635. Δοξάζεις τον Θεό με τα λόγια σου, αλλά δεν τον δοξάζεις με τα έργα σου. Δόξαζέ τον προ παντός με τα έργα σoυ, ασκώντας έμπρακτα τις διάφορες αρετές. Μην αμφιβάλλεις σε καμμία αλήθεια του Ευαγγελίου: «Ολιγόπιστε, εις τι εδίστασας;» (Ματθ. ιδ’ 31). ΄Ω, πόσο αδικαιολόγητος και αξιοκατάκριτος είναι όποιος αμφιβάλλει μπροστά στο Ευαγγέλιο του Χριστού!
636. «Ὁ τρώγων μου τὴν σάρκα καὶ πίνων μου τὸ αἷμα ἐν ἐμοί μένει κἀγώ ἐν αὐτῷ» (Ιω. στ’ 56). Όπως το βρέφος, στην αγκάλη της μητέρας του, ζη εξ ολοκλήρου χάρις σ'αυτή με το θήλασμα, έτσι και οι χριστιανοί. Κοινωνώντας το Σώμα και το Αίμα του Χριστού, μένουν εν Χριστώ και ζουν εξ ολοκλήρου χάρις στον Χριστό. «Καθώς ἀπέστειλέ με ὁ ζῶν Πατήρ κἀγώ ζῶ διά τόν Πατέρα, καί ὁ τρώγων με κἀκεῖνος ζήσεται δι᾿ ἐμέ» (Ιω. στ’ 57).
637. Η κακία του εχθρού: Όσο ευσεβέστερα ένας άνθρωπος ζη, τόσο πιο πολύ ο Διάβολος σπρώχνει τους ανθρώπους να του αντιδρούν, όπως ήταν η περίπτωσις του Σαούλ που εναντιώθηκε στον πιστό και άκακο Δαυΐδ. Όσο αγιώτερο είναι ένα πρόσωπο, τόσο πιο πολύ βλασφημείται, όπως, λόγου χάριν, η Παναγία, η «τιμιωτέρα τῶν Χερουβείμ, καὶ ἐνδοξοτέρα ἀσυγκρίτως τῶν Σεραφείμ».
(Η εν Χριστώ ζωή μου - Αγ. Ιωάννου της Κροστάνδης, εκδόσεις Παπαδημητρίου, σελ. 253)
633. Σε όσους δεν διαβάζουν το Ευαγγέλιο: Είστε καθαροί, άγιοι και τέλειοι μη διαβάζοντας το Ευαγγέλιο και δεν έχετε ανάγκη να κυτταχθήτε σ’ αυτό το κάτοπτρο; Ή μήπως η ψυχή σας έχει τόσο ασχημίσει, ώστε φοβάστε να δήτε την ασχημία σας; «Προσέλθετε πρός αὐτόν καί φωτίσθητε, καί τά πρόσωπα ὑμῶν οὐ μή καταισχυνθῆ» (Ψαλμ. λγ’ 6).
634. Να μην έχης άγχος για το χρήμα. Αν πραγματικά το χρειάζεσαι, ο Θεός θα σου το στείλη, όπως έστειλε το μάννα και την ορτυγομήτρα στον λαό του Ισραήλ. «Του Κυρίου ἡ γῆ καὶ τὸ πλήρωμα αὐτῆς, ἡ οἰκουμένη καὶ πάντες οἱ κατοικοῦντες ἐν αὐτῇ» (Ψαλμ. κγ’ 1). Πρώτα να ζητής τη βασιλεία του Θεού, τη σωτηρία των ανθρώπων, τη στερέωσί τους στην πίστι, τη διόρθωσι της ζωής τους. Ενίσχυσε και τη δική σου πίστι, εξάγνισε την καρδιά σου, φανού άξιος της χριστιανικής σου κλήσεως, ανταποκρίσου στα καθηκοντά σου και όλα τα επί πλέον, χρήμα, τροφή, ενδυμασία, θα σου προστεθούν.
(Η εν Χριστώ ζωή μου - Αγ. Ιωάννου της Κροστάνδης, εκδόσεις Παπαδημητρίου, σελ. 252)
631. Αν κάποιος σε επήνεσε ειλικρινά σε άλλους και αυτοί σου μεταφέρουν τον έπαινό του, μην τον θεωρήσης ως οφειλομένη τιμή στο πρόσωπό σου. Κατάγραψέ τον στο ενεργητικό του ανθρώπου που μίλησε καλά για σένα. Και προσευχήσου στον Θεό να τον ενισχύση στην αγαθότητα της καρδιάς του και σε κάθε αρετή. Και, όσο για τον εαυτό σου, αναγνώρισε με ταπεινωσύνη ότι είσαι ο πρώτος των αμαρτωλών, πράγμα που νοιώθεις και ξέρεις ότι είναι αληθινό, έχοντας υπ’ όψι σου πόσες φορές έχεις παραβή το άγιο θέλημα του Κυρίου.
632. Στους μαθητάς μου: Είστε τα τέκνα μου, γιατί σας γέννησα μες από το Ευαγγέλιο του Ιησού Χριστού. Το πνευματικό μου αίμα, γιατί η διδαχή μου κυκλοφορεί στις αρτηρίες σας. Σας έδωσα και σας δίνω να πιήτε από το γάλα του Λόγου, όπως η μητέρα δίνει το γάλα της στο βρέφος. Είστε τα τέκνα μου και, άρα, σας έχω πάντοτε στην καρδιά μου και προσεύχομαι για σας. Είστε παιδιά μου, γίατί είστε πνευματικά μου τέκνα. Είστε παιδιά μου, γιατί, ως ιερεύς, είμαι αληθινά πατέρας σας και σεις τα ίδια με προσφωνείτε «πάτερ». «Τέκνα μου». Αυτές οι δύο λέξεις δυσαρεστούν πολύ τον Αρχέκακο, που έργο του έχει να χωρίζη τους ανθρώπους με το μίσος και την ασπλαχνία. Αλλά εγώ, με τη βοήθεια του Θεού, δεν πρόκειται ούτε για μια στιγμή να τον υπακούσω και δεν θέλω να σας λέγω αλλοιώς παρά μόνο «παιδιά μου». Γιατί σεις είστε πράγματι τα παιδιά που ανέστησα μέσα στην πίστι, μέσα στην Εκκλησία του Θεού, με την πατρική καθοδήγησι που πήρατε από μένα. Μπορεί κανείς να λέγη «παιδιά δικά του» τα παιδιά των άλλων, εν Αγίω Πνεύματι, εν τω Πνεύματι της αληθείας και της αγάπης.
(Η εν Χριστώ ζωή μου - Αγ. Ιωάννου της Κροστάνδης, εκδόσεις Παπαδημητρίου, σελ. 251-252)
Είδε τον Άγιο Ιωάννη Μαξίμοβιτς περικυκλωμένο από λαμπερό άκτιστο φως και δεν πατούσε στο έδαφος!
Τα πρώτα χρόνια στο Παρίσι, όταν ο Άγιος Ιωάννης (Μαξίμοβιτς του Σαν Φρανσίσκο) ήταν ακόμα εδώ μαζί μας, ήρθε από την Ελβετία ένας ηλικιωμένος άνθρωπος που τον έλεγαν Γρηγόριο (δεν θυμάμαι όμως ούτε το πατρώνυμό του, ούτε το επώνυμό του).
Ήθελε να τον χειροτονήσει ιερέα ο Άγιος Ιωάννης. Αλλά ο Άγιος Ιωάννης δεν ήθελε να τον χειροτονήσει και του είπε ότι είχε να μάθει ακόμη πολλά. Το γιατί δεν ήθελε να τον χειροτονήσει, έγινε γνωστό αργότερα.
Αυτός ο ηλικιωμένος κύριος, ο Γρηγόριος, συχνά συνήθιζε να ψέλνει στην εκκλησία και του άρεσε ιδιαίτερα να διαβάζει τον Ακάθιστο ύμνο στην Υπεραγία Θεοτόκο, την Μητέρα του Θεού. Κάποτε διάβαζε τις ώρες. Ο Άγιος Ιωάννης έκανε την προσκομιδή στην Αγία Τράπεζα και η πλαϊνή πόρτα ήταν ανοικτή. Εγώ δεν ήμουν στην Εκκλησία, μόνον ο Γρηγόριος ήταν αλλά εκείνος αργότερα μου είπε τί έγινε εκείνη τη στιγμή. Επειδή είχε τελειώσει την ανάγνωση των Ωρών, ήθελε να ρωτήσει κάτι τον Άγιο Ιωάννη και κατευθύνθηκε προς την Αγία Πρόθεση. Όταν πλησίασε την ανοικτή πλαϊνή πόρτα, πάγωσε επιτόπου !
Είδε τον Άγιο Ιωάννη περικυκλωμένο από λαμπερό άκτιστο φως και να στέκεται, όχι στο έδαφος, αλλά περίπου μισό μέτρο από το πάτωμα ! Αμέσως έκανε πίσω και δεν τον ρώτησε τίποτα. Ο Άγιος Ιωάννης συνέχισε τη Θεία Λειτουργία και ο Γρηγόριος δεν είπε σε κανέναν αυτό που είδε, για πολύ καιρό. Όταν το είπε σε μένα, ζήτησε να του υποσχεθώ ότι δεν θα πω τίποτα σε κανέναν, πριν από την κοίμηση του Αγίου Ιωάννη. Αυτός ο καλοκάγαθος ηλικιωμένος άνθρωπος, ποτέ δεν έγινε ιερέας, διότι σύντομα, μετά από αυτό το γεγονός, πέθανε.
Ακριβώς το ίδιο περιστατικό μου διηγήθηκε και μια ηλικιωμένη μοναχή, από το γυναικείο Μοναστήρι της Λέσνα. Ο Άγιος Ιωάννης συνήθιζε να πηγαίνει εκεί και να προσεύχεται γονατιστός μπροστά στην εικόνα της Υπεραγίας Θεοτόκου των Ιβήρων, την οποία αγαπούσε πάρα πολύ. Μια φορά καθώς προσευχόταν μπροστά από την εικόνα αυτή, η μοναχή μπήκε μέσα στον Ναό κι αντίκρισε ακριβώς το ίδιο που είχε δει και ο Γρηγόριος. Ο Άγιος Ιωάννης ήταν περικυκλωμένος από άκτιστο φως και δεν πατούσε στο έδαφος, αλλά αιωρείτο !
("Άγιος Ιωάννης Μαξίμοβιτς, Επίσκοπος Σαγγάης και Σαν Φρανσίσκο, ο Θαυματουργός (1896 – 1966)", εκδ. Ι. Μονής Αγ. Νεκταρίου Φωκίδος, 2004, σ. 133)
Δέστε και πάλι έχουμε εορτή πνευματική και πανήγυρη. Έλαμψε πάλι σε μας σήμερα το αΐδιο φως που γεννάται αϊδίως από φως άκτιστο. Πάλι ευδόκησε να μας αυγάσει, να μας λούσει μέσα και έξω από μας με το απαύγασμα της δόξας του Θεού Πατρός και με τον χαρακτήρα της υποστάσεως του, τον ενανθρωπήσαντα Θεό Λόγο, που είναι η ακτινοβολία της δόξας και το αποτύπωμα και η σφραγίδα της ένδοξης φύσεως και ουσίας του Θεού Πατρός (Εβρ. α’ 3). Πάλι μας επισκέφθηκε φιλάνθρωπα η φωτολαμπίδα του άκτιστου φωτός, που δεν έχει τέλος και η εικόνα της αγαθότητας του Θεού, ο Θεός Λόγος.
Πάλι μας φώτισε το φώς του ηλίου της δικαιοσύνης που είναι φως πιο πάνω, επέκεινα και πανταχού παρόν, φως από τον ήλιο. Πάλι ήλθε ανάμεσα μας το αληθινό φως, το φως εκείνο που φωτίζει κάθε άνθρωπο, ο οποίος έρχεται, γεννάται σε αυτό τον κόσμο (Ιωάν. α’ 9). Πάλι καταφώτισαν τις ψυχές των πιστών οι ακτίνες του αρρήτου φωτός και η λάμψη της αστραπής του και απεδίωξε μακριά το σκοτάδι της πλάνης και τη ζοφώδη αμαρτία, και απεδίωξε τα έργα του σκοταδιού του διαβόλου, και τύφλωσε τελείως τα ζοφώδη πονηρά πνεύματα μαζί με τον άρχοντα τους διάβολο και τους παρέδωσε στην αφεγγή, σκοτεινή παννυξία (πλήρες σκότος) και έσβησε τελείως τα νυκτώδη και σκοτεινά δόγματα των άθεων, και εξαφάνισε το θράσος των τυράννων, όπως η λαίλαπα τη σκόνη και τους παρέδωσε στο σκοτάδι.
Φώτισε τα ψυχικά μάτια της πίστεως των πιστότατων και θεοστεφών μας βασιλέων της Ρωμανίας (Ανατολικής Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας με πρωτεύουσα την Κωνσταντινούπολη, 330 – 1453 μ.Χ.) και δυνάμωσε θεία χάριτι με πολλή δύναμη και την αλήθεια και την κρατική εξουσία της Ρωμανίας. Το άκτιστο φως αυτό φώτισε το νουν των σημερινών και των παλαιών αρχιερέων του να ορθοτομούν το Λόγο της αληθείας. Φώτισε βέβαια και το νουν των αρχόντων και μεγιστάνων για να δικάζουν με δικαιοσύνη (ούτε να αδικούν τους αδύνατους, ούτε να χαρίζονται στους ισχυρούς όταν φταίνε), όσους έχει τιμήσει με τη μεγίστη αύτη υπεροχή να είναι κριτές και δικαστές (δόθηκε, λέγει στην Παλαιά Διαθήκη, από τον Κύριο και Θεό στους δικαστές εσάς η εξουσία και η δύναμη από τον Ύψιστο).
Το άκτιστο φως βεβαίωσε, σφράγισε τα θεία δόγματα της Εκκλησίας του Χριστού. Το φως της αλήθειας λάμπρυνε το πλήρωμα της γης, όλο τον κόσμο. Και εορτάζομε σήμερα όλοι όσοι είμαστε φιλόχριστοι, ευτυχισμένοι και χαρούμενοι, με τον τρόπο του φωτός, φωτεινά, την θεϊκή Μεταμόρφωση του μεγάλου αυτού άκτιστου φωτός, ώστε αφού αφήσουμε εμείς τα σκοτεινά έργα και αφού λάβουμε τα όπλα του φωτός όπως είναι ή ημέρα να πορευθούμε με ωραίο πνευματικό τρόπο. Διότι γι’ αυτό το λόγο και τους ιερούς μαθητές του ό Χριστός τους ανεβάζει ιδιωτικώς σε όρος υψηλό και τους κάνει μάρτυρες αυτής της θεοσημείας, του θαύματος αυτού. Και μεταμορφώνεται μπροστά στους μαθητές αυτούς. Και τους έδειξε τα ενδύματα του σαν φως, το πρόσωπο του βέβαια άστραψε σαν τον ήλιο (δεν έγινε αυτό πού δεν ήταν, αλλά αυτό που έκρυβε με την ανθρώπινη φύση και ήταν πάντοτε το ίδιο, αυτό και φανέρωσε, όσο μπορούσαν τα μάτια τής ψυχής τους να δουν).
Και μεταμορφώθηκε τότε για να δείξει ότι έχει έλθει στον κόσμο για να αναβιβάσει από τα κάτω προς τα άνω τον κόσμο, σώζοντας όλη την ανθρώπινη φύση και αναφέροντας την και ξαναδίνοντας της το αρχέτυπο κάλλος και αξίωμα και καθόλου πλέον να μην σέρνεται χάμω με χαμαιζηλεία (σαν το γουρούνι) και να ξεχνάει τα ανώτερα πνευματικά χαρίσματα και την αιώνιο ζωή, αλλά αφού βάλει μέσα στην καρδιά μας θεία σκαλοπάτια για να ανεβαίνουμε μυστικά από τη γη στον ουρανό, να ζητούμε τα άνω βασίλεια και να βάλουμε στο νουν μας την ημέρα εκείνη της ανέκφραστης και δευτέρας Παρουσίας του Χρίστου. Διότι πως εμείς οι αμαρτωλοί έχοντας ακάθαρτα μάτια εξ αιτίας των παθών μας, θα μπορέσουμε να δούμε τις θεϊκές λάμψεις της άρρητης εκείνης φωτοχυσίας, όπου βέβαια οι θεϊκοί μαθητές, οι όποιοι τόσο καιρό ακολουθούσαν τον Χριστό, μη μπορώντας να υποφέρουν λίγη αυγή, φως της Μεταμορφώσεως του, έπεσαν μπρούμυτα στο έδαφος;
Αν λοιπόν εκεί στο όρος Θαβώρ οι μαθητές δεν μπόρεσαν να δουν καθαρά τη Μεταμόρφωση του Χριστού, αλλά έπεσαν μπρούμυτα με τα πρόσωπα κάτω, πες μου, με τί είδους μάτια θα κοιτάξουμε κατάματα τότε, εμείς που συζούμε με τις αμαρτίες, προς τον Χριστό; Τότε, όχι όταν μεταμορφώθηκε πάνω στο Θαβώρ, αλλά όταν θα κατέλθει από τον ουρανό με θεϊκή δόξα και θα προκαλέσει μεγάλο σεισμό και στον ουρανό και στη γη, όπως έχει γραφθεί; Ακόμη μια φορά εγώ σείω τον ουρανό και τη γη, λέγει στην Αγία Γραφή.
Όταν έλθει ο Χριστός με φωνές σαλπίγγων, με τις δυνάμεις των ουρανών, τους αγγέλους και με φωνές χαρούμενες και με τριαδικούς ύμνους και με ανέκφραστο φως και όταν δούμε να καταφθάνει με χίλιες χιλιάδες και μύριες μυριάδες φωτεινών αγγέλων κοντά μας, πώς άραγε θα αντικρύσουμε τη δόξα του Χριστού και το απρόσιτο φως του, του οποίου το φως της μεταμορφώσεως δεν μπόρεσαν να δουν οι απόστολοι, πώς εμείς οι αμαρτωλοί θα μπορέσουμε να δούμε την ανεκλάλητη δόξα της Δευτέρας Παρουσίας του Χριστού; Διότι λέγει στην Αγία Γραφή ότι δεν υπάρχει καμία κοινωνία του φωτός και του σκοταδιού, το φως δεν μοιάζει σε τίποτα με το σκοτάδι (Β’ Κορ. ς’ 14). Διότι σκοτάδι είναι η αμαρτία και σκοτάδι είναι ο διάβολος και όσα του αρέσουν. Είναι αδύνατον να κοινωνήσει το σκοτάδι που είπαμε με το φως του μεγάλου Θεού και με την πάμφωτή του βασιλεία. Αν βέβαια εμείς οι αμαρτωλοί επιστρέψουμε προς τον Κύριο και κάνουμε γι’ αυτόν καρπό άξιο της μετανοίας, είμαι πεπεισμένος, σύμφωνα με τις παναληθείς υποσχέσεις του Χριστού, ότι όχι μόνο απλώς θα δούμε την άρρητη δόξα του Χριστού, αλλά και μαζί με τον Χριστό, με τη θεϊκή του χάρη, θα α¬πολαύσουμε τη βασιλεία του Χριστού και τότε πάντως εν Χριστώ θα πει ακριβώς όλος ο λαός το αμήν, γένοιτο, γένοιτο.
Αγίου Νεοφύτου του Εγκλείστου
(μετάφραση: ΑΓΙΟΡΕΙΤΗΣ ΜΟΝΑΧΟΣ, πηγή: "Διακόνημα")
Είναι ζωντανή η παρουσία των Άγιων
-Γέροντα, θα ήθελα να δω τον Άγιο Αρσένιο.
-Το ότι επιδιώκεις να δεις τον Άγιο Αρσένιο είναι επικίνδυνο,
γιατί ο εχθρός μπορεί να σου παρουσιάσει φαντασία και έπειτα
να σου πει ο λογισμός ότι κάτι είσαι, διότι δήθεν αξιώθηκες να δεις τον Άγιο.
Στην συνέχεια, αφού σου κολλήσει το «κάτι είσαι», θα σου παίζει
συνέχεια σινεμά ο εχθρός με την φαντασία. Γι’ αυτό να έχεις
τον Άγιο Αρσένιο σε ευλάβεια, αλλά να μην επιδιώκεις να τον δεις.
Το αν σου παρουσιασθή ή όχι, είναι δική του δουλειά.
-Όταν, Γέροντα, εμφανίζεται ένας Άγιος σε κάποιον, ένας τρίτος τον βλέπει;
-Δεν υπάρχει κανόνας σ’ αυτό. Άλλοτε τον βλέπει, άλλοτε ακούει μόνον
την φωνή του, άλλοτε τίποτε. Αυτά δεν μπαίνουν σε καλούπια ούτε εξηγούνται.
Είναι ζωντανή η παρουσία των Αγίων! Και όταν ακόμη εμείς δεν τους βρίσκουμε,
εκείνοι μας βρίσκουν! Όταν έφυγα από τον «Τίμιο Σταυρό» και πήγα στην «Παναγούδα»,
το Καλύβι ήταν εγκαταλελειμμένο. Ίσα που βόλεψα κάπως ένα κελλί, για να μείνω.
Είχα πάρει μαζί μου ό,τι πράγματα είχα. Τα Μηναία τα είχα ακόμη στα κουτιά.
Ήρθε η ώρα να κάνω Εσπερινό. Αλλά που να βρω τα Μηναία!...
Πήρα το ημερολόγιο να δω ποιος Άγιος γιορτάζει. Είχα χάσει όμως και τα γυαλιά,
και δεν έβλεπα τα μικρά γράμματα από το ημερολόγιο,
για να δω τον εορταζόμενο Άγιο, να κάνω κομποσχοίνι για τον Εσπερινό.
Τρία τέταρτα έψαχνα τίποτε. «Θα περάσει η ώρα ψάχνοντας, είπα.
Ας πω: "Άγιοι της ημέρας, πρεσβεύσατε υπέρ ημών”». Αφού έκανα κομποσχοίνι
στον Χριστό και στην Παναγία, ύστερα άρχισα να λέω:
«Άγιοι της ημέρας, πρεσβεύσατε υπέρ ημών, Άγιοι της ημέρας...».
Την νύχτα πάλι, για να μη χασομερώ με το ψάξιμο των γυαλιών,
έλεγα το ίδιο: «Άγιοι της ημέρας, πρεσβεύσατε υπέρ ημών».
Τότε βλέπω μπροστά μου έναν Αξιωματικό Λαμπροφόρο, με πολλή αγάπη
και πατρική στοργή, να με πλησιάζει με καλοσύνη και να μου σκορπάει
μια ανέκφραστη αγαλλίαση. Επειδή τον είδα τόσο πολύ καλό, έλαβα το θάρρος
και τον ρώτησα: «Πού υπηρετούσατε και πώς λέγεσθε;». Εκείνος μου είπε:
«Είμαι ο Άγιος Λουκιλλιανός». Εγώ όμως δεν άκουσα καλά και τον ρώτησα:
«Ο Άγιος Λογγίνος;». «Όχι, μου απήντησε, ο Άγιος Λουκιλλιανός».
Επειδή το όνομά του μου φάνηκε παράξενο, τον ξαναρωτάω: «Ο Άγιος Λουκιανός;».
«Όχι, μου απάντησε πάλι εκείνος, ο Άγιος Λουκιλλιανός».
Τότε του είπα: «Έχω και εγώ τραύματα από τον πόλεμο». Δίπλα στον Άγιο στεκόταν
και ένας νεαρός Γιατρός, με άσπρη ποδιά ήταν ο Άγιος Παντελεήμων,
στον οποίο είπε να με εξετάσει. Αφού με εξέτασε, άκουσα που έλεγε
την διάγνωση στον Άγιο Λουκιλλιανό: «Τα τραύματά του έχουν θεραπευθεί
μόνο για το δίπλωμα θα τα λάβουμε ύπ’ όψιν μας». Στη συνέχεια ένιωθα
μεγάλη χαρά και διπλή ξεκούραση. Έψαξα καλά, βρήκα τα γυαλιά και κοίταξα
στο ημερολόγιο, ήταν η μνήμη του Αγίου Μάρτυρος Λουκιλλιανού. Το απόγευμα
πήγα σε κάποιους γνωστούς μου Πατέρες και διάβασα και το Συναξάρι του Αγίου.
Ακόμη ο Άγιος με χορταίνει με την αγάπη του και με ξεκουράζει ψυχικά
και σωματικά με την παραδεισένια χαρά που μου έδωσε.
(Λόγοι Παϊσίου, τόμος ς΄, Περί προσευχής, Εκδ. Ιερού Ησυχαστηρίου
"Ευαγγελιστής Ιωάννης ο Θεολόγος", σελ.114-116)
ΥΠΟΜΝΗΜΑ -Στο κατά Λουκάν Ευαγγέλιο-
Ερμηνεία πατερική & θεολογική του Ευαγγελίου του Λουκά
Το ερμηνευτικό Υπόμνημα του Π.Ν. Τρεμπέλα
μεταφρασμένο στη νεοελληνική γλώσσα
Μετάφραση αρχιμ. Νικόλαος Πουλάδας
Κεφάλαιο 15
Στίχ. 1-7. Η παραβολή του χαμένου προβάτου.
15.6 καὶ ἐλθὼν εἰς τὸν οἶκον(1) συγκαλεῖ(2) τοὺς φίλους
καὶ τοὺς γείτονας λέγων αὐτοῖς, Συγχάρητέ μοι, ὅτι εὗρον
τὸ πρόβατόν μου τὸ ἀπολωλός(3).
6 έρχεται στο σπίτι και προσκαλεί τους φίλους και τους γείτονες
και τους λέει: “χαρείτε μαζί μου, γιατί βρήκα το πρόβατό μου
που είχε χαθεί”.(1) Αξιοσημείωτη και η εκδοχή:
Προφανώς κατά την ανάληψη ο Ιησούς Χριστός
επέστρεψε στο σπίτι. Και σε αυτόν το χρόνο ειδικά γνωστοποίησε
στα ουράνια όντα όσα συντελέστηκαν στη γη. Και υπονοώντας
ότι υπάρχουν διάφορες τάξεις ουράνιων κατοίκων εκτός από τους αγγέλους,
λέει ότι συγκάλεσε τους φίλους και τους γείτονες (b).
(2) Είναι σημάδι μεγάλης χαράς το ότι επιζητά να καταστήσει
συμμέτοχους σε αυτήν και άλλους (p). Τι πιο συγκινητικό από την μικρή
αυτή γιορτή, στην οποία συγκαλεί τους φίλους του και τους γείτονές
του και όπου δέχεται με χαρά τα συγχαρητήριά τους (g).
(3) Δεν λέει «το οποίο έχασα», όπως λέγεται στο σ. 9 για τη δραχμή,
αλλά το «απολωλός», διότι το μεν πρόβατο χάθηκε
από την δική του άγνοια και ανοησία (Ψαλμ. ριη 176), ενώ η δραχμή
χάθηκε από απροσεξία της γυναίκας (p). Σημείωσε με πόση ικανοποίηση
και στοργή λέει για το χαμένο πρόβατο «βρήκα το πρόβατό μου».
Μολονότι αυτό από δική του ανοησία αποπλανήθηκε, ο ποιμένας
το ονομάζει πρόβατο δικό του. Δεν έστειλε κάποιον δούλο του να το ξαναβρεί.
Το αναζήτησε ο ίδιος. Ο ίδιος ο Υιός του ουράνιου Πατέρα είναι ο ποιμένας
των προβάτων ο μέγας. Και αυτός ήλθε να ζητήσει και να σώσει το χαμένο.
Και όταν το ξαναβρίσκει αποκαθιστά σε αυτό ακέραια τα δικαιώματά του.
«Βρήκα το πρόβατό μου», λέει. Τι ασφάλεια και τι ανάπαυση
και τι χορτασμός και τι ειρήνη να είναι κάποιος κοντά
στο Χριστό ως πρόβατο δικό του!
Εις το Όνομα του Πατρός και του Υιού και του Αγίου Πνεύματος.
Υπάρχουν στη ζωή μας ευλογημένες ή τραγικές στιγμές, όπου μπορούμε να δούμε ένα πρόσωπο να μας αποκαλύπτεται μέσα από ένα φως που το χαρακτηρίζει ένα βάθος, μία υπέροχη υπερκόσμια ομορφιά που δεν είχαμε πριν υποψιαστεί.
Τούτο συμβαίνει όταν τα μάτια της ψυχής μας είναι ανοιχτά, σε μια στιγμή που η καρδιά μας είναι αγνή· γιατί δεν είναι μόνο τον ίδιο τον Θεό που θα αντικρύσει αυτός που έχει αγνή καρδιά· είναι επίσης και η Θεϊκή εικόνα, το φως που θα λάμπει στο σκοτάδι της ανθρώπινης ψυχής, της ζωής που μπορούμε να διακρίνουμε όταν η καρδιά μας ησυχάζει, γίνεται αγνή και διάφανη.
Αλλά υπάρχουν άλλες στιγμές, όπου μπορούμε να δούμε ένα πρόσωπο που νομίζαμε ότι πάντα το γνωρίζαμε, μέσα σ' ένα φως που είναι μία αποκάλυψη. Αυτό συμβαίνει όταν κάποιος λάμπει από χαρά, από αγάπη μέσα από μια αίσθηση λατρείας και ευλάβειας. Συμβαίνει επίσης όταν ένα πρόσωπο βιώνει το σταυρικό σημείο του πόνου, αλλά όταν ο πόνος παραμένει αγνός, χωρίς μίσος, μνησικακία, πικρία, δίχως καμία πρόσμειξη κακού, όταν ο αγνός πόνος λάμπει, όπως έλαμψε αόρατα σε πολλούς ανθρώπους από τον σταυρό του Χριστού.
Αυτό μπορεί να μας βοηθήσει να καταλάβουμε τι είδαν οι Απόστολοι, όταν ήταν στο Όρος της Μεταμορφώσεως. Είδαν τον Χριστό σ' όλη του τη δόξα, όταν τους αποκαλύφθηκε η ολοκληρωτική παράδοση στο Θέλημα του Πατρός του, η τελική και οριστική αποδοχή του Ανθρώπινου προορισμού του στη γη. Ακούσαμε ότι ο Μωυσής και ο Ηλίας, στάθηκαν δίπλα του· ο ένας αντιπροσωπεύοντας τον Νόμο και ο άλλος τους Προφήτες: και οι δύο είχαν μιλήσει για τον καιρό που θα ερχόταν η σωτηρία, όταν ο Άνθρωπος του πόνου θα σηκώσει στους ώμους του το φορτίο του κόσμου, όταν ο Αμνός του Θεού, από τον καιρό της δημιουργίας του κόσμου, θα έπαιρνε στους ώμους του την τραγωδία της ανθρωπότητας. Ήταν η στιγμή που ο Χριστός μέσα από την Ανθρώπινή Του φύση, μέσα από την θριαμβευτική και ταπεινή υποταγή, δόθηκε τελικά στον Σταυρό.
Την προηγούμενη εβδομάδα Τον ακούσαμε να λέει ότι ο Υιός του Ανθρώπου θα παραδοθεί στα χέρια των ανθρώπων, και θα τον σταυρώσουν, αλλά την Τρίτη ημέρα θα αναστηθεί. Εκείνη, ήταν μία κρίσιμη στιγμή, και έλαμψε μέσα στην δόξα της τέλειας, θυσιαστικής, σταυρικής αγάπης της Αγίας Τριάδας, και την ευαίσθητη αγάπη του Ανθρώπου Ιησού, όπως την αποκαλεί ο Απόστολος Παύλος. Οι Απόστολοι είδαν το λαμπερό, θεϊκό φως να ρέει μέσα από την διάφανη σάρκα του Χριστού που έπεφτε πάνω σε όλα τα πράγματα γύρω του, αγγίζοντας τον βράχο και τα φυτά καλώντας τα να απαντήσουν με το δικό τους φως. Και μόνο εκείνοι δεν κατάλαβαν, επειδή σ' ολάκερη, την κτίση μόνο ο άνθρωπος αμάρτησε και τυφλώθηκε. Και όμως, τους έδειξε το μυστήριο, και όμως εισήλθαν σ' εκείνο το σύννεφο που είναι η θεϊκή δόξα, που τους γέμισε με δέος, φόβο, αλλά ταυτόχρονα με μια τέτοια αγαλλίαση και θαυμασμό!
Ο Μωυσής είχε εισέλθει σ' εκείνο το σύννεφο και του επιτράπηκε να μιλήσει στον Θεό, όπως έναν φίλος μιλάει σ' έναν φίλο· του επιτράπηκε να δει τον Θεό να περνάει δίπλα του χωρίς Όνομα, χωρίς πρόσωπο· και τώρα, την στιγμή της Μεταμορφώσεως βλέπουν το πρόσωπο του Θεού. Είδαν το πρόσωπο και την δόξα του να ακτινοβολεί πέρα από την τραγωδία. Αυτό που αντιλήφθηκαν ήταν η δόξα, το θαύμα ότι ήταν εκεί μέσα στην δόξα του Θεού, στην παρουσία του Θεού που τους αποκαλύφθηκε. Ήθελαν να μείνουν εκεί για πάντα, όπως κάνουμε τις στιγμές που κάτι μας γεμίζει με θαυμασμό, με λατρεία, με δέος, με ανείπωτη χαρά, αλλά ο Χριστός τους είπε ότι είχε έλθει η ώρα να κατέβουν στην κοιλάδα, να αφήσουν το Όρος, επειδή αυτό ήταν η αρχή της Σταυρικής πορείας, και έπρεπε να καταδυθεί σ' ό,τι είναι τραγικό στην ανθρώπινη ζωή. Τους έφερε στην κοιλάδα για να αντιμετωπίσουν την αγωνία του πατέρα που το παιδί του δεν μπορούσε να θεραπευτεί, με την αδυναμία των μαθητών να κάνουν κάτι για το παιδί, με την προσδοκία των ανθρώπων που δεν μπορούσαν να στραφούν παρά μόνο σ' Εκείνον -είναι εκεί όπου τους οδήγησε.
Και ειπώθηκε ότι διάλεξε αυτούς τους τρεις μαθητές επειδή μαζί, μέσα από την σύμπνοια που τους χαρακτήριζε, είχαν τις τρεις μεγάλες αρετές που τους έκαναν να μοιραστούν με τον Θεό, το μυστήριο της ενσαρκώσεως, της σταύρωσης, της Θεότητάς του, να έλθουν αντιμέτωποι με την κάθοδό του στον Άδη μετά τον θάνατό του και να λάβουν τα νέα της ανάστασής του: την πίστη του Πέτρου, την αγάπη του Ιωάννη, την ευθύτητα του Ιάκωβου.
Υπάρχουν στιγμές που και εμείς βλέπουμε κάτι που μας υπερβαίνει, και πόσο πολύ ευχόμαστε να μπορούσαμε να μείνουμε για πάντα σ' αυτήν την μακαρία κατάσταση· και δεν είναι μοναχά, επειδή δεν είμαστε ικανοί, που δεν μας επιτρέπεται να παραμείνουμε εκεί, αλλά επειδή ο Κύριος λέει: «Βρίσκεστε στο Όρος της Μεταμορφώσεως, είδατε τον Χριστό έτοιμο να σταυρωθεί για να ζήσει ο κόσμος- πηγαίνετε τώρα μαζί του, πηγαίνετε στο Όνομά του, πηγαίνετε τώρα και φέρτε του τους ανθρώπους ώστε να μπορέσουν να ζήσουν!
Αυτή είναι η κλήση που μας έχει δοθεί από τον Κύριο. Μακάρι να μας δώσει πίστη και την αγνότητα της καρδιάς που θα μας επιτρέψει να δούμε τον Θεό στο πρόσωπο κάθε αδελφού! Δεν είπε ένας από τους Πατέρες της Ερήμου: «Αυτός που έχει δει τον αδελφό του, έχει δει τον Θεό»· και να υπηρετούμε ο ένας τον άλλο με θυσιαστική αγάπη με την ευφραίνουσα χαρά της προσφοράς του ενός προς τον άλλον, όπως ο Χριστός έδωσε την ζωή του για μας. Αμήν.
+ Μητροπολίτης Σουρόζ Αντώνιος Bloom