Η κρυφή υπερηφάνεια
- Μου είπατε, Γέροντα, ότι έχω κρυφή υπερηφάνεια. Ποιά είναι η κρυφή υπερηφάνεια;
- Είναι η εσωτερική υπερηφάνεια. Και η εσωτερική υπερηφάνεια είναι πολύ χειρότερη από την εξωτερική.
- Γέροντα, τί διαφορά έχει η εξωτερική από την εσωτερική υπερηφάνεια;
- Η εξωτερική υπερηφάνεια φαίνεται και θεραπεύεται εύκολα. Ο άνθρωπος που έχει εξωτερική υπερηφάνεια φαίνεται και από τα ρούχα του και από το περπάτημά του και από την ομιλία του, και έτσι μπορεί κανείς να του πη καμμιά κουβέντα και να βοηθηθή. Ενώ η κρυφή υπερηφάνεια είναι πολύ ύπουλη και γι’ αυτό δύσκολα θεραπεύεται. Κρύβεται και δεν την βλέπουν οι άλλοι· μόνον ένας πεπειραμένος μπορεί να την καταλάβη. Η κρυφή υπερηφάνεια συνήθως υπάρχει στους πνευματικούς ανθρώπους. Και τότε, ενώ έχουν εξωτερικά σχήματα ταπεινά, σχήματα ευλαβείας, μέσα τους κρύβουν του κόσμου την υπερηφάνεια! Βλέπεις, ντύνεται στα κουρέλια το ταγκαλάκι...
- Γέροντα, ο άνθρωπος που έχει κρυφή υπερηφάνεια την καταλαβαίνει;
- Αν παρακολουθή τον εαυτό του, την καταλαβαίνει.
- Γέροντα, έχω τον λογισμό ότι αυτός που έχει κρυφή υπερηφάνεια, δεν νιώθει μέσα του ανάπαυση.
- Ανάπαυση θεϊκή δεν νιώθει, ούτε γνώρισε ποτέ την θεϊκή ανάπαυση, αλλά αναπαύει τον λογισμό του.
- Τί θα με βοηθήση, Γέροντα, να καταλάβω αν έχω κρυφή υπερηφάνεια και να αγωνισθώ να την διώξω;
- Αν κάνης, ας υποθέσουμε, έναν πνευματικό αγώνα και σού λέη ο λογισμός ότι κάνεις κάτι σπουδαίο, είσαι ενάρετη κ.λπ., σίγουρα υπάρχει μέσα σου υπερηφάνεια, αλλά την κρύβεις. Αν λοιπόν προσέξης, θα δής ότι νιώθεις μια ικανοποίηση ψεύτικη. Για να φύγη η κρυφή υπερηφάνεια, πρέπει να σιχαθής αυτό το ψεύτικο και να το πετάξης. Αυτούς που έχουν εξωτερική υπερηφάνεια, τους σιχαίνονται οι άλλοι, και έτσι μπορούν να διορθωθούν· ενώ, όσοι έχουν εσωτερική, κρυφή, υπερηφάνεια, πρέπει οι ίδιοι να σιχαθούν τον εαυτό τους, για να απαλλαγούν από αυτήν. Αλλά, και όταν δίνης στους άλλους το δικαίωμα να σού κάνουν παρατηρήσεις, αυτό θα σε βοηθήση, γιατί θα βγή έξω η κρυφή υπερηφάνεια, θα φανερωθή και σιγά-σιγά θα φύγη.
(Αγἰου Παϊσἰου του Αγιορεἰτου Λὀγοι Ε῾. ΠΑΘΗ ΚΑΙ ΑΡΕΤΕΣ, σελ. 65-66)
ΥΠAPXOYN άνθρωποι, έλεγε ο Μέγας Αντώνιος, που εξαντλησαν όλες τους τις σωματικές
δυνάμεις σε υπερβολική άσκηση κι επειδή τους έλειψε η διάκριση, δεν κατόρθωσαν να πλησιάσουν Θεό.
ΜΕΓΑΛΥΤΕΡΗ από όλες τις αρετές ονομάζουν οι Πατέρες την διάκριση.
ΜΗΝ δοκιμάσεις να κάνεις τίποτε, συμβουλεύει ένας σοφός Γέροντας, προτού εξετάσεις την συνείδησή σου. Εκείνη θα σε πληροφορήσει αν αυτό που επιχειρείς είναι κατά Θεόν.
ΒΛΕΠΕΙΣ άνθρωπο να κρατά αξίνα στο χέρι του και ν’ αγωνίζεται νύχτα-μέρα να κόψει ένα δέντρο και να μην το κατορθώνει, κι άλλον πάλι, έμπειρο σε τέτοια, να το ρίχνει κάτω με λίγα χτυπήματα, συνήθιζε να λέει ο Αββάς Άμμωνάς. Έμπειρο εννοούσε εκείνον που έχει διάκριση.
ΤΟΝ σκόρπιο νου, λέει άλλος Πατήρ, συμμαζεύει η μελέτη, η αγρυπνία και η προσευχή. Την άλογη επιθυμία μαραίνει η νηστεία κι ο σωματικός κόπος. Τον θυμό πάλι καταπραΰνει η ψαλμωδία, η μακροθυμία και η αγαπη. Όλα αυτά όμως πρέπει να γίνονται με διάκριση και στον κατάλληλο καιρό. Η άκαιρη και άμετρη προσπάθεια είναι κατά κανόνα λιγόχρονη και περισσότερο βλαβερή παρά ωφέλιμη.
Ο ΣΙΔΗΡΟΥΡΓΟΣ που χτυπά την μάζα του σιδήρου, λέει ο Μέγας Αντώνιος, έχει προηγουμένως σκεφθεί τι θέλει να φτιάξει, δρεπάνι, μαχαίρι, τσεκούρι, κι ανάλογα εργάζεται. Κι ο άνθρωπος του Θεού ας συλλογίζεται από πριν ποιά αρετή επιθυμεί ν’ αποκτήσει, για να μην κοπιάζει άσκοπα.
Οι υπερβολές είναι γεννήματα του διαβόλου, λέει άλλος Πατήρ.
Ο ΑΒΒΑΣ Ποιμήν λέει πως δεν προοδεύουμε στην αρετή γιατί μας λείπει η προμελέτη.
ΠΟΤΕ δεν έκανα βήμα προς τα εμπρός, λέει άλλος σοφός Γέροντας, χωρίς να εξετάσω καλά που πρόκειται να πατήσω το πόδι μου. Προτιμούσα να μην προχωρήσω, εως ότου με καθοδηγήσει ο Θεός.
ΤΟΣΟ για τα μικρότερα, όσο και για τα μεγαλύτερα έργα μου, έλεγε άλλοτε πάλι ο ίδιος, σκέπτομαι προηγουμένως και αποβλέπω στους καρπούς τους κι ύστερα τα επιχειρώ.
ΟΠΩΣ η φωτιά κατατρώει τα ξύλα, έτσι και τα καλά έργα του ανθρώπου πρέπει ν’ αφανίζουν τα πάθη, έλεγαν οι Γέροντες.
Γεροντικό, Σταλαγματιές απο την Πατερική Σοφία, Θεοδώρας Χαμπάκη, Εκδόσεις Ορθοδόξου Χριστιανικής αδελφότητας "ΑΓΙΑ ΛΥΔΙΑ", σελ. 80-81)
32. «Κρίνον, Δέσποινα, πιστούς ευωδιάζον» (Ω).
Η προτύπωσις της Θεοτόκου και πάλιν από το «Άσμα Ασμάτων»: «Εγώ άνθος του πεδίου, κρίνον των κοιλάδων. Ως κρίνον εν μέσω ακανθών» (β' 1 – 2). Η Παρθένος εφύτρωσε σαν όμορφο λουλούδι μέσα στην έρημη, άβατη και άνυδρο γη (Ψαλμ. 62, 2), στην «κοιλάδα του κλαυθμώνος» (Ψαλμ. 83, 6). Σαν λευκό και ευωδιαστό κρίνο ανάμεσα στα «αγκάθια και τα τριβόλια της γης» (Γεν. γ' 18) . Σαν «τριαντάφυλλο που ξεφύτρωσε μέσα απ’ τ’ αγκάθια των Ιουδαίων και πλημμύρισε με το θεϊκό της άρωμα τα σύμπαντα» (Δ, 79) . Διότι η Θεοτόκος ήταν «ευωδία Χριστού» (Β' Κορ. β' 15) .
Στην προεικόνισι αυτή τονίζεται η ηθική καθαρότης και η παρθενική αγνότης της Θεοτόκου. Μέσα στην ερημιά, την ασχήμια και τα αγκάθια της αμαρτίας άνθισε η ηθική ωραιότης της παρθενίας της Θεοτόκου. «Ο κρίνος της παρθενίας της Θεοτόκου, όπου και αν εβλάστησε ανάμεσα εις τας ακάνθας της κοινής δυστυχίας, δεν έχασε ποτέ το αργυροχρυσόχρωον κάλλος». (Η. Μηνιάτης, X, 13). Μέσα στον χειμώνα της διαφθοράς και της ένοχής, άνθισε το άνθος της αμόλυντης αγνότητος και της άδολης αθωότητος της Παρθένου Μαρίας. «Μέσα από τα αγκάθια και τους τριβόλους της ιουδαϊκής φυλής, επρόβαλε άνθος υπέρλαμπρον, αληθινόν κρίνον αγνότητος απηλλαγμένον από οιονδήποτε μολυσμόν, άσπιλον και κατάλευκον, γεμάτο από θείαν ευωδίαν, η οποία «επλήρωσε τα σύμπαντα» (X, 71).
Όπου ο Θεός φυτεύει τον κάθε άνθρωπο, εκεί πρέπει ν’ ανθίζη και ευωδιάζη! Ο χριστιανός σαν «ευωδία Χριστού» πρέπει να ανθίζη και ευωδιάζη παντού. Μέσα και στις πιο αντίξοες συνθήκες, μέσα και στα πιο δύσκολα περιβάλλοντα. Δεν είναι στο χέρι, στην κρίσι δηλαδή και την απόφασι του πιστού το π ο ύ θα τον φυτεύση ο Θεός. Κλήσις και αποστολή του είναι να ανθίζη και να ευωδιάζη το άρωμα της ηθικής αγνότητος και αγιότητος όπου τον τοποθετήση η πρόνοια και η αγάπη του Δημιουργού.
Αν μερικοί χριστιανοί γεννιώνται σε δύσκολες εποχές –σαν τη δική μας και σαν την εποχή του Χριστού και της Θεοτόκου– δεν είναι γιατί τους εγκατέλειψε ή γιατί δεν φροντίζει γι’ αυτούς ο Θεός, αλλά διότι θέλει ο Δημιουργός δι’ αυτών να ομορφήνη και ευωδιάση τον κόσμο.
Το χρέος του χριστιανού είναι να ανθίζη και ευωδιάζη είτε ζη στην εποχή των Αμφιθεάτρων της Ρώμης είτε βρίσκεται ανάμεσα στα αγκάθια του σύγχρονου κόσμου.
Ρόδον εν ακάνθαις ευρηκώς σε
και άνθος εν ταις κοιλάσι το πανεύοσμον
κρίνον τε πανάσπιλον, Δέσποινα Θεόνυμφε,
ο σός Νυμφίος άνωθεν εν σοι εσκήνωσε
και κόσμον ευωδίασε πάντα
σε υπερυψούντα εις πάντας τους αιώνας.
(Θεοτοκίον θ' Ωδής, Όρθρος 10ης Φεβρουάριου).
(Μητροπολίτου Αχελώου Ευθυμίου Στυλίου, Η Πρώτη, εκδ. Γρηγόρη, σελ. 55-56 )
890. ΣΠΕΡΜΑΤΑ ΚΑΚΙΑΣ. Ο διάσημος Γάλλος ιεροκήρυξ Μασσιγιόν περιέγραφε θαυμάσια στα κηρύγματά του, την ανθρώπινη κακία. Κάποιος μία μέρα τον ρώτησε:
- Πάτερ, πως γίνεται σείς, μοναχός, κι άνθρωπος του Θεού να έχετε τέτοια πείρα της ανθρώπινης κακίας;
Κι ο Μασσιγιόν απάντησε:
- Την βρίσκω λίγο πολύ μέσα στην καρδιά μου, αν σκάψω λίγο βρίσκω τα σπέρματα της.
891. ΩΡΑΙΟ ΣΠΙΤΙ ΑΥΤΟ.
Ο άγιος Θωμάς Μωρ, μέγας καγγελάριος της Μ. Βρετανίας, κάθε φορά που κάποιος άρχιζε να του κατηγορεί ένα τρίτο άλλαζε συνομιλία επαινώντας το σπίτι που είχε μπρός του λέγοντας:
- Τι ωραίο σπίτι που είναι αυτό εδώ. Εξάπαντος ο αρχιτέκτων θα ήταν άνθρωπος αξίας…
Κι έτσι έδινε να εννοήσει ο συνομιλητής του το λάθος του.
908. ΑΠΟΣΤΟΜΩΤΙΚΗ ΑΠΑΝΤΗΣΙΣ.
Ο Καρδ. Βερντιέ, πολύ έξυπνα, απάντησε σε έναν ιερέα του, που κατηγορούσε όλους τους συναδέλφους του:
- Φίλε μου, σου το λέγω εμπιστευτικά: εκτός από σένα και μένα, κανένας εδώ κάτω δεν είναι τέλειος.
(Θησαυρός Γνώσεων και Ευσεβείας, Υακίνθου Γρατιανουπόλεως, σελ. 409,411,418)
ΌΣΟ ΦΕΡΝΟΥΜΕ διαρκώς στον νου μας τα κακά που τυχόν μας προξένησαν οι αδελφοί μας, έλεγε ο Όσιος Μακάριος, τόσο απομακρύνουμε τον Θεό απ’ αυτόν. Όταν τα λησμονούμε παρευθύς, δεν τολμούν οι δαίμονες να μας πειράξουν.
ΈΝΑΣ ΑΔΕΛΦΟΣ που φιλονίκησε με κάποιον άλλον, πήγε στον γείτονά του Γέροντα και του εξομολογήθηκε:
- Ο τάδε αδελφός, Αββά, πολύ με πίκρανε και ο λογισμός μου με βασανίζει να εκδικηθώ.
- Κλείσου στο κελλί σου, αδελφέ, και μην πάψεις νύχτα-μέρα να προσεύχεσαι για κείνον. Μ’ αυτό τον τρόπο μόνο θα απαλλαγείς από το πάθος που βράζει μέσα σου, τον συμβούλεψε ο Γέροντας.
Ο αδελφός υπάκουσε και σε μια εβδομάδα μέσα βρήκε την ψυχική του ηρεμία.
ΑΝ ΚΑΝΕΙΣ σε υβρίσει, λέει κάποιος Πατήρ, εσύ ευλόγησέ τον. Αν δεχθεί την ευλογία, είναι καλό και για τους δυό. Αν όμως δεν την δεχθεί, εσύ παίρνεις από τον Θεό την ευλογία και μένει σ’ αυτόν η ύβρις.
Ο ΛΟΓΟΣ ο καλός κάνει τον κακό καλό, έλεγε ο Όσιος Μακάριος, ενώ ο κακός λόγος και τον καλό ερεθίζει.
Κάποτε ο υποτακτικός του Οσίου συνάντησε στον δρόμο του έναν ειδωλολάτρη ιερέα που περπατούσε βιαστικά.
-Ε, σατανά, που τρέχεις; του φώναξε απερίσκεπτα.
Εκείνος τότε θύμωσε κι έσπασε το ραβδί του στις πλάτες του καλόγερου, ώσπου τον άφησε μισοπεθαμένο. Σε λίγο φάνηκε και ο Όσιος στον δρόμο. Βλέποντας τον ειδωλολάτρη να τρέχει τώρα για να κρυφτεί, του φώναξε με καλοσύνη:
- Ο Θεός να σε ευλογεί, προκομμένε άνθρωπε.
Εκείνος στάθηκε σαστισμένος και ρώτησε:
- Τί καλό είδες σε μένα, Αββά, και μου μιλάς έτσι;
- Σε βλέπω που τρέχεις, του είπε ο Όσιος, λυπάμαι μόνο που δεν έχεις ακόμη καταλάβει πως μάταια κοπιάζεις.
- Η κουβέντα σου γλυκαίνει την ψυχή μου, είπε ήρεμος ο ειδωλολάτρης τώρα. Αυτό είναι σημάδι πως είσαι πραγματικά άνθρωπος του Θεού. Πριν από λίγο με βρήκε ένας κακός καλόγερος και χωρίς λόγο με έβρισε. Αλλά κι εγώ τον πλήρωσα καλά. Τον άφησα αναίσθητο από το ξύλο.
Ο Γέροντας κατάλαβε πως αυτός ήταν ο υποτακτικός του. Ψάχνοντας λίγο πιο πέρα τον βρήκε σε κακή κατάσταση. Ζήτησε τότε από τον ειδωλολάτρη να τον βοηθήσει να τον μεταφέρουν στην καλύβη τους. Όταν έφτασαν εκεί, εκείνος γύρεψε συγχώρεση από τον Όσιο Μακάριο, γιατί είχε κακομεταχειριστεί τον μαθητή του και τον παράκάλεσε να τον κάνει Χριστιανό.
(Γεροντικό, Σταλαγματιές απο την Πατερική Σοφία, Θεοδώρας Χαμπάκη, Εκδόσεις Ορθοδόξου Χριστιανικής αδελφότητας "ΑΓΙΑ ΛΥΔΙΑ", σελ. 68-69 )
Αγώνας
πνευματικός συνεχής
Του πνευματικού αγώνα το είδος δεν ανέχεται άοπλον αγωνιστή.
Τότε σταματά η προετοιμασία του αγώνα, όταν κλείνη η αυλαία της παρούσης ζωής.
Και κλείνει η αυλαία, όταν ή ψυχή βγαίνη απ’ το σώμα.
Όσο, λοιπόν, βρισκόμαστε εδώ, είναι ανάγκη να πυγμαχούμε, κι όταν είμαστε στο σπίτι κι όταν είμαστε έξω στην αγορά.
Ε.Π.Ε. 5,240
μέχρις αίματος
Πολλοί θυσίασαν και χρήματα και καλοπέραση και δόξα.
Λύγισαν όμως μπροστά στο θάνατο.
Ο Παύλος λέει: Θέλω τον αγωνιστή να παλεύη μέχρις αίματος, οι αγώνες να φτάνουν μέχρι θυσίας, μέχρι σφαγής.
Κι αν χρειαστή να υπομένουμε θάνατο, είτε ατιμωτικό, είτε επικατάρατο, είτε να διασύρεται η υπόληψις μας,
πρέπει όλα να τα υποφέρουμε με γενναιότητα. Κι αντί να θλιβώμαστε, μάλλον για τα μαρτύρια να χαιρώμαστε.
Ε.Π.Ε. 11,214
τώρα, υστέρα η δόξα
Σεις, λέει ο Κύριος μιλάτε για τιμή και στεφάνια. Εγώ σας μιλάω για αγώνες και ιδρώτες.
Τώρα, τούτη η ζωή, δεν είναι για βραβεία, ούτε τώρα θα φανή εκείνη η δόξα.
Τα παρόντα έχουν σχέσι με θυσίες, με κινδύνους, με πολεμική.
Ε.Π.Ε. 11,556
εντονώτερος, ήγγικεν η ημέρα
Όσο πλησιάζει ο καιρός για το βραβείο, τόσο εντονώτεροι πρέπει να γίνωνται οι αγώνες.
Διότι και οι δρομείς αυτό κάνουν. Όταν πλησιάζουν στο τέλος του δρόμου και πρός τα βραβεία,
τότε η έντασης τους γίνεται μεγαλύτερη.
Ε.Π.Ε. 17,530
για όλη την πίστι
Ο αγώνας γίνεται όχι για τυχόντα πράγματα, αλλά για ολόκληρη την πίστι.
Ε.Π.Ε. 18α,552
αντίστασις
Στάσου, αντιστάσου, δοξολόγησε το Θεό, διότι δεν σε πήρε την ώρα που αμάρτανες.
Ε.Π.Ε. 19,570
και προπόνησις
Στους γήινους αγώνες το βραβείο δεν ανήκει μόνο στον αθλητή, άλλα και στο γυμναστή του και στο φροντιστή του
και σ’ όλους τους εκπαιδευτές του. Όσοι τον δυναμώνουν και τον τονώνουν, φυσικά και μετέχουν στη νίκη του.
Το ίδιο και στους πολέμους. Όχι μόνο ο άριστος, αλλά κι όσοι μεριμνούν για τον αγωνιστή,
είναι φυσικό να οικειοποιούνται κάπως τα τρόπαια της νίκης και να μετέχουν στη δόξα του.
Η ενίσχυσις αγωνιστών της πίστεως, αγίων, δεν είναι μικρό, είναι πολύ σπουδαίο.
Και μας κάνει μετόχους της αμοιβής, που έχει γι’ αυτούς ετοιμάσει ο Θεός.
Ε.Π.Ε. 21,368
εδώ, βραβείο, εκεί
Η ζωή αυτή είναι στάδιο αγώνων.
Θα φτάσουμε στην ανάστασι, στην αιώνια ζωή, αν περάσουμε από όλα τα αγωνίσματα και υποφέρουμε όλους τους κόπους...
Ακόμα, λέει ο Παύλος, βρίσκομαι σε αγώνα και σε αγωνία. Ακόμα βρίσκομαι μακριά από το τέλος.
Ακόμα απέχω από τα βραβεία. Ακόμα τρέχω και επιδιώκω.
Ε.Π.Ε. 21,666
(Χρυσοστομικό Λεξικό, αρχ. Δανιήλ Αεράκη, Τόμος Α΄, σελ. 88-89)
Η αγάπη της μάνας
-Μια φορά, Γέροντα, μας είπατε ότι με την αγάπη ο άνθρωπος μεγαλώνει, ωριμάζει.
-Δεν φθάνει να αγαπάη κανείς τον άλλον, πρέπει να τον αγαπάη περισσότερο από τον εαυτό του.
Η μάνα αγαπάει τα παιδιά της περισσότερο από τον εαυτό της. Μένει νηστικιά, για να ταΐση τα παιδιά της,
αλλά νιώθει μεγαλύτερη ευχαρίστηση από εκείνα. Τα παιδάκια τρέφονται υλικά και η μητέρα πνευματικά.
Εκείνα έχουν την υλική γεύση, ενώ αυτή έχει την πνευματική αγαλλίαση.
Μια κοπέλα, πριν παντρευτή, μπορεί να κοιμάται μέχρι τις δέκα το πρωί και να θέλη και το γάλα της να το ετοιμάζη η μάνα της.
Βαριέται να κάνη καμμιά δουλειά. Τα θέλει όλα έτοιμα, θέλει όλοι να την περιποιούνται.
Απαιτήσεις από την μάνα, απαιτήσεις από τον πατέρα, και εκείνη να έχη το χουζούρι της.
Ενώ υπάρχει στην φύση της η αγάπη, δεν αναπτύσσεται, γιατί συνέχεια δέχεται βοήθεια και ευλογίες από την μάνα της,
από τον πατέρα της, από τα αδέλφια της. Από την στιγμή όμως που γίνεται μάνα, μοιάζει με μηχανάκι πού, όσο ζορίζεται, τόσο φορτίζεται,
γιατί δουλεύει συνέχεια η αγάπη.
Πρώτα σιχαινόταν, όταν άγγιζε κάτι βρώμικο, και έπαιρνε μοσχοσάπουνα για να πλυθή.
Ύστερα, όταν λερώνεται το παιδάκι και πρέπη να το καθαρίση, λές και πιάνει... μαρμελάδες! Δεν σιχαίνεται.
Πρώτα, αν την ξυπνούσες, φώναζε, γιατί την ενόχλησες. Ύστερα, όταν κλαίη το παιδί, όλη νύχτα ξενυχτάει και δεν δυσκολεύεται.
Το φροντίζει και χαίρεται. Γιατί; Γιατί παύει να είναι παιδί. Έγινε μάνα και ήρθε η θυσία, η αγάπη.
Η μητέρα μάλιστα φθάνει να έχη περισσότερη αγάπη και θυσία από τον πατέρα, γιατί στον πατέρα δεν δίνονται πολλές ευκαιρίες, για να θυσιάζεται.
Βασανίζεται, κοπιάζει περισσότερο με τα παιδιά, αλλά παράλληλα φορτίζεται από τα παιδιά. Δίνει-δίνει, γι’ αυτό συνέχεια παίρνει.
Ο πατέρας ούτε βασανίζεται τόσο πολύ με τα παιδιά, αλλά ούτε φορτίζεται, γι’ αυτό και η αγάπη του δεν είναι όση της μητέρας.
Πόσες μητέρες έρχονται με κλάματα και με παρακαλούν: «Κάνε προσευχή, Πάτερ, για το παιδί μου». Τί αγωνία έχουν!
Λίγοι άνδρες μου λένε: «Κάνε προσευχή, παραστράτησε το παιδί μου».
Νά, και σήμερα μια μητέρα με τί λαχτάρα η φουκαριάρα έσπρωχνε τα παιδιά της - οκτώ είχε - και τα έβαζε στην σειρά, για να πάρουν όλα ευλογία.
Ένας πατέρας δύσκολα θα το έκανε αυτό. Και η Ρωσία από τις μητέρες κρατήθηκε. Η πατρική αγκαλιά, όταν δεν έχη Χάρη Θεού, είναι ξερή.
Ενώ η μητρική αγκαλιά, ακόμη και όταν δεν έχη Θεό, έχει γάλα. Το παιδί αγαπά τον πατέρα του και τον σέβεται, αλλά με την στοργή
και την τρυφερότητα της μητέρας αυξάνει πιο πολύ η αγάπη του και προς τον πατέρα.
(Λόγοι Παϊσίου, τόμος Δ΄, Οικογενειακή Ζωή, Εκδ. Ιερού Ησυχαστηρίου "Ευαγγελιστής Ιωάννης ο Θεολόγος", σελ. 79-80)
" Άλλο το κόμπλεξ, άλλο η ταπείνωση, άλλο η μελαγχολία "
Μου έλεγε ο Γέροντας μια μέρα: "Ο χριστιανός πρέπει να αποφεύγει την αρρωστημένη θρησκευτικότητα:
τόσο το αίσθημα ανωτερότητος για την αρετή του, όσο και το αίσθημα κατωτερότητος για την αμαρτωλότητά του.
Άλλο πράγμα είναι το κόμπλεξ και άλλο η ταπείνωση, άλλο η μελαγχολία και άλλο η μετάνοια.
Με επισκέφθηκε κάποτε ένας κοσμικός ψυχίατρος και μου κατηγόρησε τον Χριστιανισμό, διότι, όπως είπε, δημιουργεί ενοχές και μελαγχολία.
Του απάντησα: Παραδέχομαι, ότι μερικοί χριστιανοί, από σφάλματα δικά τους ή άλλων, παγιδεύονται στην αρρώστια των ενοχών,
αλλά κι εσύ πρέπει να παραδεχθείς, ότι οι κοσμικοί παγιδεύονται σε μία χειρότερη αρρώστια, την υπερηφάνεια.
Και οι μεν θρησκευτικές ενοχές, κοντά στον Χριστό, φεύγουν με την μετάνοια και την εξομολόγηση,
η υπερηφάνεια όμως των κοσμικών, που ζουν μακριά από τον Χριστό, δεν φεύγει".
Με τις τοποθετήσεις αυτές του Γέροντα, ξεκαθάριζαν μέσα μου μερικές απορίες που είχα, αναφορικά με ψυχολογικά προβλήματα της χριστιανικής ζωής.
Αντιλαμβανόμουν ότι ο Γέροντας ήθελε να αποφεύγουμε την υπερηφάνεια, την μεταμφιεσμένη σε αυτοδικαίωση "χριστιανικού" φαρισαϊσμού ή σε αυτοκαταδίκη
"χριστιανικής" περιδεούς συνειδήσεως.
Έβλεπα, ότι η θρασύτητα των αισθανομένων ως "ενόχων" δε διαφέρουν ουσιαστικά, ότι είναι δύο όψεις του αυτού νομίσματος, της υπερηφάνειας.
Διότι ο αληθινά πιστός χριστιανός ελευθερώνεται από την ενοχή με την εξομολόγηση και την άφεση και χαίρει στην ελευθερία αυτή που του χάρισε ο Χριστός,
γνωρίζοντας δε ότι αυτό είναι δώρο Θεού ευγνωμονεί και δεν υπερφρονεί.
Είναι καθαρός δια του αίματος του Χριστού και όχι από δικό του κατόρθωμα.
Έτσι, χαίρει και ευχαριστεί και δεν υπερηφανεύεται και επι πλέον βλέπει και όλους τους άλλους δυνάμει καλούς δια του αίματος του Χριστού.
Ο Γέροντας μας δείχνει το δρόμο, που παρέκαμπτε το κακό (αμαρτία) και το χειρότερο (υπερηφάνεια αρετής) και οδηγούσε στο καλύτερο, στην ταπείνωση.
Γι' αυτό προσπαθούσε να προστατεύσει τη γνησιότητα της ταπείνωσης από τους κινδύνους νόθευσΗς της.
Μου έλεγε: "Να είμαστε ταπεινοί, αλλά να μην ταπεινολογούμε.
Η ταπεινολογια είναι παγίδα του διαβόλου, που φέρνει την απελπισία και την αδράνεια,
ενώ η αληθινή ταπείνωση φέρνει την ελπίδα και τηνεργασία των εντολών του Χριστού".
Ο Γέροντας, με τη διδασκαλία του και περισσότερο με τα βιώματά του, εποίμαινε τα πρόβατά του και τα οδηγούσε σε λειμώνες αγάπης και ταπείνωσης.
Ζούσε ο ίδιος την ταπείνωση, πιστεύοντας ότι, εκείνος είναι το τίποτε, γιατί ο Θεός είναι, όπως έλεγε, το παν,
κι ότι ό,τι εμείς βλέπαμε πως είχε, δεν ήταν δικό του, αλλά δώρο του Θεού.
[Γ 305-7]
(Ανθολόγιο Συμβουλών, Άγιος Πορφύριος, σελ. 80-82)
θρηνεί
Ο Θεός αποκαλεί το γεγονός του θανάτου ευεργεσία, και συ κλαις γι’ αυτό; Αν πρέπει κάποιος να κλαίη, αυτός είναι ο διάβολος. Αυτός ας θρηνή, ας οδύρεται, διότι του ξεφύγαμε και πορευόμαστε προς ανώτερα αγαθά. Τα κλάματα και οι σπαραγμοί αρμόζουν στην δική του πονηριά, όχι σε σένα, που πρόκειται να στεφανωθής και να αναπαυθής. Διότι ο θάνατος είναι το γαλήνιο λιμάνι. Ε.Π.Ε. 10,354
έγινε διάβολος
Έγινε μόνος του διάβολος, ενώ προηγουμένως δεν ήταν διάβολος. Ε.Π.Ε. 12,744
πολιορκεί τη σωτηρία μας
Ο διάβολος επιτίθεται με σφοδρότητα και πολιορκεί από παντού τη σωτηρία μας. Γι’ αυτό είναι ανάγκη να είμαστε ξάγρυπνοι, πάντοτε προσεκτικοί στις επάλξεις, και από παντού να προφυλασσώμαστε από τις επιθέσεις του. Ε.Π.Ε. 13,68
(Χρυσοστομικό Λεξικό, αρχ. Δανιήλ Αεράκη, τόμος Β, σελ. 30-31)
…Και ήταν ευλογημένη αυτή η συγκυρία της συνάντησης μας, ώστε να ακούσουμε “ιδίοις ωσί” ένα συγκλονιστικό θαύμα των Χαιρετισμών της Παναγίας μας που βίωσε η ίδια η Μαρκέλλα με το σύζυγό της Γεώργιο πριν από δεκαοκτώ χρόνια!!
Ένα θαύμα που προφανώς την στερέωσε πνευματικά και την έκανε να αντιληφτεί την τεράστια δύναμη που έχουν οι Xαιρετισμοί της Παναγίας μας, έτσι ώστε σήμερα, μετά από 20 περίπου χρόνια, να συνεχίζει με περισσό ιεραποστολικό ζήλο να προτρέπει όλες κι όλους να διαβάζουν καθημερινά τους Χαιρετισμούς της Παναγίας μας και να τους διανέμει τα δωρεάν τευχίδια με τους 24 Οίκους των Χαιρετισμών!
Θα σας μεταφέρουμε το συγκλονιστικό αυτό θαύμα των Χαιρετισμών σε πρώτο πρόσωπο, όπως με γλαφυρότητα μας το διηγήθηκε, προσπαθώντας να αποδώσουμε όσο μπορούμε τη ζωντάνια και τον ενθουσιασμό της!!
(Τα θαύματα των Χαιρετισμών…σήμερα, Αριστομένης Φλουράκης, σ. 55-58)