Η «αδιαθεσία» του αββά.

-Τι σου συμβαίνει σήμερα, αββά; ρώτησε ο Ζαχαρίας.
-Μικρή αδιαθεσία, είπε ο γέροντας. Δεν είναι τίποτα. Μην ανησυχής.
Ο Ζαχαρίας όμως δεν εννοούσε να πεισθή μ’ αυτή την καθησυχαστική απάντηση. Έπεσε γονατιστός στα πόδια του γέροντός του και τον παρακαλούσε:
-Δεν θα σηκωθώ από δω, αββά, αν δεν μου φανερώσης όσα είδες.
Τότε εκείνος αναγκάσθηκε να ομολογήση πως ο νους του είχε τόσο υψωθή στην προσευχή, ώστε έβλεπε νοερά τη δόξα του Θεού.

(Γεροντικόν)

(Χαρίσματα και Χαρισματούχοι, Ι. Μονή Παρακλήτου, τόμος Β΄, σελ. 23-24).

671.Ερώτηση
Όταν υπάρχει ανάγκη να μαρτυρήσω για ένα αληθινό φονιά, πρέπει να πω ψέματα για να μη πεθάνει;
Απόκριση: Αν δεν πεις ψέματα σε κανένα πράγμα να μη πεις ούτε σ’ αυτό, διότι έχει γραφεί «να μη λυπηθείς φτωχό σε δίκη» , διότι, αν δεν είναι θέλημα Θεού, δεν θα πεθάνει. Αν πάλι ψεύδεται κανείς σε άλλα πράγματα, και θέλει, ας ψευσθεί και σ’ αυτό, όπως είναι συνήθεια του, διότι έχει γραφεί « αυτός που κάνει την αμαρτία, κάνει και την ανομία». Εγώ δεν έχω λόγο σ’ αυτό. Αν όμως δεν έχεις πίεση να μαρτυρήσεις δεν χρειάζεται να πεις τίποτε. Διότι υπάρχει μια ωφέλιμη παροιμία που λέγει: ‘το να πεις δεν γνωρίζω, δεν σε βάζει σε φυλακή’.
(Βαρσανουφίου Έργα, ΕΠΕ, Φιλοκαλία, τομ. 18Γ, σελ.277)

375-     ΠΑΝΤΑ ΤΡΙΤΟΣ. Η ευσεβής μητέρα κατευώδωσε το παιδί της, που πήγαινε να μπη ως εσωτερικός μαθητής σ’ ένα Γυμνάσιο, με τα εξής λόγια:
            -Μη λησμονείς ποτέ , παιδί μου, ότι είσαι πάντα τρίτος.
            Το παιδί, όταν έφθασε στο Γυμνάσιο, έγραψε με ωραία γράμματα σ’ ένα χαρτόνι «είμαι τρίτος» και το χαρτόνι αυτό το κρέμασε στο δωμάτιό του για να το βλέπη καθημερινώς.
            Τα άλλα παιδιά τον ρωτούσαν τι σημαίνει το σύνθημα αυτό, αλλά αυτός απόφευγε ν’ απαντήση. Μόνο ύστερα από δυο μήνες είπε σ’ ένα φίλο του ότι η συμβουλή αυτή της μητέρας του σημαίνει: «Να σκέπτεσαι πρώτα τον Θεό, ύστερα τους άλλους και τρίτον τον εαυτό σου».

377-     ΑΠΕΘΑΝΕ ΓΙΑ ΜΕΝΑ. Ένας ταξιδιώτης, κατά την επίσκεψί του σ’ ένα στρατιωτικό νεκροταφείο της Νουβίλ, στις Ηνωμένες Πολιτείες, είδε έναν άνθρωπο που καταγινόταν να φυτεύη άνθη σ’ έναν τάφο.
            Ο ταξιδιώτης ρώτησε:
            -Ο υιός σου είναι θαμμένος εκεί μέσα;
            -Όχι, απάντησε αυτός.
            -Κανένας συγγενής σου;
            -Όχι, απάντησε και πάλι.
            -Τότε λοιπόν γιατί φυτεύεις αυτά τα άνθη;
            -Να, είπε ο άνθρωπος, αφίνοντας κατά γης μια ξύλινη ταβλίτσα που κρατούσε, όταν κηρύχθηκε ο πόλεμος κατοικούσα στο Ιλινόις. Με κάλεσαν υπό τα όπλα. Επειδή ήμουνα φτωχός και δεν είχα να πληρώσω έναν αναπληρωτή, έπρεπε να υπακούσω. Οι ετοιμασίες μου είχαν τελειώσει, είχα αποχαιρετήσει τη γυναίκα μου και τα παιδιά μου, όταν ένας καλός μου φίλος έφθασε: « Έχεις μεγάλη οικογένεια, μου λέγει, κι αν φύγης η γυναίκα σου δε θα τα βγάλη πέρα, γι’ αυτό εγώ αναλαμβάνω να σε αντικαταστήσω». Δέχτηκα με χαρά. Σε μια μάχη πληγώθηκε βαρειά και πέθανε εδώ στη Νουβίλ. Τον έθαψαν εδώ. Μόλις το έμαθα δεν είχα ησυχία αν δεν ερχόμουνα να επισκεφθώ και να στολίσω τον τάφο αυτού του καλού φίλου. Έβαλα κατά μέρος τις μικρές μου οικονομίες και χθες έφθασα εδώ. Τώρα βρήκα τον τάφο αυτού του εξαιρετικού ανθρώπου.
            Λέγοντας αυτά, πήρε την ταβλίτσα και την στερέωσε πάνω στον τάφο. Είχε αυτή την απλή και συγκινητική επιγραφή: Απέθανε για μένα.

(Θησαυρός Γνώσεων και ευσεβείας, Υακίνθου Γρατιανουπόλεως, σελ. 168-169 )

Δάνειο

στον Θεό η ελεημοσύνη

Μπαίνεις στην εκκλησία για να ελεηθής. Προηγουμένως να ελεήσης. Κάνε με την ελεημοσύνη σου οφειλέτη σε σένα τον Θεό, και ύστερα ζήτησε Του. Δάνεισε Τον, και τότε ζήτα Του, ώστε οπωσδήποτε να πάρης το ζητούμενο. Αυτό το θέλει ο Θεός, δεν το αποφεύγει. Αν παρακαλής, μαζί με την ελεημοσύνη, τότε θα πάρης τη χάρι. Αν μαζί με την ελεημοσύνη ζητάς, τότε δανείζεις τον Θεό και παίρνεις και τόκους. Ναι, σε παρακαλώ. Δεν σε ακούει ο Θεός, όταν απλώς σηκώνης τα χέρια σου στην προσευχή. Απλώστε τα χέρια όχι μόνο στον ουρανό (προσευχή), αλλά και στα χέρια των φτωχών (ελεημοσύνη). Αν απλώνης το χέρι σου στα χέρια των φτωχών, τότε ακουμπάς την κορυφή του ουρανού. Διότι ο καθήμενος στον ουρανό, δέχεται την ελεημοσύνη. Αν όμως σηκώνης τα χέρια στην προσευχή και είναι άκαρπα, τίποτε δεν ωφελήθηκες. (Ε.Π.Ε. 23,476)

γλύκα στην αρχή, πίκρα μετά

Αυτό συμβαίνει με όσους δανείζονται. Όποιος έχει ανάγκη και δανείζεται, αισθάνεται κάποια ανακούφισι, μικρή και προσωρινή. Ύστερα όμως το βάρος υπερβαίνει τη δυνατότητά του, και τότε η γλύκα φαίνεται πικρότερη από χολή. (Ε.Π.Ε. 26,312)

Δείγμα
τιμωρία ή αμοιβή
Ούτε όλους εδώ τους τιμωρεί, γιατί έτσι θα απιστούσες στην ανάστασι και δεν θα περίμενες την κρίσι, ούτε όμως και όλους τους αφήνει να φύγουν ατιμώρητοι, διότι έτσι θα νόμιζες ότι όλα πορεύονται χωρίς καμμιά πρόνοια. Αλλά τι συμβαίνει; Τιμωρεί και δεν τιμωρεί ο Θεός. Με εκείνους που τιμωρεί θέλει να δείξη ότι όσοι δεν τιμωρούνται εδώ, κάπου άλλου θα ξοφλήσουν τα χρέη. Με εκείνους πάλι που δεν τιμωρεί, σε ετοιμάζει να πιστεύσης, ότι μετά την αναχώρησί σου από δω σε περιμένει φοβερό δικαστήριο.  (Ε.Π.Ε. 9,436)

(Χρυσοστομικό Λεξικό, αρχ. Δανιήλ Αεράκη, τόμος Β, σελ. 17-18/22)

«Βοήθεια των αβοηθήτων»
Το πόσο μπορεί να βοηθήσει η θεία λειτουργία τους χριστιανούς, που μνημονεύονται σ’ αυτήν,
φαίνεται και από τ’ ακόλουθα περιστατικά, που διηγείται ο άγιος Γρηγόριος ο Διάλογος, πάπας Ρώμης (590-604):
Ζούσε κάποτε ένας αιχμάλωτος μακριά από τους δικούς του και δεμένος με βαρείες αλυσίδες.
Η γυναίκα του συνήθιζε σε τακτές μέρες να τελεί για χάρη του τη θεία λειτουργία.
Μετά από χρόνια ο αιχμάλωτος επέστρεψε στην πατρίδα του.
Ανέφερε τότε στη γυναίκα του, πως ορισμένες μέρες οι αλυσίδες του λύνονταν αόρατα και παράδοξα,
κι έτσι ανακουφιζόταν λιγάκι.
Κατάπληκτη εκείνη, διαπίστωσε πως αυτό συνέβαινε τις μέρες ακριβώς που γινόταν για τη σωτηρία του η θεία λειτουργία.
Ένας ναύτης ταξίδευε μαζί με τον επίσκοπο Πανόρμου Αγάθωνα για τη Ρώμη.
Στη διάρκεια του ταξιδιού ο ναύτης βρισκόταν μέσα σε μια βάρκα, που ήταν δεμένη με σχοινί στο πίσω μέρος του πλοίου. Κάποια στιγμή από την τρικυμία κόπηκε το σχοινί και η βάρκα εξαφανίστηκε.
Το πλοίο ξέπεσε σ’ ένα νησί, την Ούστιβα. Εκεί ο επίσκοπος περίμενε τρεις μέρες μήπως φανεί η βάρκα με το ναύτη.
Τέλος, έβγαλε το συμπέρασμα ότι ο ναύτης πνίγηκε.
Έδωσε λοιπόν εντολή να γίνει θεία λειτουργία για την ανάπαυση της ψυχής του.
Όταν ο επίσκοπος έφτασε στην Ιταλία, εκεί, στην πόλη του Πόρτου, συνάντησε απροσδόκητα το ναύτη.
Η χαρά του ήταν απερίγραπτη.
-Πώς γλύτωσες από το ναυάγιο; τον ρώτησε με φιλόστοργη περιέργεια.
-Για πολλήν ώρα, άγιε δέσποτα, πάλευα με τ’ άγρια κύματα. Η βάρκα γέμισε νερά και αναποδογύρισε πολλές φορές.
Από την προσπάθεια να συγκρατηθώ επάνω της, τελικά εξαντλήθηκα και κάποια στιγμή λιποθύμησα.
Τότε, κι ενώ ούτε ξύπνιος ήμουν ούτε κοιμισμένος, εμφανίζεται μπροστά μου, μες στο πέλαγος, κάποιος, που μου πρόσφερε ψωμί. Έφαγα και δυνάμωσα. Σε λίγο πέρασε ένα πλοίο, που με παρέλαβε και μ’ έβγαλε σώο σε κάποιαν ακτή.
-Μήπως θυμάσαι ποιά μέρα εμφανίστηκε εκείνος ο άγνωστος, που σου πρόσφερε ψωμί; ρώτησε ο επίσκοπος.
Η απάντηση του ναύτη τον γέμισε έκπληξη. Ήταν η μέρα που τέλεσε για χάρη του τη θεία λειτουργία στην Ούστιβα!
(Θαύματα και αποκαλύψεις από τη Θεία Λειτουργία εκδ. Ι.Μ. Παρακλήτου, σελ.21-22)

330 - Ο ΘΗΣΑΥΡΟΣ ΤΟΥ ΣΑΝΔΑΛΟΠΟΙΟΥ 

Αναφέρεται στην ιστορία του Ιωάννου του Ελεήμονος, Πατριάρχου της Αλεξανδρείας, πως στην εποχή του ζούσαν δύο σανδαλοποιοί που κατοικούσαν στον ίδιο δρόμο. Ο ένας, αν και είχε μεγάλη οικογένεια, κατώρθωνε ωστόσο να την συντηρή καλά και μάλιστα ζούσε με κάποια άνεσι. Ο άλλος, ήταν άγαμος και με βία κατώρθωνε να συντηρήται, αν και εργαζόταν ακόμη και την Κυριακή και τις εορτές.
Μια μέρα διηγήθηκε στον συνάδελφό του την οικονομική του κατάστασι και του ζήτησε να μάθη πώς κατώρθωνε τόσο εύκολα να τα βγάζη πέρα.
- Φίλε μου, του απαντά, έχω ένα κρυμμένο θησαυρό και κάθε Κυριακή παίρνω απ’ αυτόν όσα μου χρειάζονται.
-Θα μπορούσες να μου τον δείξης;
-Ευχαρίστως· την ερχόμενη Κυριακή έλα μαζί μου να σου τον δείξω.
Την Κυριακή τον οδηγεί στην εκκλησία για να παρακολουθήση τη θεία Λειτουργία. Στο τέλος του λέγει:
-Βλέπεις, φίλε μου, εδώ στην εκκλησία βρίσκεται ο θησαυρός μου. Ακούοντας την Λειτουργία έχω την ευλογία του Θεού. Αγίαζε και συ τις μέρες του Κυρίου καθώς και τις εορτές και πίστεψέ με πως ο Μεγάλος Θησαυροφύλακας, που βρίσκεται για μας στη θεία Μετάληψι, είναι αρκετά πλούσιος για να πλουτίση όσους καταφεύγουν σ’ Αυτόν.

333 - ΠΑΡΑΞΕΝΗ ΠΡΟΤΑΣΙΣ

  Ο καρδινάλιος Γκουσσέ αρχιεπίσκοπος της Ρέμς, έβλεπε με λύπη, πολλοί να εργάζωνται την Κυριακή στη διοίκησί του. Σκέφθηκε όμως ότι αν κατάφερνε τον μεγαλύτερο βιομήχανο να σταματήση την εργασία την Κυριακή, όλοι οι άλλοι θα ακολουθούσαν το παράδειγμά του.
Όταν ο καρδινάλιος επρότεινε στον μεγαλοβιομήχανο την αργία της Κυριακής, αυτός του απήντησε ότι θα είχε μεγάλο οικονομικό έλλειμα.
-Ε, λοιπόν, του λέει εμπνευσμένος ο καρδινάλιος, σας προτείνω το εξής: Σταματήσετε την εργασία και μετράτε καλά. Αν, στο τέλος του έτους θα έχετε παθητικό από το προηγούμενο έτος, θα πληρώσω εγώ τη διαφορά. Αν όμως κερδίσετε, θα προσφέρετε το μεγαλύτερο μέρος σε αγαθοεργούς σκοπούς.
Πέρασε ο χρόνος και ο καρδινάλιος είχε λησμονήσει τη συμφωνία, όταν του παρουσιάζεται ο μεγαλοβιομήχανος και του προσφέρει ένα σεβαστό χρηματικό ποσόν:
-Εκλαμπρότατε, έρχομαι να εκπληρώσω το καθήκον μου, κατά την συμφωνία μας. Ορίστε έξη χιλιάδες φράγκα, που αποτελούν το μεγαλύτερο κέρδος επί των προηγουμένων ετών.

("Θησαυρός Γνώσεων και ευσεβείας", Υακίνθου Γρατιανουπόλεως, σελ. 148-149)

Ο Αββάς Ιωάννης και ο οδηγός
Κάποια άλλη φορά, ο ίδιος αββάς Ιωάννης οδοιπορούσε με μερικούς αδελφούς μέσα στην έρημο.
Νύχτωσε όμως και ο οδηγός τους έχασε τον δρόμο. Το κατάλαβαν οι αδελφοί και λένε στον αββά Ιωάννη:
-Τί να κάνουμε, γέροντα; Ο οδηγός έχασε τον δρόμο και κινδυνεύουμε να πεθάνουμε περιπλανώμεvoι στην έρημο.
Εκείνος τους απήντησε:
-Ας μην του πούμε τίποτε, γιατί θα στενοχωρηθεί.
Να τί θα κάνουμε: Εγώ θα πω ότι δεν μπορώ από ασθένεια να προχωρήσω, αλλά θα μείνω εδώ μέχρι να φέξει,
οπότε θα ξαναβρούμε τον δρόμο.
Έτσι και έγινε. Σταμάτησαν στο μέρος εκείνο μέχρι το πρωί και δεν ελύπησαν τον αδελφό.
(Γεροντικόν)
(Χαρίσματα και Χαρισματούχοι, Ι. Μονή Παρακλήτου, τόμος πρώτος, σελ.26)

Οι μετάνοιες είναι εκούσια θυσία
Συνιστούσε της γονυκλισίας κατά δύναμη, στην προσευχή.
Έλεγε:” Να κάνετε όσες μπορείτε μετάνοιες στην προσευχή.
Έστω και αν αυτό σας κουράζει.
Όταν η προσευχή συνοδεύεται από εκούσια θυσία, γίνεται πιο ευάρεστη στο Θεό και πιο αποτελεσματική”.
[ Γ 64 ]
Σελ.256

Αντί μετανοιών
Είπε ο Γέροντας0Εδώ και λίγο καιρό μου έφεραν ένα ποδήλατο για να ασκούμαι μέσα στο κελί μου.
Ρώτησα και τον καρδιολόγο. Μου είπε, είναι καλό για την καρδιά μου, να ασκούμαι με ρέγουλα.
Το πρωί ξυπνώ από τις δύο, τις τρεις η ώρα. Έχει διαβεί ο νους μου και προσεύχομαι.
Ύστερα, αντί μετανοιών ασκούμαι στο ποδήλατο και λέγω συνέχεια την ευχή”.
[ Ά 54π. ]
(Ανθολόγιο Συμβουλών, εκδ. Ι. Μονή Μεταμορφώσεως, Μήλεσι, σελ.256 -257)

637.Ερώτηση: Άλλος φιλόχριστος, που ασθενούσε, ερώτησε τον ίδιο γέροντα Ιωάννη αν πρόκειται να ζήσει ή να πεθάνει, και του απάντησε τα έξης.
Απόκριση: Αν σου πώ ότι θα πεθάνεις, η σωτηρία σου θα γίνει σαν βεβιασμένη, διότι, βλέποντας τον εαυτό σου στο στόμα του θανάτου, θα συμπεριφερθείς σαν από ανάγκη• αν όμως περιμένεις να ζήσεις ακόμα πολύν καιρό και σου έρθει λογισμός να σωθείς και τάξης έτσι τον λογισμό σου στο αγαθό, κι αν πεθάνεις αμέσως, η σωτηρία σου κατορθώνεται με την προαίρεσή σου και όχι βεβιασμένα.
Απόκριση: Η κατ’ ανάγκη δεν είναι όμοια με την κατά προαίρεση σωτηρία, αλλ’ όμως είναι καλύτερη από το να μη κάνει κανείς τίποτε. Διότι είναι απώλεια για την ψυχή, το να μη κάνομε ούτε τότε, όταν δεν πρόκειται να είμαστε κύριοι του εαυτού μας. Επειδή λοιπόν γνωρίζεις και τα δύο, ενέργησε σαν φρόνιμος και όχι όπως οι μωρές παρθένες που αποκλείστηκαν από τον νυμφώνα εξαιτίας του ότι δεν είχαν καρπό ελεημοσύνης και αγαθοεργίας.
641.Ερώτηση: Εάν κάποιος, που έζησε αμελώς, πρόκειται να πεθάνει και προσφύγει στον Θεό και του ζητήσει πώς, αν θα ζήσει, θα φροντίσει να του γίνει αρεστός, άραγε θα του χαρισθεί περισσότερη ζωή;
Απόκριση:Ο Θεός είναι καρδιογνώστης και προσέχει στην ευθύτητα της καρδιάς. Αν λοιπόν δει ότι πρόκειται να μετανοήσει ειλικρινά και με όλη την ψυχή του, του δίνει παράταση ζωής• διότι λέγει η Γραφή, «είθε ο Κύριος να σου δώσει σύμφωνα με την καρδιά σου». Πράγματι το θέλημα του Θεού είναι η σωτηρία των ανθρώπων, όπως αυτός είπε• «βεβαιώνω εγώ, ότι δεν θέλω τον θάνατο του αμαρτωλού, παρά να επιστρέψει, και θα ζήσει». Ας κατευθύνομε λοιπόν την καρδιά μας πρός αυτόν και ας συγκεντρώσομε όλη τη μεριμνά μας πάνω σ’ αυτόν, και αυτός θα κατευοδώσει αυτά που συμφέρουν για τη σωτηρία μας.
(Βαρσανουφίου Έργα, ΕΠΕ, Φιλοκαλία, τομ. 18Γ, σελ.231-233,235

    Στη γειτονιά που μεγάλωσα ζούσε ένας ψυχικά διαταραγμένος άνθρωπος που έκανε συνέχεια φασαρίες και εγώ φοβόμουν να περνάω μπροστά από το σπίτι του με αποτέλεσμα να πηγαίνω γύρω από το τετράγωνο για να φτάσω στον προορισμό μου. Στο σχολείο απέφευγα να πλησιάζω κάποια αγόρια που προκαλούσαν συνέχεια αναστάτωση και ενοχλούσαν κάποιους συμμαθητές μου και ένας φόβος με κυρίευε κάθε φορά που χρειαζόταν να περάσω από μπροστά τους. Συχνά στο σχόλασμα περίμενα να φύγουν πρώτα αυτοί για να βγω από την τάξη. Μερικά χρόνια αργότερα έπιασα δουλειά σε μια εταιρία και τότε θυμάμαι κοιμόμουν και ξυπνούσα με τρελό άγχος μην αργήσω γιατί με έστω και με μια ολιγόλεπτη αργοπορία ο προϊστάμενος ήταν ικανός να σε έχει μπροστά σε όλο το προσωπικό και να σε εξευτελίζει για μισή ώρα! Ο φόβος είχε γίνει αναπόσπαστο κομμάτι της καθημερινότητας μου! Μα η κατάσταση επιδεινώθηκε όταν γνώρισα ένα συνεργάτη της εταιρίας… αυτή η γνωριμία αποδείχτηκε η πιο οδυνηρή εμπειρία της ζωής μου μέχρι τότε! Η ζήλια του και ο οξύθυμος χαρακτήρας του έκαναν τη ζωή μου αβίωτη σε βαθμό που φοβόμουν να κάνω το οτιδήποτε χωρίς πρώτα να του εξηγήσω! Ο φόβος με είχε ακινητοποιήσει, με είχε μπλοκάρει, με είχε υποδουλώσει!
Είχα φτάσει στο σημείο μηδέν! Κάτι έπρεπε να κάνω… η ψυχή μου ασφυκτιούσε! Όλη μου τη ζωή τη διαπερνούσε κάποιος φόβος… κουράστηκα πια να φοβάμαι! Θέλω να ελευθερωθώ! Μια μέρα μέσα στην απελπισία μου άνοιξα την Καινή Διαθήκη… και αρχίζω και διαβάζω και η ψυχή μου νιώθει πιο ήρεμη και χαρούμενη και νιώθω την ελπίδα να φυτρώνει ξανά μέσα στην καρδιά μου και φτάνω και στην επιστολή του Απόστολου Παύλου και διαβάζω ‘ Ελευθερωθέντες δε από της αμαρτίας, εδουλώθητε τη δικαιοσύνη’. Δηλαδή, ‘ Αφού ελευθερωθήκατε από την αμαρτία, γίνατε δούλοι της αρετής.’ [ Προς Ρωμαίους στ,18]. Διότι η Θεία Χάρη μας καθιστά ικανούς να πολεμήσουμε την αμαρτία και τα πάθη μας και να γίνουμε ικανοί για έργα θεάρεστα μέσα από την υπακοή στη χριστιανική διδασκαλία!
Και κατάλαβα πως τόσα χρόνια ήμουν δούλη των ανθρώπων γιατί όποιος φοβάται τους άλλους γίνεται τελικά δούλος τους! Όχι πια! Δούλη του Θεού θέλω να είμαι! Ο Κύριος μας δημιούργησε ελεύθερους, δε ζητάει οπαδούς ή τυφλούς ακολούθους αλλά ανθρώπους που με ελεύθερη βούληση Τον ακολουθούν σε μια σταυροαναστάσιμη πορεία προς τον Ουρανό! Στο Χριστιανισμό η λέξη ‘δούλος’ είναι τίτλος τιμής και όχι απαξίας! Έτσι λοιπόν θέλω να πορεύομαι από δω και πέρα… με ανάλαφρη ψυχή και πνεύμα απαλλαγμένο από κάθε σκοτασμό με το Χριστό οδηγό, συνοδοιπόρο και Μέγα Ελευθερωτή μου!!! (Α.Κ.Β.)