ΥΠΟΜΝΗΜΑ -Στο κατά Λουκάν Ευαγγέλιο-

Ερμηνεία πατερική & θεολογική του Ευαγγελίου του Λουκά
Το ερμηνευτικό Υπόμνημα του Π.Ν. Τρεμπέλα
μεταφρασμένο στη νεοελληνική γλώσσα

Μετάφραση αρχιμ. Νικόλαος Πουλάδας

Κεφάλαιο 15

Στίχ. 1-7. Η παραβολή του χαμένου προβάτου.
15.2 καὶ διεγόγγυζον(1) οἵ τε Φαρισαῖοι καὶ οἱ γραμματεῖς(2)
λέγοντες ὅτι Οὗτος ἁμαρτωλοὺς προσδέχεται(3) καὶ συνεσθίει(4) αὐτοῖς.
2 Οι Φαρισαίοι και οι γραμματείς διαμαρτύρονταν,
λέγοντας ότι αυτός δέχεται αμαρτωλούς και τρώει μαζί τους.
(1) Διεγόγγυζον=γόγγυζαν μεταξύ τους (b). Στην Κ.Δ.
συναντιέται η λέξη μόνο εδώ και στο ιθ 7 (p). Εξοργίζονταν
διότι παρέχονταν τα μέσα της χάριτος στους τελώνες και αμαρτωλούς
και καλούνταν αυτοί σε μετάνοια και ενθαρρύνονταν με την ελπίδα,
ότι θα συγχωρούνταν με τη μετάνοια. Θεωρούσαν αυτούς ότι ξέπεσαν
ανεπανόρθωτα, για τους οποίους καμία ελπίδα δεν απέμενε και νόμιζαν,
ότι στερήθηκαν το προνόμιο της μετάνοιας, παρόλο που οι προφήτες
καλούσαν σε μετάνοια και τους εθνικούς, όπως ο Ιωνάς τους Νινευΐτες
και ο Δανιήλ τον Ναβουχοδονόσορα.
(2) Συνήθως οι γραμματείς προηγούνται από τους Φαρισαίους.
Δες Λουκ. ε 21, στ 7, ια 53,Ματθ. ιβ 38 κλπ. Εδώ οι Φαρισαίοι
πήραν ίσως πρωτεύοντα ρόλο (p).
(3) Τους επιτρέπει να τον πλησιάσουν δεχόμενος αυτούς με μειλιχιότητα.
(4) Θα το πάρουμε κατά λέξη. Δες το συμπόσιο που παρέθεσε ο Λευΐ.
Η πράξη αυτή ήταν περισσότερο σημαντική και αισθητή στα τότε έθιμα
παρά σήμερα. Ενεργώντας έτσι ο Ιησούς παραμέριζε την ηθική ευπρέπεια
σύμφωνα με τις αντιλήψεις των γραμματέων και φαρισαίων. Οι παραβολές
όμως που ακολουθούν είναι προορισμένες να αποδείξουν, πόσο ορθά
και δίκαια ενεργούσε (g). Δεν τολμούσαν να κατακρίνουν το ότι κήρυττε
προς αυτούς ο Κύριος και τους δίδασκε, δοκιμάζοντας κάποια ντροπή
να κάνουν αυτό. Τον κατηγορούσαν για αυτό, ότι συνέτρωγε μαζί τους,
το οποίο πιο εμφανώς παρουσιαζόταν ότι αντιτίθεται στην παράδοση
των πρεσβυτέρων. Δεν πρέπει να παραξενευόμαστε όταν ακούγονται
επικρίσεις εις βάρος όχι μόνο εξόχων προσωπικοτήτων, αλλά και
ολοφάνερα αθώων και διακεκριμένων ενεργειών και πράξεων.

ΠΡΟΣΕΥΧΗ ΤΟΥ ΟΣΙΟΥ ΓΕΡΟΝΤΑ ΕΦΡΑΙΜ ΚΑΤΟΥΝΑΚΙΩΤΗ ΣΤΗΝ ΠΑΝΑΓΙΑ ΓΙΑ ΜΙΑ ΠΑΡΕΑ ΠΑΙΔΙΩΝ ΠΟΥ ΤΟΝ ΕΠΙΣΚΕΦΤΗΚΑΝ ΤΟ 1993

«Η γλυκιά μας Μανούλα, αυτά τα παιδάκια τώρα που ήρθανε στο περιβολάκι σου, άνοιξε τη σκέπη σου και ευλόγησέ τα να γίνουν σκεύη εκλογής, να αναπαυθεί το Άγιον Πνεύμα στις ψυχές τους, μέσα στην ψυχή τους, Παναγία μας, γλυκιά μας μανούλα, η παρηγοριά μας, η δύναμίς μας, ο φωτισμός μας, να τα βοηθήσεις να γίνουν κι εκείνοι κληρονόμοι εκείνων των ανεκδιήγητων αγαθών, ότι ευλογημένη υπάρχεις εις τους απέραντους αιώνας των αιώνων».

(από το βιβλίο: «ΑΓΙΩΝ ΟΡΟΣ», Μητρ. Αργολίδος Νεκταρίου)

Οι σκέψεις σου ακτινοβολούν. Ο άλλος λαμβάνει τη διάθεση σου. Κανένας δεν είναι χαρούμενος, κανένας δεν είναι ευχαριστημένος, όταν κουβαλάει μέσα του τη δυστυχία του. Για να αποφύγεις τις άσχημες σκέψεις, καλύτερα να τραγουδάς (ή ακόμα καλύτερα να ψάλλεις), παρά να παραπονιέσαι. Όποιος τραγουδάει, κακό δεν σκέφτεται.

Τα πουλιά ψάλουν συνέχεια εγκώμια στον Κύριο. Ξεκινούν το τραγούδι τους νωρίς, από τις τρεις τα χαράματα και δεν σταματούν πριν τις εννιά. Στις εννιά ησυχάζουν λιγάκι-τότε είναι που βγαίνουν να αναζητήσουν τροφή για τα μικρά τους. Κατόπιν,αρχίζουν και πάλι τους ύμνους. Κανείς δεν τους λέει να υμνούν-απλώς το κάνουν.
Κι εμείς;
Εμείς είμαστε πάντοτε κατσούφιδες και κατηφείς, δεν έχουμε ποτέ διάθεση για τραγούδι ή για οτιδήποτε άλλο. Πρέπει να ακολουθήσουμε το παράδειγμα των πουλιών. Είναι πάντοτε χαρούμενα ενώ εμείς ενοχλούμαστε πάντοτε από κάτι. Τι είναι αυτό που μας ενοχλεί; Τίποτα στην πραγματικότητα…. Έτσι δεν είναι;

Πρέπει να φροντίζουμε να έχουμε χαρούμενη διάθεση και όχι στενάχωρη. Μόνο, αν σταματήσουμε να κατηγορούμε τους άλλους θα αποκτήσουμε ψυχική γαλήνη.

Ο λυπημένος μοναχός δεν μπορεί να ανυψώσει το νου του στον Θεό ούτε μπορεί ποτέ να κάνει καθαρή προσευχή.
Όποιος νικάει τα πάθη του αυτός νικάει και τη λύπη του, ενώ όποιος νικιέται από τα πάθη του δεν μπορεί να γλυτώσει τις χειροπέδες της λύπης. Όποιος αγαπάει τα υλικά αγαθά είναι αδύνατον να μην νιώσει τη λύπη. Αντίθετα όποιος περιφρονεί τα κοσμικά αγαθά είναι πάντα χαρούμενος. Όποιος συνεχώς προσπαθεί να γνωρίσει τον ίδιο τον εαυτό του δεν έχει χρόνο να κατηγορεί τους άλλους.

Κάποια μέρα μια κοπέλα με ψυχολογικά προβλήματα ήρθε στον πατέρα Θαδδαίο. Την συμβούλεψε με τα παρακάτω λόγια: “Να τραγουδάς, να ψάλλεις όταν δεν αισθάνεσαι καλά, γιατί η κακή δύναμη δεν το αντέχει αυτό καθόλου.”
Κάποτε μια γυναίκα είχε μεγάλα προβλήματα. Όταν οι γείτονες την έβλεπαν πόσο γλυκά χαμογελούσε, απορούσαν. Ο πατήρ Θαδδαίος της έμαθε να αντιμετωπίζει τις δυσκολίες της ζωής με χαμόγελο.

‘Ελεγε ο πατήρ Θαδδαίος: “Όλα γίνονται πιο εύκολα όταν αντιμετωπίζουμε την ζωή με χαμόγελο. Όταν μας βομβαρδίζουν και μας πολεμούν να χαμογελούμε και έτσι θα βγαίνουν τα δηλητήρια από τον οργανισμό μας”.
“Να τραγουδάτε ακόμα και όταν είστε λυπημένοι ειδικά θρησκευτικά τραγούδια, γιατί αυτά ηρεμούν τα νεύρα μας”.

("Πνευματικές Συζητήσεις", Γέροντος Θαδδαίου Βιτόβνιτσας, εκδ. Ορθόδοξος Κυψέλη)

Ευαγγελιστές
τέσσερις
Χωρίς να γνωρίζετε τι είναι τα Ευαγγέλια, περιφρονείτε τόσο πολύ την ανάγνωσι των Γραφών. Τι να σας πω; Θα πω και κάτι άλλο: Γιατί είναι τέσσερα τα Ευαγγέλια και δεν είναι δέκα και δεν είναι είκοσι; Γιατί δεν επεχείρησαν πολλοί να συντάξουν Ευαγγέλια; Γιατί δεν είναι ένας μόνο ο ευαγγελιστής; Γιατί οι μαθητές; Γιατί οι μη μαθητές; Γιατί γενικά γράφτηκαν οι Γραφές; Πού είναι όσοι ισχυρίζονται, ότι όλο τα ίδια λέμε; Και αν ακόμα ο άνθρωπος ζούσε αμέτρητα χρόνια, δεν θα ήσαν τα ίδια τα όσα θα έβλεπε στις Γραφές.
Ε.Π.Ε. 15,568
Ευαισθησία
Παύλου
Ο απόστολος Παύλος προσπαθούσε ν’ αποφεύγη όχι μόνο τις κατηγορίες, αλλά και τα μικρά ψεγάδια και την τυχόν επίκρισι και την παραμικρή υπόνοια.
E.Π.E. 19,430
αδάπανος αυτός και οι συνεργάτες του
Και ο ίδιος και οι μετ’ αυτού δεν δέχτηκαν ως αμοιβή ούτε καν την αναγκαία τροφή. Με τον τρόπο αυτό αποστόμωνε τους αναίσχυντους, που ήσαν έτοιμοι να τον κατηγορήσουν.
Ε.Π.Ε. 20,82
Ευάρεστος
στον Κύριο
Τι σημαίνει αυτό, το να είναι «ευάρεστοι»; Καλό δεν είναι απλώς το να απέλθη κάποιος εκεί, στη μετά θάνατο ζωή, αλλά το να απέλθη ευδοκιμώντας. Αν είναι ευάρεστος στο Θεό ο άνθρωπος, αναδεικνύει σε καλό τη μετάβασί του εκεί. Ούτε το να παραμένη κανείς εδώ, σε τούτη τη ζωή, είναι κακό, αλλά το να μην είναι ευάρεστος, το να πηγαίνη κόντρα στο Θεό.
Ε.Π.Ε. 24,214
Ευγνωμοσύνη
την χρωστάμε
Μπορεί όποιος επιθυμεί να πάρη το κατάλληλο για την αρρώστια του φάρμακο (πάθος) και γρήγορα να απολαύση την υγεία του (τη σωτηρία του), εφ’ όσον φυσικά δεν αρνηθή την ιατρεία και επιδείξη την ευγνωμοσύνη του.
Ε.Π.Ε. 3,218
για όσα αξιωθήκαμε
Ας είμεθα ευγνώμονες, λοιπόν, γιατί κριθήκαμε άξιοι να υπηρετήσουμε την υπόθεσι. Τι νόμιζες, ότι δια παντός θα έχης αυτό που είχες; Αυτό δείχνει, ότι είσαι αγνώμων και δεν γνωρίζεις, ότι είχες κάτι που ήταν ξένο κι όχι δικό σου.
Ε.Π.Ε. 31,330
το μόνο που ζητάει ο Θεός
Δεν εξετάζει ο Χριστός με ακρίβεια τα αμαρτήματά μας, δεν περιεργάζεται, ούτε απαιτεί ευθύνες. Είναι δωρεά και γενναιόδωρη η χάρις του Κυρίου μας. Ένα μόνο ζητάει από μας: Να ξεχάσουμε και να αφήσουμε το παρελθόν και να εκφράζουμε την ευχαριστία μας.
Ε.Π.Ε. 30,334
πώς αμείβεται
Όσοι είστε στρατιώτες του Χριστού, να φροντίζετε να είστε ευγνώμονες για όλες τις παρεχόμενες σε σας απερίγραπτες δωρεές.
Ε.Π.Ε. 30,366
και πολιτεία
Να είμαστε ευγνώμονες και να αναγνωρίζουμε πάντοτε τον Αίτιο όλων των προς εμάς ευεργεσιών. Και να επιδείξουμε ζωή άξια των ευεργεσιών Του.
Ε.Π.Ε. 30,442
Ευδοκία
το πείσμα του Θεού
Ευδοκία ονομάζει το πρώτο θέλημα, το σφοδρό θέλημα, τη σφοδρή επιθυμία, όπως συμβαίνει και σε μας. Είναι αυτό που ονομάζουμε εμείς «πείσμα», κάτι ανάλογο με το δικό μας πείσμα. Δηλαδή, ο Θεός επιθυμεί πάρα πολύ τη δική μας σωτηρία.
Ε.Π.Ε. 20,426-428
Ευέλπιδες
έχοντας χρηστές ελπίδες
Επειδή έχουμε καλές ελπίδες, είμαστε ευέλπιδες ζητώντας και για το μέλλον. Όπως και στους σωματικούς αγώνες ενισχύουμε περισσότερο όσους βρίσκονται κοντά στη νίκη, έτσι και ο Παύλος εκείνους περισσότερο παρακαλεί, που έχουν ήδη κατορθώματα στο ενεργητικό τους.
Ε.Π.Ε. 22,102
οι χριστιανοί
Ο Παύλος τους κάνει να ευελπιστούν για τα μέλλοντα. Διότι, αν πολλά τους έδωσε ο Θεός με τη χάρι Του, πολύ περισσότερα θα είναι τα μελλοντικά.
Ε.Π.Ε. 23,76
ελπίδα των μελλόντων
Η δοκιμασία με τις θλίψεις εγκρύπτει μέσα την ελπίδα των μελλόντων αγαθών. Αντιμετωπίζοντας με υπομονή τους πειρασμούς, γινόμαστε ευέλπιδες για τα μέλλοντα.
Ε.Π.Ε. 31,608

(Χρυσοστομικό Λεξικό, αρχ. Δανιήλ Αεράκη, τόμος Β, σελ. 261-264)

Ευαγγελισμός
του Προδρόμου
Πότε έγινε ο ευαγγελισμός του Προδρόμου (του Ζαχαρία); Κατά το χρόνο της γιορτής της σκηνοπηγίας.
Ε.Π.Ε. 35,446
Ευαγγέλιο
το ίδιο για όλους
Από όλους τους ανθρώπους ο Θεός θα ζητήση λόγο για την υπακοή στο Ευαγγέλιο, και από τους μοναχούς και από τους εγγάμους. Όμοια για όλους νομοθέτησε ο Θεός.
Ε.Π.Ε. 8,96
της Κυριακής
Κάθε Κυριακή ή και κάθε Σάββατο, καθένας σας ας παίρνη στα χέρια την ευαγγελική περικοπή, που πρόκειται να αναγνωσθή. Όπως κάθεται στο σπίτι του, να την διαβάζη συνεχώς και να παράτηρή με ακρίβεια όσα περιέχονται σ’αυτήν και να εξετάζη με προσοχή και να σημειώνη τι είναι κατανοητό και τι όχι, τι φαίνεται αντίθετο στο άλλο (καίτοι δεν συμβαίνει κάτι τέτοιο), και γενικώς, αφού ερευνήσετε όλη την περικοπή, να έρχεστε προετοιμασμένοι στο κήρυγμα.
Ε.Π.Ε. 12,630
η είδησις ότι σαρκώθηκε ο Θεός
Η όλη περίληψις των ευαγγελίων από εκεί έχει την αρχή, από το ότι ο Θεός έγινε άνθρωπος και σταυρώθηκε και αναστήθηκε.
Ε.Π.Ε. 18α ,552
μέλι και φως
Όπως ακριβώς το φως, και αν ακόμα σκοτίζη τους ασθενείς, είναι φως, και το μέλι, και αν ακόμα είναι πικρό στους ασθενείς, είναι γλυκειά η φύσις του, έτσι και το Ευαγγέλιο. Είναι ευώδες, έστω και αν μερικοί χάνωνται εξ’ αιτίας της απιστίας τους.
Ε.Π.Ε. 19,158
ένα είναι
Μπορεί να μιλάμε για πολλά ευαγγέλια, αλλά τα πολλά συνοψίζονται σε ένα. Διότι το ένα ή το κανένα δεν εξαρτάται από τον αριθμό των γραφομένων, αλλά από την ταυτότητα ή ετερότητα των λεγομένων. Επομένως είναι φανερό, ότι τα τέσσερα ευαγγέλια είναι ένα ευαγγέλιο.
Ε.Π.Ε. 20,192
δεν είναι απάτη
Η υπόθεσις του Ευαγγελίου δεν είναι δόλος και απάτη, για να φοβηθούμε. Δεν αναφέρει και δεν υποστηρίζει βδελυρά πράγματα, ούτε για γόητες και μάγους και ανηθικότητες. Ούτε αποβλέπει να κάνη καμμιά επανάστασι, σαν εκείνη, που έκανε ο Θευδάς.
Ε.Π.Ε. 22,382
χωρίς αυτό γιατί να ζούμε;
Χωρίς αυτό ούτε τη ζωή δεν θεωρούμε ζωή.
Ε.Π.Ε. 22,434
και μωσαϊκός νόμος
Πολύ χρόνο μελέτησαν και ζούσαν τον παλαιό νόμο· ήταν καιρός ν’ ανεβούν στα πιο ψηλά.
Ε.Π.Ε. 30,234
παντού να κηρυχθή
Όπως ο ήλιος εποπτεύει όλης της γης, έτσι και το κήρυγμα πρέπει να ξαπλωθή παντού.
Ε.Π.Ε. 34,288

(Χρυσοστομικό Λεξικό, αρχ. Δανιήλ Αεράκη, τόμος Β, σελ. 259-261)

608. Ο Ιησούς Χριστός, όταν επρόκειτο να μοιράση το ψωμί στους Μαθητάς του, πρώτα ύψωνε τους οφθαλμούς στον ουρανό, ευχαριστούσε, το ευλογούσε και μόνο κατόπιν το έκοβε και το μοίραζε. Ο Απόστολος Παύλος έκαμε το ίδιο, όταν βρισκόταν στο πλοίο. Έτσι λοιπόν και εμείς πρέπει να ευχαριστούμε τον Θεό πριν από το φαγητό μας, καθώς και για όλα του τα υλικά δωρήματα, ιδιαιτέρως δε και κατ’ εξοχήν για τα πνευματικά.

609. Το Άγιο Πνεύμα είναι «ο θησαυρός των αγαθών», η πηγή του πνευματικού πλούτου. Ιδές τι πλούτο θησαυρίζει μέσα της η ψυχή που το Πνεύμα το Άγιο την κατοικεί, τι φως γνώσεως έχει, τι άρωμα αρετών! Η ψυχή του αναγεννημένου ανθρώπου είναι ταμείο αμυθήτου πνευματικού πλούτου. Έτσι ήσαν, λόγου χάριν, οι ψυχές των Αποστόλων Παύλου, Πέτρου και Ιωάννου. Οι ψυχές των Αγίων Πατέρων Βασιλείου του Μεγάλου, Γρηγορίου του Θεολόγου και Ιωάννου του Χρυσοστόμου. «ὁ ἀγαθὸς ἄνθρωπος ἐκ τοῦ ἀγαθοῦ θησαυροῦ τῆς καρδίας προφέρει τὸ ἀγαθόν» (Λουκ. στ’ 45). Εκεί είναι ο αληθινός θησαυρός. Όχι σε ό,τι ο κόσμος εκτιμά.

(Η εν Χριστώ ζωή μου - Αγ. Ιωάννου της Κροστάνδης, εκδόσεις Παπαδημητρίου, σελ. 244-245)

606. Μεγάλη είναι η αξία του ανθρώπου ως εικόνος του Θεού. Γιατί ο άνθρωπος τοποθετήθηκε στην κτίσι ως βασιλεύες της, ως ένα είδος θεού της; Γιατί, με την πίστι, είναι ένα πνεύμα με τον Κύριο. Γιατί ο Θεός έστειλε τον Υιό του να σώση τον κόσμο και να τον απαλλάξη από τη θανάσιμο σκιά του προπατορικού αμαρτήματος; Γιατί οι άνθρωποι είναι η εικών του Θεού. Γιατί δόθηκαν στους ανθρώπους τόσες υποσχέσεις και χαρίσματα, «ἃ ὀφθαλμὸς οὐκ εἶδε καὶ οὖς οὐκ ἤκουσε… ἃ ἡτοίμασεν ὁ Θεὸς τοῖς ἀγαπῶσιν αὐτόν»; (Α’ Κορ. β’ 9). Γιατί οι άνθρωποι είναι εικών του Θεού. Ώ, τι μεγάλη ελπίδα είναι η ελπίδα των χριστιανών! Φίλοι του Θεού μου! «τὰ ἄνω φρονεῖτε, μὴ τὰ ἐπὶ τῆς γῆς» (Κολ. γ’ 2).

607. «Καὶ στραφεὶς ὁ Κύριος ἐνέβλεψε τῷ Πέτρῳ…. Και εξελθών ο Πέτρος έκλαυσε πικρώς» (Λου. κβ’ 61). Αλλά και τώρα, όταν ο Κύριος μας «εμβλέπη», κλαίμε πικρά για τις αμαρτίες μας. Ναι, τα δάκρυά μας κατά την προσευχή σημαίνουν ότι ο Κύριος έρριξε τη ματιά του πάνω μας, «ο ετάζων καρδίας και νεφρούς». Η αμαρτία μας θλίβει. Ο Χριστός στρέφει τη ματιά του σ’ εμάς. Και τότε δάκρυα τρέχουν στο πρόσωπό μας, δάκρυα που ξεπλένουν την αμαρτία μας. Δεν είναι μόνο δάκρυα λύπης, αλλά και δάκρυα χαράς αυτά. Είναι το «χαροποιό πένθος», όπως το ονομάζουν οι Πατέρες της Εκκλησίας. Κλαίμε και από ανεκλάλητο χαρά, γιατί τόσο έλεος βρήκαμε. Εύχαριστώ τον Κύριο με όλο μου το είναι, αφού τόσο εύολα με συγχωρεί «Ἀκουτιεῖς μοι ἀγαλλίασιν καὶ εὐφροσύνην, ἀγαλλιάσονται ὀστέα τεταπεινωμένα» (Ψαλμ. ν’ 10).

(Η εν Χριστώ ζωή μου - Αγ. Ιωάννου της Κροστάνδης, εκδόσεις Παπαδημητρίου, σελ. 243-244)

Να επικαλούμαστε με ευλάβεια τους Αγίους
-Γέροντα, αν είναι ευλογημένο, θα ήθελα να μου εξηγήσετε
κάτι από τον Ισαάκ.
-Από ποιόν; Από τον παπά Ισαάκ; «Από τον Αββά Ισαάκ» να λες!
Όταν μιλάμε για τον παπά Ισαάκ, λέμε «ο πατήρ Ισαάκ»,
και τους Αγίους να τους αποκαλούμε μόνο με το όνομα τους;
Δεν ταιριάζει. Δεν μπορείς να προσεύχεσαι λ.χ. στον Άγιο Γεώργιο
και να λες: «Γιώργη μου, κάνε μου αυτό». Αυτά έχει αναίδεια.
Είχα δώσει σε έναν κοσμικό ένα μικρό τεμάχιο από το ιερά Λείψανο
του Αγίου Αρσενίου και μετά αυτός έλεγε: «Αρσένιε, Αρσένιε...».
Από πού κι ως πού;
-Μήπως, Γέροντα, τα έκανε από απλότητα;
-Απλότητα είναι αυτή; Ούτε σε έναν άνθρωπο, δεν ήταν μεγαλύτερος του,
δεν θα έπρεπε να μιλήση έτσι. Και πατέρας του να ήταν,
πάλι δεν θα έπρεπε να μιλήση έτσι. Και δύο χρόνια να ήταν
μεγαλύτερος του, πάλι δεν θα ταίριαζε, αφού ήταν κληρικός.
Πόσο μάλλον τώρα που είναι Άγιος! Και τα έλεγε και σε άλλους
ούτε στοιχειώδη σεβασμό δεν είχε!
-Γέροντα, δεν υπάρχει περίπτωση να απευθύνεται κανείς έτσι σε έναν
Άγιο από πραγματική απλότητα, χωρίς να έχη αναίδεια;
-Πρέπει να έχη φθάσει σε μεγάλη πνευματική κατάσταση, για να μπορεί
να επικοινωνήσει έτσι με τους Αγίους, να έχει φθάσει στην άγια παρρησία
της μεγάλης ευλάβειας και απλότητας. Κάποιες απλές ψυχές, που είναι
σαν μικρά παιδιά, μπορούν να πουν με την απλότητα και την αθωότητα του
παιδιού στον Θεό: «Θεέ μου, πρέπει να μου τα δώσεις αυτό,
γιατί δεν μου τα δίνεις;». Θυμάστε που αναφέρω στους Αγιορείτες
Πατέρες» για έναν Πατέρα που είχε παιδική απλότητα; Όταν είχε στερέψει
το πηγάδι στο Κελλί τους, έδεσε την εικόνα του Αγίου Νικολάου
από τον χαλκά με ένα σχοινί, την κατέβασε στο ξεροπήγαδο
και είπε στον "Άγιο με πολλή απλότητα: «Άγιε Νικόλαε, να ανεβείς
μαζί με το νερό, εάν θέλης να σου ανάβω το καντήλι.
Έρχονται στο Κελί τόσοι άνθρωποι, και δεν έχουμε λίγο κρύο νερό
να τους δώσουμε». Αμέσως το νερό άρχισε σιγά σιγά να ανεβαίνει,
και η εικόνα του Αγίου Νικολάου έπλεε επάνω στο νερό.
Την πήρε την ασπάσθηκε με ευλάβεια και την πήγε στον ναό.
Όποιος όμως απευθύνεται με παρρησία στον Θεό ή στους Αγίους,
ενώ δεν έχει φθάσει σε τέτοια πνευματική κατάσταση, έχει αναίδεια
και παροργίζει τον Θεό.
-Γέροντα; Όταν αγρυπνώ στο κελλί μου την παραμονή της μνήμης ενός
Αγίου που ευλαβούμαι, τι θα με βοηθήσει να νιώσω περισσότερο τον Άγιο;
-Να διαβάσεις πρώτα το Συναξάρι του Αγίου.
Ύστερα να διαβάσεις από το Μηναίο όλα τα τροπάρια του Κανόνος του Αγίου.
Που και αυτά περιέχουν την ζωή του. Βέβαια οι Κανόνες του Μηναίου είναι
περισσότερο εγκώμια για τον Άγιο. Η πραγματική προσευχή είναι το
«Άγιε του Θεού, πρέσβευε υπέρ ημών» που λέμε πριν από κάθε τροπάριο.
Στην συνέχεια να ζητήσης την βοήθεια του Αγίου για διάφορα θέματα
και να κάνεις ό,τι μπορείς, μετάνοιες, κομποσχοίνι κλπ.,
αρκεί να προσεύχεσαι.
Όταν η ψυχή ζει τον Άγιο, ζητά με ευλάβεια και με πίστη την βοήθεια του.
Η προσευχή με ευλάβεια γίνεται φυσιολογικά, όταν στον άνθρωπο
υπάρχη ευλάβεια για τους Αγίους στους όποιους ,απευθύνεται.
Προηγείται η γνωριμία, ύστερα έρχεται η φιλία και μετά η γλυκιά
συνομιλία με σεβασμό και απλότητα.

(Λόγοι Παϊσίου, τόμος ς΄, Περί προσευχής, Εκδ. Ιερού Ησυχαστηρίου
"Ευαγγελιστής Ιωάννης ο Θεολόγος", σελ.100-102)