτησε. Να, αγωνίζεσαι να υποφέρεις το εργόχειρο και την εργασία....
Ερώτηση 130.Του ιδίου προς τον ίδιο μεγάλο Γέροντα.
Παράκληση για την υγεία του Αββά που χρόνισε μέσα στην ασθένεια. Και για τα ψυχικά πάθη. Επίσης εάν πρέπει να επισκέπτεται τον γέροντα που κατοικεί κοντά, και για ποιο λόγο το σώμα έχει αναμιχθεί άσχημα με τα κακά.
Απόκριση: Αδελφέ, χαίρε εν Κυρίω. Για την υγεία του υιού μου θα μπορούσαν μερικοί από τους εδώ αγίους να παρακαλέσουν το Θεό, όπως πληροφόρησα και τον ίδιο, να τον κάνει να μη αρρωστήσει καμμία μέρα και θα γινόταν έτσι, αλλά αυτός δε θα μπορούσε να έχει τους καρπούς της υπομονής. Δεν γνωρίζει αυτός τι υπέφερα; αρρώστιες, πυρετούς, θλίψεις, μέχρι που έφθασα στο λιμάνι αυτό της ησυχίας. Η ασθένεια τον ωφέλησε πολύ στην υπομονή και την ευχαριστία.
(Βαρσανουφίου Έργα, ΕΠΕ, Φιλοκαλία, τομ. 18Α, σελ.75, 267-9)
Στην εποχή μας όλα επιτρέπονται! Και όλοι, όπως κι αν είναι, φτάνει να είναι ‘διαφορετικοί’ και αλίμονο αν κάποιος τολμήσει να ψελλίσει κάτι! Νομίζω όμως ότι υπάρχει μια κατηγορία ανθρώπων που ακόμα και στις μέρες μας μένουν στο περιθώριο. Η κοινωνία μας, κυρίως μέσω των ψυχολόγων και των μέσων ενημέρωσης τους χαρακτηρίζει ‘ τοξικούς’, ‘προβληματικούς’, ‘μίζερους’. Πάει ένας ‘τοξικός’ άνθρωπος σε έναν ψυχολόγο και τον συμβουλεύει να μην κάνει παρέα με άλλους ‘τοξικούς’ ανθρώπους! Τοξικοί θεωρούνται αυτοί που δεν πλέουν σε πελάγη ευτυχίας, που είναι μουτρωμένοι και προβληματισμένοι και θλιμμένοι… Δεν είναι του γλεντιού, δεν είναι μοντέρνοι. Τί να κάνουμε; Υπάρχουν άνθρωποι που πέρασαν δύσκολα παιδικά χρόνια ή τώρα περνούν άσχημα! Ακόμα και λόγω ιδιοσυγκρασίας ή λόγω μιας δύσκολης φάσης!
Ο κόσμος αλλά δυστυχώς και εμείς ‘της Εκκλησίας’, οι ‘ πνευματικοί’ άνθρωποι μόλις δούμε κάποιον να έχει μια προβληματική συμπεριφορά, έστω και έντονη, απομακρυνόμαστε διακριτικά ή χοντροκομμένα! Έχουν κλάψει πολλές φορές μπροστά μου άνθρωποι, αδερφοί που απορρίφθηκαν με συνοπτικές διαδικασίες από άλλους γιατί δεν περνούσαν καλά μαζί τους! Κι αυτό γιατί οι πιο πολλοί άνθρωποι ψάχνουν τον κύριο τέλειο και την κυρία τέλεια… Έτσι υπάρχουν άνθρωποι που προσπαθούν να βγουν από το περιθώριο, να ξεχάσουν το παρελθόν τους και με ελπίδα να ανοιχτούν πάλι στον κόσμο! Και εκεί που γυρεύουν μια αγκαλιά , μια αποδοχή, ‘τρώνε’ πάλι τα μούτρα τους! Γιατί όντες εμείς επιφανειακοί αγαπάμε το ‘ φαίνεσθαι’. Αν μπαίναμε στον κόπο να φιλήσουμε τις πληγές των ανθρώπων, όπως κάνει ο Χριστός με εμάς, θα παίρναμε τεράστια ανταπόδοση από αυτούς τους μίζερους και γκρινιάρηδες και φυσικά από το Θεό! Γιατί αυτούς που εμείς θεωρούμε κουραστικούς ο Θεός τους αγαπάει ιδιαιτέρως! Ας μοιάσουμε λοιπόν στον καλό Σαμαρείτη της παραβολής, το Χριστό μας κι όχι σε αυτούς που βλέπουν τον τραυματία και προσπερνάνε! [ Κατά Λουκά ι, 25-37]
Νομίζω ότι ζούμε στην εποχή της ευκολίας και της επιφάνειας. Τα θέλουμε όλα έτοιμα! Δεν κοπιάζουμε λίγο για τους ανθρώπους και χάνουμε διαμάντια! Όταν γνώρισα τη γυναίκα μου ήταν ‘ προβληματική’ , κλεισμένη στον εαυτό της και θλιμμένη. Κι εγώ ακόμα πιο ‘προβληματικός’ προτίμησα αντί να περνάω καλά με άλλες κοπέλες να δώσω όλο μου το είναι σ’αυτό το κορίτσι με τα μελαγχολικά μάτια… παλέψαμε και οι δύο πολύ, δυο ‘τοξικοί’ ‘απόκοσμοι’ άνθρωποι, αγωνιστήκαμε … μέχρι που ήρθε ο Χριστός και μας στεφάνωσε γιατί μόνο Εκείνος γνωρίζει πόσο κοπιάσαμε! Τώρα όλοι μου λένε πόσο ζηλεύουν και πόσο θα ήθελαν κι αυτοί να έχουν μια τέτοια σχέση! Τη θέλουν όμως έτοιμη, χωρίς αγώνα! Πώς θα την εκτιμήσουν έτσι;
Υπάρχουν δίπλα μας πολλοί άνθρωποι που δε βρίσκονται στην ‘πρώτη γραμμή’, που δε μας γεμίζουν το μάτι και τους περιφρονούμε σαν να μην υπάρχουν ή που τους αποστρεφόμαστε σαν να μην είναι άνθρωποι! Ας μην τους πετάμε σε έναν σύγχρονο καιάδα και ας μην τους πληγώνουμε άλλο! Αν δεν τους αγαπήσουμε εμείς οι χριστιανοί ποιος θα τους αγαπήσει; (Κ.Δ.Κ)
371- Η ΦΩΝΗ ΣΟΥ ΣΤΟ ΜΑΓΝΗΤΟΦΩΝΟ.
Δοκίμασες ποτέ ν’ακούσης τη φωνή σου στο μαγνητόφωνο; Όλοι οι άλλοι την αναγνωρίζουν εκτός από σένα. Μόνον όταν πεισθείς ότι είναι η φωνή σου, τότε μόνο αναγνωρίζεις τις παραφωνίες σου και την αστάθειά της. Το ίδιο συμβαίνει κι αν κατορθώσης να γνωρίσης αντικειμενικά τον εαυτό σου.
373- ΕΝΑΣ ΚΟΛΑΞ.
Κάποτε η διάσημος Γαλλίδα αοιδός Σοφία Αρνώ είδε τον γνωστό της καλλιτέχνη Τζεντίλ Βερνάρ που περπατούσε ολομόναχος και σκεπτικός.
-Τι κάνεις αυτού μόνος, τον ρωτά.
-Συνομιλώ με τον εαυτό μου, απαντά εκείνος.
-Πρόσεξε, προσθέτει εκείνη, γιατί συνομιλείς με ένα κόλακα.
390- ΨΥΧΙΚΗ ΔΥΝΑΜΙΣ.
Το 1887, ο Ιταλός λοχαγός Τανκρέδι Σαβοναρού έπεσε αιχμάλωτος του Ράς Αλούλα, στην Ασμάρα.
Επί επτά μήνες υπέφερε τα πάνδεινα. Τα πόδια του ήσαν δεμένα, στο δεξί του χέρι ήταν κρεμασμένη μια αλυσίδα, κοιμόταν στην κρύα γη και έτρωγε λίγο κρέας ωμό.
Παρ’ όλα αυτά υπέφερε με καρτερία και θάρρος και έγραφε στη μητέρα του:
«Γελώ με κείνους που λένε πως για να αυτοκτονήση κανείς χρειάζεται θάρρος. Μια μαχαιριά στην καρδιά και όλα τελειώνουν. Το πραγματικό θάρρος συνίσταται στην αντιμετώπισι της δυσκολίας με θάρρος και εγκαρτέρησι. Σου τα λέγω αυτά, για να μη νομίσης πως, σε στιγμή αδυναμίας, θα μπορούσα να κάνω τέτοια πράξι. Σκέπτομαι πάντα εσένα και το Θεό και παίρνω δύναμι».
(Θησαυρός Γνώσεων και Ευσεβείας, Υακίνθου Γρατιανουπόλεως, σελ. 166,174 )
Απάντηση του ιδίου μεγάλου Γέροντα προς τον ίδιο και προς τον Αββά, επειδή ήθελε απότομα να σφίξει τον κανόνα στους αδελφούς.
Και σε σένα το λέγω, τέκνο μου, και στον αδελφό, ότι γράφηκε προηγουμένως σε σας για την μακροθυμία• και τώρα σας λέγω, «άρμεξε γάλα και θα βγάλεις βούτυρο• εάν σφίξεις το χέρι στο μαστό βγαίνει αίμα». Και πάλι ο άγιος Παύλος λέγει, «συμπεριφέρθηκα στους Ιουδαίους σαν Ιουδαίος, για να κερδίσω τους Ιουδαίους», και τα λοιπά. Στη συνέχεια λέγει• «έχω γίνει τα πάντα σε όλους, για να σώσω οπωσδήποτε μερικούς»• όπως δηλαδή, εάν κάποιος θέλει να λυγίσει δένδρο ή αμπέλι, το λυγίζει σιγά σιγά και δεν σπάζει• εάν το τραβήξει απότομα δυνατά, αμέσως το πράγμα σπάζει. Σκέψου βαθειά το λεγόμενο.
... Αδελφέ, η απάντηση των τριών λογισμών είναι μία• μην αναγκάσεις την προαίρεση, αλλά σπείρε με ελπίδα• διότι και ο Κύριος δεν εξανάγκασε κανένα, αλλά ευαγγελίσθηκε• και εάν κάποιος ήθελε, άκουσε...
270
Παράκληση του ιδίου προς τον ίδιο, για να βαστάξει τις αμαρτίες του.
Αδελφέ, αν και μου ζητάς πράγμα που ξεπερνά τη δύναμή μου, όμως σου δείχνω τα μέτρα της αγάπης, που αναγκάζει τον εαυτό της και στα υπέρμετρα.
Να, θαύμασα το πρόσωπό σου και δέχομαι και τις βαστάζω, αλλά μ’ αυτόν τον όρο, να βαστάξεις και συ τη φύλαξη των λόγων και των εντολών μου• διότι είναι σωτηριώδεις και μ’ αυτούς θα ζήσεις χωρίς ντροπή.
... Κάποιος από τους Πατέρες που ησύχαζε ζήτησε από τον ίδιο μεγάλο Γέροντα να προσευχηθεί γι’ αυτόν.
Όταν ένας άνθρωπος στέλνει κάποιον δικηγόρο να συνηγορήσει γι’ αυτόν στο βασιλέα, πάντα προσεύχεται γι’ αυτόν, ώστε να εισακουσθεί• δεν εισακούεται ο δικηγόρος, αλλά η δέηση την οποία έστειλε στο βασιλιά. Και εσείς λοιπόν να εύχεσθε το ίδιο, για να εισακουσθώ. Και δείχνοντας υπακοή σε σας εύχομαι σύντομα για υγεία και σωτηρία της ψυχής και του σώματός σας, διότι, εάν εισακουσθώ (ο Θεός όλων ακούει), το αποδίδω στις δικές σας ευχές. Διότι ούτε δικηγόρος έγινα, ώστε να συνηγορώ, δηλαδή δίκαιος, ούτε παρρησία έχω• αλλά έχω τον εαυτό μου σαν δούλο που στέλλεται. Ο Κύριος λοιπόν ας ακούσει τις ευχές. Προσευχηθείτε για μένα τον ταλαίπωρο.
(Βαρσανουφίου Έργα, ΕΠΕ, Φιλοκαλία, τομ. 18A, σελ.65, 83, 103-5, 163)
11. «Εκ της ρίζης Ιεσσαί εξ οσφύος του Δαβίδ» (ΜΣ)
Αναζητώντας η Εκκλησία το γενεαλογικό δένδρο της Θεομήτορος, φθάνει στις ρίζες του που είναι ο Ιεσσαί και ο Υιός του βασιλεύς Δαβίδ. Στην Κ. Διαθήκη, κατά τη συνήθεια να γενεαλογούνται μόνο οι άντρες, αναφέρεται μόνο το γενεαλογικό δένδρο του Ιωσήφ (Ματθ. α' 1 –16), και ότι ο Ιωσήφ καταγόταν «εξ οίκου και πατριάς Δαβίδ» (Λουκ. β' 4), στον οποίο ο Θεός είχε δώσει την υπόσχεσι: «εκ καρπού της κοιλίας σου θήσομαι επί του θρόνου σου» (Ψαλμ. 131, 11). Το πρόσωπο επομένως της Θεοτόκου αποτελεί την εκπλήρωσι της υποσχέσεως αυτής του Θεού, που πριν 1000 ολόκληρα χρόνια είχε κάνει ο Θεός στον Δαβίδ τον Βασιλέα.
Το γενεαλογικό δένδρο της Θεοτόκου απλώνεται λοιπόν σε μια ολόκληρη χιλιετία. Το υπεραιωνόβιο αυτό δένδρο το διατηρεί στην ύπαρξι η υπόσχεσις του Θεού που το διατρέχει σαν ζωντανός χυμός. Και ο σκοπός της διαιωνίσεως του γενεαλογικού αυτού δένδρου δεν ήταν άλλος παρά η εμφάνισις του «καρπού», της Θεομήτορος δηλαδή. «Όπως το δένδρο υπάρχει για τον καρπό, έτσι και η κτίσις υπάρχει για την Παρθένο και η Παρθένος για τον Χριστό» (Κ, 30). Ο ίδιος συγγραφεύς, κάνοντας μια προέκτασι της σκέψεως αυτής σημειώνει, ότι «όπως για χάρη του καρπού υπάρχει το δένδρο, έτσι για χάρη της Παρθένου δόθηκε και η αρμονία και η ίδια η ύπαρξι σ’ όλη την κτίση, και στον ουρανό και στη γη και στον ήλιο και σε κάθε τί που υπάρχει» (Κ, 169). Την ίδια σκέψι κάνει και ο Ευδοκίμοφ: «Ο κόσμος – γράφει– δημιουργήθηκε για τη θέωσι της δημιουργίας· το παγκόσμιο αυτό σχέδιο προεκληρώθηκε στο πρόσωπο της Παρθένου που αποτελεί την αρχετυπική προεικόνιση» (Ε, 311).
Το ότι ο κόσμος δημιουργήθηκε πριν απ’ τον άνθρωπο, λέγει ο Ι. Χρυσόστομος, αυτό φανερώνει ότι ο Θεός τον έκτισε σαν παλάτι μέσα στο οποίο έπειτα εγκατέστησε τον άνθρωπο σαν άρχοντα και Βασιλέα (εις την Γένεσιν, ομ. Η'). Συνεχίζοντας τη σκέψι αυτή μπορούμε να πούμε, ότι ο κόσμος δημιουργήθηκε για την «Παντάνασσα» του κόσμου, την Θεοτόκο, η οποία έμελλε να γεννήση τον πραγματικό βασιλέα του Ουρανού και της Γης, τον Θεάνθρωπο Κύριο.
Καθώς ζούμε και κυκλοφορούμε μέσα στον ωραίο αυτό «κόσμο», στο παλάτι αυτό του Δημιουργού, καθώς ψηλαφούμε τα δένδρα, τις πέτρες, το χώμα, τα λουλούδια, τα νερά... ας θυμόμαστε τον Βασιλέα και την Βασίλισσα για τους οποίους κυρίως κτίσθηκε απ’ τον Δημιουργό το πανέμορφο αυτό Ανάκτορο. Και ας μη λησμονούμε, ότι κι εμείς κατοικούμε μέσα στο ευρύχωρο αυτό Ανάκτορο, σαν πρίγκηπες του Ουρανίου Βασιλέως.
(Μητροπολίτου Αχελώου Ευθυμίου Στυλίου, Η Πρώτη, εκδ. Γρηγόρη, σελ. 32-33)
Ο ΑΒΒΑΣ Ιωάννης ο Κολοβός προσέυχόταν χρόνια στον Θεό να τον απαλλάξει από τα πάθη που φώλιαζαν μεσα του κι απ’ όλες τις ανθρώπινες αδυναμίες. Όταν επιτέλους πήρε αυτό το χάρισμα, έγινε αμέριμνος.
Στο βάθος όμως της ψυχής του υπήρχε κάποια ανησυχία. Πήγε λοιπόν να συμβουλευτεί τον Γέροντά του, τον Αββά Ποιμένα.
- Βλεπω τον εαυτό μου σε μεγάλη ανάπαυση, Αββά. Δεν έχω πια κανένα πολεμο.
- Πήγαινε αμέσως και παρακάλεσε τον Θεό να σου ξαναστείλει τους πειρασμούς που είχες πρώτα, του είπε αυστηρά ο Όσιος. Δεν έμαθες ακόμη πως με τον πνευματικό αγώνα προκόβει η ψυχή στην αρετή;
Ο Αββάς Ιωάννης έκανε όπως τον συμβούλεψε ο Πνευματικός του. Δεν προσευχήθηκε πια ν’ απαλλαγεί από κάθε πόλεμο, αλλά έλεγε στον Θεό με πολλή ταπείνωση:
- Κύριε, δος μου δύναμη την στιγμή του πειρασμού.
ΈΝΑΣ νέος υποτακτικός ρώτησε καποτε τον Όσιο Ποιμένα:
- Τί να κανω, Αββά, που οι δαίμονες δεν παύουν να με πολεμούν άγρια;
- Εσένα, παιδί μου, πολεμούν οι δαίμονες; είπε μ’ έκπληξη ο Όσιος. Να είσαι βέβαιος πως αυτοί δεν πολεμούν τον άνθρωπο, όσο κάνει τα θελήματά τους, αλλά αυτά γίνονται δαίμονες και τον πολεμούν καθημερινώς. Ξέρεις με ποιούς πολεμησαν οι δαίμονες; Με τον θεόπτη Μωυσή και τους ομοίους του Αγίους.
ΌΣΟ προκόβουν οι αγωνιστές, έλεγε η Οσία Συγκλητική, τόσο πολλαπλασιάζονται οι αντίπαλοί τους.
ΤΙ ΝΑ κάνω, Αββά, που με πειράζουν τα πάθη και οι δαίμονες; ρώτησε τον Όσιο Σισώη ένας νέος μοναχός.
- Μην λες πως πειράζεσαι από τους δαίμονες, παιδί μου, αποκρίθηκε ο Γέροντας, γιατί οι πιο πολλοί πειραζόμαστε από τις κακές μας επιθυμίες.
ΑΡΧΑΡΙΟΣ ακόμη στην μοναχική ζωή ο Μωυσής ο Αιθίοψ, πολεμήθηκε από σαρκική επιθυμία. Πήγε τότε ταραγμένος να εξομολογηθεί στον Αββά Ισίδωρο.
Ο Γέροντας τον άκουσε με συμπάθεια κι αφού του έδωσε τις συμβουλές που έπρεπε, του είπε να γυρίσει πίσω στο κελλί του. Επειδή όμως εκείνος δίσταζε ακόμη, μήπως επιστρέφοντας του ανάψει πάλι η φλόγα της κακής επιθυμίας, ο Αββάς Ισίδωρος τον πήρε από το χέρι και τον ανέβασε σ’ ένα μικρό δωμάτιο, που είχε πάνω από το κελλί του.
- Κοίταξε εδώ, του είπε, δείχνοντάς του προς την δύση.
Είδε τότε ο Μωυσής ένα ολόκληρο στράτευμα από πονηρά πνεύματα με τεντωμένα τόξα, έτοιμα για πολεμο, και τρόμαξε.
- Κοίταξε τώρα προς την ανατολή, είπε πάλι ο Γέροντας. Μυριάδες αγγέλων σε στρατιωτική παράταξη ήταν έτοιμοι ν’ αντιμετωπίσουν τον εχθρό.
Όλοι αυτοί, του είπε ο Αββάς Ισίδωρος, είναι σταλμένοι από τον Θεό να βοηθήσουν τον αγωνιστή. Βλέπεις πως οι υπερασπιστές μας είναι πολύ περισσότεροι και ασυγκρίτως ισχυρότεροι από τους εχθρούς μας;
Ο Μωυσής ευχαρίστησε με την καρδιά του τον Θεό γι’ αυτή την αποκάλυψη και παίρνοντας θάρρος γύρισε στο κελλί του να συνεχίσει τον αγώνα του.
(Γεροντικό, Σταλαγματιές απο την Πατερική Σοφία, Θεοδώρας Χαμπάκη, Εκδόσεις Ορθοδόξου Χριστιανικής αδελφότητας "ΑΓΙΑ ΛΥΔΙΑ", σελ. 36-38 )
42. Με τον λόγο ο άνθρωπος αποκαλύπτει τι έχει στη διάνοιά του και μέσα στην καρδιά του. Το ίδιο κάνει και η πνοή, που μαζί με τον λόγο, προέρχεται από τον άνθρωπο. Κατά κάποιο παρόμοιο τρόπο και ο Λόγος του θεού μας αποκαλύπτει τον Πατέρα. Και, χάρις σ’ αυτόν τον Λόγο, το ζωοποιό Πνεύμα, που εκπορεύεται από τον Πατέρα και είναι η δύναμις του Υψίστου, αποκαλύπτεται και αυτό στους ανθρώπους. «Πνεῦμα Ἅγιον ἐπελεύσεται ἐπὶ σὲ καὶ δύναμις ὑψίστου ἐπισκιάσει σοι» (Λουκ. α’ 35).
Τα λόγια του Σωτήρος είναι τώρα κατανοητά: «Ουδείς τον Πατέρα επιγινώσκει ει μη ο Υιός και ω εάν βούληται ο Υιός αποκαλύψαι» (Ματθ. ια’ 27). Μονάχα λοιπόν ο Υιός αποκαλύπτει τον Πατέρα στο ανθρώπινο γένος, όπως ο δικός μας λόγος αποκαλύπτει τι έχουμε κρυμμένο στην ψυχή μας. Τόσο τέλεια είναι η ένωσις Πατρός και Υιού! Αλλά και κάθε Πρόσωπο της Αγίας Τριάδος έχει –μπορούμε να πούμε- το ιδιαίτερο έργο του. Έτσι, ο Κύριος είπε στους Αποστόλους: «Εάν εγώ μὴ ἀπέλθω, ὁ παράκλητος οὐκ ἐλεύσεται πρὸς ὑμᾶς• ἐὰν δὲ πορευθῶ, πέμψω αὐτὸν πρὸς ὑμᾶς» (Ιω. ιστ’ 7). Δόξα σοι, Υιέ του Θεού, που μας απεκάλυψες το μυστήριο της Αγίας Τριάδος, τον Πατέρα, τον Υιό και το Άγιο Πνεύμα! Ο Λόγος σου είναι αλήθεια. Ζούμε χάρις στον Λόγο σου, σαν σύνολο και σαν επί μέρους λέξεις. Η διδαχή σου είναι το νέκταρ μας, η ειρήνη μας, η ζωή μας. Ιδίως όσα μέρη της αφορούν τον Παράκλητο.
(Η εν Χριστώ ζωή μου - Αγ. Ιωάννου της Κροστάνδης, εκδόσεις Παπαδημητρίου, σελ. 35-36)
Σαν θεομηνία σάρωναν τον Ε’ αιώνα οι Βάνδαλοι τις χώρες της Ευρώπης και άφηναν μόνο ερείπια στο πέρασμά τους. Η Ιταλία πέρασε τα πιο πολλά δεινά. Οι ωραιές πόλεις της αφανίζονταν η μια μετά την άλλη. Οι βάρβαροι αιχμαλώτιζαν τους πληθυσμούς και τους πουλούσαν στα λιμάνια της Αφρικής.
Στα ζοφερά εκείνα χρόνια ο άγιος Παυλίνος, ο επίσκοπος μιας πόλεως της Καμπανίας, ξόδεψε την περιουσία του και όλα τα χρήματα της επισκοπής του για την εξαγορά αιχμαλώτων. Το κακό όμως ήταν τόσο μεγάλο, που, και άν έμεινε μόνο με τα ρούχα που φορούσε, ο φιλάνθρωπος επίσκοπος δεν μπόρεσε να επαρκέσει για όλους.
Κάποια μέρα πήγε και τον βρήκε μια φτωχή χήρα με σπαραγμένη καρδιά. Έπιασαν τον μοναχογίο της αιχμάλωτο και ζητούσε από τον ελεήμονα επίσκοπο να τον απελευθερώσει. Οι θρήνοι της ράγιζαν ακόμη και τις πέτρες!
Εκείνος τη συμπόνεσε, έκλαψε μαζί της. Έψαξε και ξανάψαξε το αδεινό του σπίτι. Απελπισμένος διαπίστωσε ότι δεν είχε μείνει πια τίποτε για να δώσει. Ξαφνικά του ήρθε κάποια έμπνευση.
-Βλέπεις και εσύ η ίδια, είπε στην πονεμένη μητέρα, πως δεν μου έμεινε πια τίποτε για ν’ανακουφίσω τη δυστυχία που μας βρήκε για τις αμαρτίες μας. Ό,τι διαθέτω αυτή τη στιγμή είναι ο εαυτός μου. Ευχαρίστως τον προσφέρω για να πάρεις πίσω το παιδί σου.
Η απαρηγόρητη γυναίκα τα έχασε! Νόμιζε πως ο επίσκοπος την κορόϊδευε και ξέσπασε σε ασυγκράτητο αδυρμό. Της είπε τότε να τον ακολουθήσει. Πήγε μαζί του στον βάρβαρο που κρατούσε τον γίο της, και κατάπληκτη είδε πως κατόρθωνε να κάνει την ανταλλαγή...
Μαζί με πολλούς άλλους αιχμαλώτους οδηγήθηκε και ο άγιος Παυλίνος στην Αφρική. Όταν έγινε η διανομή, αυτόν τον κράτησε στην υπηρεσία του ο γαμπρός του ηγεμόνος των Βανδάλων και τον έβαλε να καλλιεργεί τον κήπο του.
Με μεγάλη επιμέλεια επιδόθηκε ο επίσκοπος στην εργασία που του ανέθεσαν. Κάθε μέρα έφερνε στο τραπέζι του αφέντη του περιποιημένα λαχανικά και φρούτα. Με την καλωσύνη και την εργατικότητά του κέρδισε την εκτίμησή του. Ο βάρβαρος θαυμαζε τη σοφία του και την πολυμάθεια του δούλου του. Με τον καιρό δημιουργήθηκε μια στενή φιλία μεταξύ του ξένου αιχμαλώτου και του νεαρού δούκα.
Ύστερα από πολύ χρόνο ο άγιος είπε στον κύριό του κάπως αινηγματικά:
-Είναι καιρός να φροντίσετε για την μελλοντική διοίκηση τουβασιλείου σας.
-Γιατί το λες αυτό, Παυλίνε; απόρησε ο δούκας.
Στην αρχή απέφυγε να δώσει περισσότερες εξηγήσεις. Ύστερα όμως αναγκάστηκε να του φανερώσει πως του είχε αποκαλύψει ο Θεός τον επικείμενο θάνατο του ηλικιωμένου βασιλιά. Ο δούκας, αν και δεν το πολύ πίστεψε, το είπε στον πεθερό
του. Εκείνος πάλι,θέλησε από περιέργεια να γνωρίσει αυτόν τον παράξενο άνθρωπο που άκουγε, καθώς έλεγε, τον Θεό να του ομιλεί.
-Έλα αύριο να φάμε μαζί το μεσημέρι και θα τον δείς στο τραπέζι μου, του είπε ο γαμπρός του.
Την άλλη μέρα ο βασιλίας πήγε στο παλάτι του δούκα. Ο άγιος Παυλίνος, όπως συνήθιζε πάντοτε, έφερε φρέσκα φρούτα στο τραπέζι. Σαν τον είδε ο βασιλιάς ταράχτηκε.
-Κάποιο μυστήριο κρύβει ο άνθρωπος αυτός! Ψιθύρισε στο αυτί του γαμπρού του.
Όταν ο επίσκοπος απομακρύνθηκε, του διηγήθηκε ένα παράξενο όνειρο που είχε δει την περασμένη νύχτα.
-Μου φάνηκε πως με πήγαν δεμένο στο κριτήριο, για να δικαστώ τάχα για όλες μου τις πράξεις. Ανάμεσα στους δικαστές μου, που ήταν πολλοί, βρισκόταν και τούτος ο άνθρωπος. Έδειχνε πως κατείχε ξεχωριστή θέση, γιατί πρόσταξε να πάρουν το σκύπτρο από τα χέρια μου και να με δείρουν με αυτό. Ρώτησε τον λοιπόν να σου φανερώσει ποιος είναι. Μα την αλήθεια δεν μου φαίνεται συνηθισμένοςάνθρωπος.
Παραξενεμένος ο δούκας από όσα άκουσε από το στόμα του πεθερού του, πήρε παράμερα τον αιχμάλωτο και άρχισε να τον εξετάζει για την πατρίδα και την καταγωγή του.
-Είμαι δούλος του Θεού, έλεγε ο άγιος, που εσυ δέχτηκες να τον κρατήσεις αντι του γιού μιας χήρας.
Ο δούκας όμως δεν ήθελε πια να πειστεί. Τον όρκισε λοιπόν με όρκους φοβερούς να του φανερώσει την αλήθεια. Έτσι αναγκάστηκε να φανερώσει πως ήταν επίσκοπος και πως θεληματικά παραδώθηκε αιχμάλωτος για την αγάπη του πλησίον του. Όταν άκουσε αυτές τις αποκαλύψεις ο κύριόςτου, τόσο τον ευλαβήθηκε, που έπεσε στη γή και του φίλησε τα πόδια! Ύστερα τα διηγηθηκε όλα στο βασιλιά. Και οι δύο μαζί τον κάλεσαν και του είπαν:
-Ζήτησέ μας ό,τι θέλεις, για να σε στείλουμε με πολλά δώρα, όπως σου ταιριάζει, πίσω στην πατρίδασου. Γιατί δεν αρμόζει να κρατάμε εδώ αιχμάλωτο έναν άνθρωπο σαν εσένα.
Ο άγιος Παυλίνος τους ευχαρίστησε για τις καλές του διαθέσεις, αλλά δεν δέχτηκε να πάρει δώρα.
-Σε τίποτε δεν θα μου χρησιμέυσουν, έλεγε. Αν όμως επιθυμείτε πραγματικά να κάνετε κάποιο καλό, ελευθερώστε όλους τους συμπατριώτες μου που κρατάτε εδώ αιχμαλώτους.
Οι ηγεμόνες δέχτηκαν ευχαρίστως. Έγιναν έρευνες σε όλο το βασίλειο, για να βρεθούν οι συμπατριώτες του αγίου. Αφού συγκέντρωσαν όλους, τους έστειλαν με πλοία στην πατρίδα τους μαζί με τον άξιο επίσκοπό τους. Τους έδωσαν και πολλά τρόφιμα και δώρα.
Ύστερα από λίγο καιρό πραγματοποιήθηκε η προφητεία. Ο βασιλειάς πέθανε και τον διαδέχτηκε ο νεαρός δούκας, που σε όλη του τη ζωή θυμόταν τον άγιο επίσκοπο και την συγκινητική του θυσία.
(Χαρίσματα και χαρισματούχοι, Ι.Μ.Παρακλήτου, τόμος γ’ ,σελ.27-31 )
- Γέροντα, κάθε μέρα λέω: «Από αύριο θα προσέχω, θα διορθωθώ», αλλά και πάλι πέφτω στα ίδια.
- Να βάζης τον Θεό μπροστά· να λές: «μέ την δύναμη του Θεού, θα προσπαθήσω να διορθωθώ», ώστε να βοηθήση ο Θεός. Το ότι θέλεις να διορθωθής, αυτό σημαίνει ότι δέχεσαι βοήθεια. Ζητάς και από τον Θεό να σε βοηθήση και ρίχνει ο Θεός το βλέμμα Του επάνω σου. Κάνεις και την μικρή σου προσπάθεια και προχωρείς. Ποιός, όταν δη ένα μικρό παιδάκι να προσπαθή με τα χεράκια του να κυλήση μια κοτρώνα, δεν θα τρέξη να το βοηθήση, για να μην παιδεύεται; Έτσι και ο Θεός, όταν δη την μικρή σου προσπάθεια, θα σε βοηθήση να νικήσης.
Μερικοί, ενώ δεν καταβάλλουν καμμιά προσπάθεια να διορθωθούν, λένε: «Χριστέ μου, έχω αυτά τα πάθη. Εσύ, μπορείς να με απαλλάξης· απάλλαξέ με». Έ, πώς να βοηθήση τότε ο Θεός; Για να βοηθήση ο Θεός, πρέπει να καταβάλη ο άνθρωπος την προσπάθεια που μπορεί. Δηλαδή είναι μερικά πράγματα που πρέπει να κάνη ο ίδιος ο άνθρωπος, για να βοηθήση μετά ο Θεός. Σε καμμιά περίπτωση δεν βοηθιέται, αν δεν θέλη να βοηθήση ο ίδιος τον εαυτό του.
Εμείς μερικές φορές πάμε να αποκτήσουμε την Χάρη και τα χαρίσματα του Θεού με έναν μαγικό τρόπο. Νομίζουμε πώς χωρίς αγώνα θα αποκτήσουμε μια αρετή ή ακόμη και θα αγιάσουμε. Για να δώση όμως ο Θεός, πρέπει να σπείρουμε. Πώς θα δώση ο Θεός χωρίς να εργασθούμε; Τί λέει το τροπάριο; «Της ερήμου το άγονον εγεώργησας». Ο Θεός ρίχνει-ρίχνει βροχή, μαλακώνει το χώμα, αλλά και εμείς πρέπει να «γεωργήσουμε» το χωράφι μας. Το χώμα είναι έτοιμο, αλλά πρέπει να βάλουμε το υνί στο χωράφι και να το σπείρουμε· και ό,τι σπείρουμε, θα θερίσουμε. Αν όμως δεν οργώσουμε, πώς θα σπείρουμε; Κι αν δεν σπείρουμε, τί θα θερίσουμε;
Γι’ αυτό να μη ρωτάτε μόνον τί μπορεί να κάνη ο Θεός, αλλά να ρωτάτε και τον εαυτό σας τί μπορείτε να κάνετε κι εσείς. Η ΤΡΑΠΕΖΑ ΤΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ ΔΙΝΕΙ ΠΟΛΥ ΜΕΓΑΛΟ ΤΟΚΟ. ΑΛΛΑ, ΑΝ ΔΕΝ ΚΑΝΑΜΕ ΚΑΤΑΘΕΣΗ ΣΤΗΝ ΤΡΑΠΕΖΑ, ΠΩΣ ΘΑ ΚΑΝΟΥΜΕ ΑΝΑΛΗΨΗ;
(Αγἰου Παϊσἰου του Αγιορεἰτου Λὀγοι Ε῾. ΠΑΘΗ ΚΑΙ ΑΡΕΤΕΣ, σελ. 35-36)
ΈΝΑΣ ΜΟΝΑΧΟΣ πολύ απλός και άπλαστος πήγαινε συχνά στον Αββά Ιωάννη τον Κολοβό, για να ωφελείται από τις σοφές συμβουλές του. Εκείνος τον δεχόταν με αγάπη και δεν έπαυε να τον διδάσκει. Κάθε φορά που πήγαινε και κάτι καινούργιο είχε να του πει γύρω από την πνευματική ζωή. Ο μοναχός όμως πολύ λίγα καταλάβαινε από όσα του έλεγε ο Γέροντας και απ’ αυτά τα περισσότερα τα λησμονούσε. Έτσι, ρωτούσε και ξαναρωτούσε όλο για τα ίδια πράγματα.
Κάποτε σταμάτησε τις επισκέψεις του. Ο Γέροντας απόρησε γι’ αυτό. Μια Κυριακή λοιπόν, που συναντήθηκαν στην εκκλησία, τον ρώτησε:
- Έχω πολύ καιρό να σε δω, αδελφέ. Τί σου συμβαίνει; Μήπως αρρώστησες;
- Όχι, Αββά, αποκρίθηκε με συστολή ο μοναχός, αλλά, όπως βλέπεις ο νούς μου είναι παχύς και δεν παίρνει εύκολα τις συμβουλές σου και ντρέπομαι να σε ενοχλώ διαρκώς για τα ίδια πράγματα.
- Πάρε αυτό, του είπε τότε ο Αββάς Ιωάννης, και του έδειξε ένα λυχνάρι που βρισκόταν στην γωνιά της εκκλησίας, και άναψε το.
Ο αδελφός το άναψε.
- Πήγαινε τώρα και φέρε τα λυχνάρια των αδελφών και άναψε τα όλα παίρνοντας φώς από τούτο εδώ. Ο μοναχός υπάκουσε αμέσως στην προσταγή του Γέροντα.
- Μήπως λιγόστεψε το φως του λυχναριού, ρώτησε ο Γέροντας, επειδή άναψες μ’ αυτό τόσα αλλά λυχνάρια;
- Όχι βέβαια, είπε χαμογελώντας ο αδελφός.
- Ούτε κι ο Ιωάννης χάνει τίποτε, έστω και αν συμβουλεύει ολόκληρη την σκήτη. Να έρχεσαι λοιπόν κι εσύ χωρίς δισταγμό.
Από τότε ο αδελφός πήγαινε τακτικά στον Γέροντα και με την βοήθειά του έγινε άριστος μοναχός.
(Γεροντικό, Σταλαγματιές απο την Πατερική Σοφία, Θεοδώρας Χαμπάκη, Εκδόσεις Ορθοδόξου Χριστιανικής αδελφότητας "ΑΓΙΑ ΛΥΔΙΑ", σελ. 28-29)